—241—

NEMESIO ETXANIZi

Donostiara

Caracas, 1966-X-5

        Adiskide zintzo:

        Ikur-zildaitik atera dut zure egun gabeko eskutitzaren eguna, igaro ileko 28koa alegia, eta atzo jaso nuela esan bear dizut baita pozik irakurri ere. Onuzkero jakingo duzu zer gertatu den gure arteko gutun artu-emanean ezta bada oraindik aspaldi ortik itzuli zidaten zuretzako idazki bat beste karta batekin biali nizula. Esan nizunez, errua nerea zan zure etxeko zenbakian erratu nintzalako; orra zergatik egon geran ain luzaro alkarren berri gabe. Oraingo ontan lasterka bizian natorkizu zureari erantzuten, goizeko seiterdietan, idazkolara eldu baikoz. Ez dezazula esan nagitu naizenik edo aztu, beste norbaitzu bezala. Ez, nik eztitut inoiz ere adiskide zintzoak aazten, are gutxiago zu bezalakoak.

        Ilobak idatzi zidan Zarauzko euskal-jaien berri emanaz; ango lore-gurdiena, ango Mitxelena zanari egin omenaldia a. ta a. Pozik zegoen alako jai ederrak ikusteko aukera izan zutelako baita zu agurtu al izan zinutelako. Lenago egun baten Artzallus anaia ere agurtu zuen Zarautzen bertan beste jai batean, eztakit ondo aste ortakoa zan ala ez. Benetan pozgarriak zure berriak, eta biotz altxagarriak batez ere euskal-ikastoleri buruz esaten dituzunak. Bai ori da izan ere gure etorkizunaren oinarria, ikastola alegia, eta ori gabe ez gera ain urrun joango, ain urrun diot, ezta urrera ere.

        Emen ere zerbait egiten da euskeraren alde ez bear litzaken beste, baina ontan ere gorrotoa eta seta besterik ezta ageri gure abertzale sonatu oriengandik. ETAkoek euskal klaseak iriki ditutela eta sail ortakoak dirala-ta etzaiela inola eta ezertan ere lagundu bear, euskera partidu akitu baten jarauntsia bailitzan. Ala ere ari dira eta maila bikoa ikastolak iriki ditute; eztakitenena, eta analfabetoena. Berrogeitik gora dabiltza bietan. Nik badakit beste sail goragoko bat ere jarri nai izan dutela eta euskaltzale argi bati eskatu ziotela ikastola orren ardura artzeko: erantzuna... alderdi sonatuak inola ere etziola uzten ETAkoen gauzetan parterik artzen... eta euskera baztarrean utzi zuen. Zer derizkiozu? Ez gero niri muxinik egin, oiek egi-egiak dira-ta. Eurak ezer egin ez eta besteak egiterik nai ez euskeraren alde. Ori geitxo ere bada. Garaia dugu euskera maite eztuten alderdi eta partiduei aurpegiko estalkia kentzeko argi ikus dedin beren euskarakiko gorrotoa. Ondo dakit nere gaurko mitin au batere etzaizula atsegin izan, baina egia da naizta garratza izan.

        Ezer berririk azaldu al da Aita Larramendiri buruz? Aundia izan zan gizon ori eta oraindik eztugu euskaldunok aren giza-maila bear bezala aztertu. Ni emen nabil arako «Gabon-Saria» Azkoitiko Luisak egin zuela ziotena, Larramendik egina dala egiztatu nairik, baina ez ditut bear nituken liburu eta gaiak emen ori egiztatzeko. Neretzako Gabon-gertari ori, Larramendik idatzia da duda izpirik ere gabe, gure serora edo monjak, ez orduan ezta gaur ere etzeuden gertuta alako gauza ederrik idazteko.

        Eta gaurkoz aski sermoirik, lanean asi bear dut lagunak eltzen ari dira-ta.

        Ene agurrik beroena aste-burukoentzat eta zuretzat besarkada estu bat. Eztut batere berririk Guatemalatik.