Begiak

Aristofanesen Txoriak obraren errepikak egiten ari ginen. Nik pertsonaia erdi ero bat antzezten nuen, parrizida bat. Begiak zabal-zabalik nire testua oihukatzen nuen. Zuzendariak, begiak gehiago zabaltzeko eskatzen zidan. Eta nik, hala egiten nuen. Eta berak, berriz ere, gehiago zabaltzeko. Eta nik zabaldu eta oihu. Eta berak oraindik gehiago. Bat-batean ekintza geratu nuen eta esan nion, gehiago ezin nuela. Nire begiak txikiak zirela eta ez bazituen ikusten ezin nuela nik ezer gehiago egin. Nire begiak horrelakoak zirela, eta bestela aktore begihandi bat hartzea zeukala!

      Terri Florido Antzerkiolan aktore sartu zen Eyou gure laguna ordezkatzen. Antzerkiolan genuen Errekaldeko lokalean egiten genituen errepikak. Berak 8 Olivetti poetiko antzezlaneko ikuslearen pertsonaia jokatzen zuen. Altura baten gainean zegoen. Tentsio egoera batean jarri nahi nuen, bere aurpegiko maskara muturreraino eramanez. Oihuka ari nintzen berari. Zabaldu begiak! Gehiago! Eta berriro, gehiago! Eta berak zabal-zabalik. Gehiago Terri! Zabaldu gehiago!!! Bat-batean, susto itzela eraman nuen. Eskumako begia lurrera erori zitzaion. Terrik kristalezko begi bat dauka.

      Begietatik ateratzen da aktorearen emozioa. Begiak dira emozioen ispilua. Begiek aktorea salatzen dute. Hasierako errepiketan niri adibidez begien norabidea kontrolatzea asko kostatzen zait. Zehatzago izateko, lagunari aurrez aurre begiratzea da kostatzen zaidana. Segurtasun faltagatik dilindan ibiltzen dira begiak. Oraindik eraikitze prozesuan dago pertsonaia eta begi horiek ez dakit diren pertsonaiarenak, aktorearenak edo pertsonarenak. Pertsonaiaren begirada prozesu luze baten ondoren iristen da, iristen bada.

      Aktore batzuek begirada norabide gabe edukitzen dute, edo publikoari so. Amateurrek asko dute horretatik. Hezi gabeko begiak dira, ohiturarik gabeko begiradak. Eta hori ongi zaindu behar den kontua da, zeren bestela, publikoari beste zerbait komunikatzen zaio, alegia, ziurtasunik eza, galduta ibiltzearen sentsazioa. Eta justu begiradak beti irmoa behar du izan. Gorputza eta ahotsa egoki kolokatu eta proiektatu ahal izateko.

      Begiekin entrenamenduak egitea garrantzitsua da eta lanketa horretarako mekanika ezberdinak erabil daitezke. Erdi itxita edo zabalduta (dilatatuta), tira eta bultza egiten dut begiekin, distantzia aldatuz zuzentzen dut begirada. Begiak gora eta behera, esker eskuin mugitu ahal ditut. Intentsitatearekin jolastu, irisera eta begi-ninira indarra eramanez. Begietako muskuluak ondo landu behar dira, bizirik egon daitezen. Piztuta. On.

      Emozioa begietan dago, begietatik ateratzen da. Begiak ezabatzen baditugu, orduan gorputza hasiko da hitz egiten. Butoh dantzan bezala, hirugarren begian —edo yogan esaten zaion bezala ajna seigarren txakran— indarra ezarriz. Orekaren sentsazioa galdu eta begiak desorbitatuak bezala utziz. Eta horrelakoetan, komunikazio maila ezberdina izango da. Begietako emozioa mugaturik, gorputzak hitz egin beharko du.

      Emozioa gorputzeko atal guztietatik ateratzen da, egia da. Azalaren poroetatik, eskuetatik, oinetatik, paparretik, ahotsetik… baina batez ere begietatik. Begiak dira arimaren leihoak.