Aurkibidea
Ezin izanaren teoria baterako
Koldo Izagirre
Zentsuraren sistema
Liburuaren aurretiazko zentsura
Aurretiazko zentsuraren aurretik
Zentsura ez du frankismoak asmatu
Dirigismotik permissio negativa-ra
Zentsura euskal liburuei (1936-1983)
Katalunia ez dago horren urruti
Pedro Rocamora, aitabitxi bitxia
Antonio Tovar, falangista eta euskaltzalea
Rocamoragatik izan ez balitz...
"Kempis'en Gurutze-Bidea Franco'renpean"
Peru Abarkak aztoratu zituen bazterrak
Frankismoa "bertsolaritzaren" alde
Zentsura Peru Leartzako-ren alde
Orixe Peru Leartzako-ren kontra
Itzulpenik ez du nahi frankismoak
Aldizkarietan ere gaia da arazo
Ipuin jatorrak? Zentsurarentzat ez
Beste izakia: hiru arrazoi aurka
Dinamika dinamita bihurtu zuten
Arestiren literatur lanak osorik
Politika editorialaren lehen urratsak
Hizkuntza, Etnia eta Marxismoa: bi liburu
Ukronia: sorpresa eta haserrea
Euskadi eta Euskal Herria: bi herri
HIRUGARREN ALDIA: 1976-83
FRANCO HIL OSTEAN ERE BAI
Istiluak, euskal liburutik erdarazkora
Altuegi doan usoari tirorik ez
Aurkibidea
Ezin izanaren teoria baterako
Koldo Izagirre
Zentsuraren sistema
Liburuaren aurretiazko zentsura
Aurretiazko zentsuraren aurretik
Zentsura ez du frankismoak asmatu
Dirigismotik permissio negativa-ra
Zentsura euskal liburuei (1936-1983)
Katalunia ez dago horren urruti
Pedro Rocamora, aitabitxi bitxia
Antonio Tovar, falangista eta euskaltzalea
Rocamoragatik izan ez balitz...
"Kempis'en Gurutze-Bidea Franco'renpean"
Peru Abarkak aztoratu zituen bazterrak
Frankismoa "bertsolaritzaren" alde
Zentsura Peru Leartzako-ren alde
Orixe Peru Leartzako-ren kontra
Itzulpenik ez du nahi frankismoak
Aldizkarietan ere gaia da arazo
Ipuin jatorrak? Zentsurarentzat ez
Beste izakia: hiru arrazoi aurka
Dinamika dinamita bihurtu zuten
Arestiren literatur lanak osorik
Politika editorialaren lehen urratsak
Hizkuntza, Etnia eta Marxismoa: bi liburu
Ukronia: sorpresa eta haserrea
Euskadi eta Euskal Herria: bi herri
HIRUGARREN ALDIA: 1976-83
FRANCO HIL OSTEAN ERE BAI
Istiluak, euskal liburutik erdarazkora
Altuegi doan usoari tirorik ez
Gordailu gurutzadaren biktima
Bete-betean harrapatu zuen Gordailu ere gurutzadaren sukarrak. Gordailuko liburuen hiru debeku aurkitu ditut, eta hiruretan Gipuzkoako delegatu probintziala, Alberto Clavería bera da, pertsonalki bera, Administrazio zentrala jakinaren gainean jartzen duena.
Baztan-Bidasoa (1975) liburuxkaren kasuan kontraportadako mapa kendu behar da, «atendiendo sugerencias Delegado Provincial».
Hona historiatxoa:
1975eko azaroaren 14an Cultura Popularreko zuzendariari telegrama bidali zion Clavería delegatuak:
Con fecha de ayer 13 se remitió a ese Centro directivo a consulta previa la publicación titulada «Baztan-Bidasoa» de J. Gortari Ugarte, habiendo observado en la contraportada un mapa tendencioso, toda vez que aparecen las 3 provincias vasco-españolas y navarra formando unidad con las tres del País Vasco-francés, lo que se considera improcedente, particularmente si se destina a público infantil-juvenil como libro de texto.
Madrilen egin zen irakurketan, Jose Luis Albizu ez dator bat delegatuarekin:
(...) en la contraportada y en la pág. 1 aparece el emplazamiento del Valle de Baztán dentro del país vasco español-francés, o sea en el territorio de habla vasca o de procedencia vasca, cosa donde es difícil probar la existencia de un mapa o idea tendenciosa, aunque de hecho la hubiere en el autor, ya que el contenido de la obra no manifiesta tendencia alguna de cariz político ni regionalista ni separatista, ni de otro estilo.
Badirudi, azkenean, Antonio Barbadillo dela erabakia hartzen duena, berau baita Saileko nagusia:
En la duda, parece conveniente acceder a lo solicitado por el Delegado Provincial de Guipúzcoa respecto a las publicaciones Infantiles-Juveniles que se adjuntan.
Goiherri (1975) liburuxkaren irteera debekatu egin zen. Erabaki honetan ere Clavería delegatuaren telegramak du hitza:
Respecto a la publicación Goiherri no se estiman procedentes los mapas de la página 9 y contraportada, ya que incluyen territorio francés como nacional. Es tendencioso en todo su contenido y parcial en las biografías de la página 26. Además totalmente improcedente su utilización como libro de texto.
Hirugarren liburuxkako gaia historiakoa da, Iparragirre (1975). Delegatu probintzialaren beste telegrama batek dioenez, «ha de observarse que la utilización de la palabra 'Eusko' no es procedente, debiendo ser sustituída por la de 'Euskal'«.
Pertsekuzio honen arrazoia ez da axalekoa. Agian, Gipuzkoako delegatu probintzialak 1976an Madrila bidali zuen txosten batean egon daiteke zioa. Txosten horretan zera gomendatzen du delegatuak Registro Oficial de Empresas Editoriales-ean ez onartzeko Gordailuren eskaria. Alegia, galarazteko argitaletxe izaten. Eta horren zergatia: «conocida la ideología y tendencia de los componentes de la misma y el carácter pedagógico de su plan editorial, así como el destino de su obra».
Eta ondoan dator sortzaileen fitxa:
T. Elorza: De ideología separatista vasco;
J. Setién: Destacado separatista vasco;
<sangria> A. Amundarain: quemó la bandera nacional en Izaskun. Actividades subversivas;
M. Aránzazu Arrieta: Sancionada con 5.000 ptas. en el 75 por piquete;
Begoña Arrizabalaga: ideología vasco-separatista. En el 65 sancionada con 1.000 ptas. por manifestación;
M. Josefa Lasa: Detenida en el 75 por sospechas de ETA;
Los demás carecen de antecedentes.