—202—

JOKIN ZAITEGIri

Miarritzera

Caracas, 1961-VI-30

        Adiskide maitea:

        Ez da goxoa egun osoan lanean lerrenak egin ondoren gau beltzean idazten astea, ala ere emen naukazu zurekin erantzuten ez dizudala engoitik esan ez dezazun. Eta pozik gainera erantzuten dizut zure eskutitz ederra irakurri ondoren. Ez dakizu ondo zer nolako poz-dardara ukan dudan zure berri onakin. Zorionak Platonena bukatu duzulako. Zure lanak oro bezela, on aundia ekarriko diote noski gure euskera errukarri oni oraingo orrialde ederrak ere. Aski arkibidea irakurtzea egia ontaz jabetzeko. Dakustazunez, folk-lore piska bat ere sartu duzu zure liburu sakon ortan: «Zuri, gorri eta kikirriki» izena daraman atalean. Ez ote? Zuk besterik esan arren, nik oso gutxi dezaket, ala ere saiatuko naiz alik eta erosle geien biltzen zure liburu berri orri laguntzeko. Merezi duzu, eta zerbait egingo dut.

        Ezin dut begitandu Oñan gure lagun izan zan Arias Salgado orren irudia. Arias utsik deitzen genion kaskarrot argal hura ote da? Gorarik egin dik, orragatio! Ez nuen inoiz esango ordea, ezkel ark ain zital atera bear zuenik. Baina latekena ez ezik, datekena ere bada noski. Eta ori duzu antza, muga aizuna zuri ersten dizuna, eta gogor ertsi ere. Bai gizona! Gure izenak Prakagorrirena baino beldurgarriagoak dira bestekaldean. Egonean, egonean dana jakiten da mundu zikin ontan. Irakur ezazu adiskide batek idatzi zidan lerrokada auxe: «Lengoan, Jon San Martinegaz egon nintzan; eta ez dakit zer dala-ta, zeutzaz be itz-egin genduan.Eta auxe esan eustan: igazko Dagonileko Euskaltzaindi Batzarrean urgazle izentatu zenduzela, guztien baiezkoaz; urrengo batzarrean onartu bear izaten dabezala aurrerakoan artutako erabakiak, baina Alfonso Irigoienek ez ebala zure izena aitatzerik nai izan, antza; ta, beraz, que no se hizo constar en acta la aprobación. San Martin ez zan izan azken-batzar orretan eta ezin izan ebala bere aserrea agertu. Beraz, norbaitek eragozpen gogorren bat jarri dautsu, ta garbitokian zagoz oraindik». Garbitokian, baita zera ere! Ez dut nik merkatarien urgazle izan nai inola ere, beraz beude beurak (ez duzu esango esakeratxo auxe polita ez danik) beuren garbitoki edo kakatokian, azken izen au obeto dagokie bada euskera krakazten ari zaizkigun gizon oiek biltzen diran tokiari. Eta ortaz besterik deus.

        Milesker eskeini didazun Oxobiren arpideagatik. Aren lan guztiak argitaratuko ote ditute? Ala balitz, liburu zoragarria izango da noski baino noskiago. Gure idazleetan garaienetakotzat dadukat nik Oxobi andia. Liburu ori laister ikusteko zori ona izango al dut.

        Aurre-Apraiz gizajoak gerturik dauka bere olerki bilduma zuri bialtzeko, aspalditik gainera. Baina oraindaino ez du aukerarik izan, bidaiez baino eskuz biali naiago dizulako. Azkenean, bidaiez biali bearko dizu. Bilduma ederra eta jakingarria benetan. Baina gure Balendinek ez du sirats onik izan emen gaindi. Oraintxe ere lan gabe arkitzen da gizajoa. Astero elkar ikusten dugu, igande guztietan eta emen ematen ditugu zenbait ordu guri atseginen zaizkigun gaiak iraultzen. Amaikatxo ikusteko etorri ginan Ameriketa txerri onetara. Kolon sortu zuen amak ere, aur oberik egin zezakean!

        Batiz Kolonbiko Palmiran arkitzen da. Noiz-nai elkarri idazten diogu. Lengo batean sekulako eskutitz luze bat egin zidan. Koillon-duta bizi da gizajoa praile zitalen artean. Ez omen daki zer idatzi. Nik eman nion gai ernagarri bat, baina nere gaiari mila oztopo ezarriaz erantzun dit. Ez du ezer egingo azkenean. Nik ere zerbait egin nai nuke il baino lenago, baina emen nabilkizu beti besteren otseinketan nere lanak bazterrean utzi-ta. Eta ori ezin diteke! Maitasun zuzena norberagandik asten baita. Eta orixe egingo dut, besteak utzi, eta neureari eutsi. Bestela kito, ezer egin gabe joango zaizkit nere bizitzako egunak.

        Uste-uste gabe, papela bete dut. Orra nola idatzi dizudan. Baina ez dut zuk bezala maindire artean eskutitz au gordeko. ez orixe. Biar dan egunean aterako da. Ar ezazu ene besarkada estuena.

        Guatemalako berriak ukan ditut. Goikoleak asturiano bati saldu omen zion ikastetxea. Santa Martan omen dago apaiz, beti bezela.

        Etxekoak agur bero bat bialtzen dizute. Aitortxu mutiko poli-polita dago eta guztiz ederto itz egiten du euskeraz. Andonik ere, semea dala ta eztala, asko ikasi du, Itxasu ere asi da. Orain beste neskatxo bat daukagu Oyane. Zer derizkiozu izen oni? Neonek asmatu nuen, laterazko Silvana edo Silviaren antzera. Au ere laister euskaldunduko da. Eta gero esan dezatela Euzkadiko guraso etoiak, ezin ditekela euskerarik irakatsi aurrei.

        Agur adiskide. Goraintzi Krutwigi ikus badezazu. Ez nioakizu besarkada berririk ematen.