—121—

NEMESIO ETXANIZi

Donostiara

Paris, 1954-I-15

        Adiskide goi:

        Gaur etxe berrira natorkizu nere berriak ematera. Alare emengo egunak lasterregi mugatzen ari zaizkidan arren, ez dut uste oraingo nere gutuna azkenekoa izango danik. Jarraitu baino len, zer nola bizi zera kabi berri ortan? Neretzat nai nuke Donostiako txoko ori eta ez Guatemalako bazter urrutia... Bainan, erbestetu errukarriok ez daukagu beste erremediorik, ni bezalako erbestetuek alegia, mundua nekez ta penaz beterik mundua goldatu bearra baizik. Zuek, nik uste, ez duzute ondo edo beintzat garbi ikusten, gure kalbario gorria. Atsegin pitzetan bizi gerala uste geienak... Gaxoak... nere biotz barne samintasunen poxi bat emango nieke nik dasta dezaten, orrela uste duten ergel askotxori. Utz ditzadan ene atsekabeak alde batera.

        Orixe beaz, gu xeatzen ari da? Alperrik ari da bada, aren astinaldiak gora bera, nik nere bidetik jarraituko dut bat ere saiestu gabe. Zuk ere beste ainbeste egingo duzula deritzat. Labaienek ere, ori esan zidan azkeneko bere eskutitzean: Orixek, alegia, ez zidala barkatuko nere Ovidiusen itzulpena. Bost ajola neri. Ez uste euskal idazle argi orrekin aserre naizenik, ondotxoegi ezagutzen dut Orixe arekin aserretzeko... Bainan zertako esan burua galdu dugula. Nik nere nerean daukat burua, Jainkoari eskerrak, alare buruak ez dit biotz-zabala izatea eragozten. Ez orixe. Euskal idazle guztiak ez dira nik nai nuken bidetik ari, ez izkeraz eztare mamiz, alare guztiak biotz zabalenaz artzen ditut eta gainera euskal bidetik jarraitu dezaten adoretzen ditut. Ez daukagu eskubiderik gure idazleak konkortu eta bildurtzeko. Ain aberats ote gara? Eta gure euskerak era guzietako idazlanak bear ditu, txuri, gorri ta muskerrak ere bai. Zergatik ez? Beinipein zuk eta nik ez ditzagun gere buruak ertsi.

        Esan nion Labaieni: Euzko-Gogoako sariketa nere eskuan egon izan balitz, zuri, inungo kezka gabe, lenengo saria emango nizun. Ez ditutela zure olerkiak argitaraziko? Ori ikusteko dago oraindik. Ara ezkero alegin guztiak egingo ditut zureak ere publikatzeko Zaitegik, bere gutunean, ez zidan zure olerkien aurka ezer ere idazten, baizik eta, poesi guzietaz mintzo zela, auxe esaten zidan: «olerki zoragarrienak artu ditugu»: Beaz ez du zureetan kaltegarririk arkitu.

        Bitxiena oraindik. Ametzagatar Bingenek, Omar Keniyyam-en Rubayat euskeratua dauka, beste lan aundi askoren artean. Nik Ars amatoria-ri dituen kezkak omen dauzka ark ere liburu ori argitaratzeko. Ageri denez, idazle guztiok ari gera gerentzen... Ametzagak oraintsu argitaratu du Juan Ramon Jimenezen Platero y yo. Ementxe daukat berak igorrita. Oso ederki dago eta txukun aski irarria Montevideon. Ba ditu kutsu batzu, bainan danak barkakizunak.

        Esan diot Urrestarazuri zurekin ar-emanean asteko. Onen zuzenbidea auxe duzu: 7.Av. President Wilson-Paris (16). Luzaro ez dala Pôrkari biali nizkion paper batzu. Egun zuri bialtzen dizkitzut etxe berrira.

        Ene atseginak ar itzazu adiskide.