Izua eta izurritea

Artea berez da mundu deshumanizatu baten aurkako errebolta.

Eusebio Calonge

Dena gelditu da. Dena da izu. Dena heriotza. Izadiak hartu du behin lapurtu genion tokia. Txoriak kantuan entzuten dira. Etxean isiltasuna da nagusi, baina nire barnean bada ezinegon bat, zarata bat.

      2020ko martxoaren 14an etxean sartzeko agindua eman ziguten. covid-19 edo koronabirusaren ondorioz ospitaleak kolapsatu ziren. Alarma egoera ezarri zuten eta konfinamendua etorri zen. Mundu mailako pandemia. Apokalipsia zirudien. Bertan behera utzi behar izan genituen Zaldi urdinaren emanaldiak, adel Aulestiko topaketak, Martin Zalakain emankizuna eta Gernikaken estreinaldia. Azken hau ez zen inoiz estreinatuko. Nahiz eta obra oso aurreratuta egon —hilabete bat falta zen estreinaldirako— pandemia luzatu egin zen, intzidentzia tasak gehitu, olatu bat bestearen ostean, eta azkenean proiektua bertan behera utzi behar izan genuen. Gero antzokian musukoa erabiltzearena etorri zen, ikusle edukiera mugatuak, salbokonduktoak, txertoak, osasun pasaportea, arauak, negazionistak, telelana, PCR frogak, positiboak eta negatiboak, LABI batzordea… dena zen kaosa, dena unadura, dena zalantza, dena ziurgabetasuna. Eta bakoitzak bere egia zuen, eta ez zegoen egia bakar bat. Usteak eta uste ustelak baino ez. Izua eta...

Jan Matejko margolari poloniarraren Stańczyk bufoiaren koadroa etorri zitzaidan gogora. Bufoia etsita ikusten da. Bada, hala sentitu nintzen ni. Ez genuen ezertarako balio. Etxean sartu eta geldi egon. Zaila izan zen niretzat. Ez ziren garai onak izan. Ilunak. Tristeak. Batzuetan, ez dakit non, baina bonba bat jartzeko gogoa sartzen zitzaidan. Mundua zartatu, edo… antzerkia egiten jarraitu? Kontatzen ditugun istorioekin herriak negar eta barre egiten jarrai zezan. Antzerkia baita bufoiaren armarik preziatuena. Gure bonba. Nahiz eta gaur egungo gizartean, zarata askorik ez egin. Eta, gainera, ez neukan zarata egiteko indarrik.