Poesia kaiera
Poesia kaiera
Nazim Hikmet
itzulpena: Gotzon Barandiaran
2025, poesia
64 orrialde
978-84-19570-54-3
Nazim Hikmet
1902-1963
 
Poesia kaiera
Nazim Hikmet
itzulpena: Gotzon Barandiaran
2025, poesia
64 orrialde
978-84-19570-54-3
aurkibidea
 

 

Zenbakiek irakasten dutena

 

Zenbakiak umeen pixoihalak dira

zenbakiak hirien hilkutxak dira,

                            erail zituztenenak

                                        eta erailko dituztenenak

 

zenbakiak gure itxaropenaren esku-ahurretako haziak dira

 

datorrena eta doana

iragartzen dute

zer datorkigun

zer aldentzen

 

mundu gerra: I

mundu gerra: II

14tik 18ra, 39tik 45era, hamar urtean 54 milioi hildako

                                                        49 milioi elbarri

103 milioi biztanleko herria

          hildakoen eta elbarrien herria

                    harri kiskaldu, zoro, idi eta guzti

gure etxekoa zen joan zirenetako bat

ez zen itzuli

ez dut gogoan 19 edo 40 urte zituen

begi bietatik itsu itzuli zen

ez dut gogoan begi urdinak edo beltzak zituen

ezkerreko hanka belaun parean ebakita itzuli zen

itzuli zen eta ezin izan zuen etxeko atea aurkitu

14tik 18ra, 39tik 45era, 10 urtean 54 milioi hildako

                                                  49 milioi elbarri

Lur planetan 2.500 milioi bizi gara

% 50 gose gara

haginak galtzen ditugu

hortzoiei odola darie

azala lehor eta ebakiz betea dugu

eta batez ere gure haurrak

gure haur buruhandiak zabuka

aurpegi zimelak begi hitsak

hanka mehe okertuak sabel danborra lakoak

Lur planetan 2.500 milioi bizi gara

% 50 gose gara

 

1962. urtea

62. urtean jatordu batean bi ehiza-hegazkin mahairatu eta

haragi, ogi, entsalada eta ardo bihurtuko bagenitu

40 milioi lagunek jan eta edango lukete ase arte

eta sobera legoke

40 milioi katu asetzeko lain haragi eta ogi ere

katuek ez dute entsaladarik jaten

eta ez dute ardorik edaten

katuak gomitatzen ditut oturuntzara

 

filmetan misil balistikoak ikusi ditut

2 misil balistikok 150 liburutegi erraustu ditzakete eraikitzen hasi orduko

apika nire liburuak barnean direla

62. urte honetan ikusi dituzue hegazkin bonbaketariak?

2 hegazkin bonbaketarik 4 erietxe garraiatu ditzakete bonbekin batera

oraindik eraikitzen hasi ez diren 4 erietxe handi eta berri

ohe, X izpidun aparailu eta itxaropenez betetako 4 erietxe handi eta berri

62. urtean arma atomikoak zein bestelakoak eskuratzeko

120.000 milioi dolar xahutzen dituzte

10 urtean 1.200.000 milioi

1.200.000 milioi

alegia eraiki daitezkeen baina eraikitzen ez diren

150 milioi etxe

5 logela ura argindarra eta komuna

150 milioi ez-etxe

ate eskailera ekialdeko eguzkia eta arratsaldeko itzala

hartzen duten leiho eta ilargi zuriari begiratzen dioten balkoidun

150 milioi ez-etxe

 

hartzak haitzuloa du

barraskiloak oskola

hauxe da guk duguna

 

gizon bat ezagutzen dut

bi esku eta bi oin ditu

bibote beltz luzea

30 bete ditu aurten

7 urteko eta 6 hilabeteko haurrak ditu

ama emaztea aitaginarreba

soldaduskan ateratako argazkia akaso bere aita zenarena edo aitaginarrebarena

garbiontzi bat

gela bakarreko etxea guztientzat

1962. urtean arma atomikoak zein bestelakoak eskuratzeko

120.000 milioi dolar xahutzen dituzte

10 urtean 1.200.000 milioi

alegia,

eraiki daitezkeen baina eraikitzen ez diren

150 milioi etxe

ezagun dudan gizonarena barne

bere balkoian ilargi argia

 

1962. urtean arma atomikoak zein bestelakoak eskuratzeko

120.000 milioi dolar xahutzen dituzte

hau da, kopurua borobilduta, hiltzeko 1.000 milioi hautagai

lur guztien erdia zuhaitz guztien erdia arrainen euriteen eta

amaren umetokian sortutako ororen erdia

hiltzeko gertu

 

63an edo 65ean bederen

erabat armagabetuko bagina

guztiok arma atomikoak zein bestelakoak baztertu

eta Lurrak emandako fruituak landu

eta laurden bat azkartuko bagenitu

hiru hilabetean erauziko genituzke gosearen sustraiak

eta gure haurrek ez lituzkete haginak galduko

odolik ez lerieke hortzoietatik

tristura desagertuko litzaieke begietatik

              hanka okertuak arteztuko litzaizkieke

                         eta sabel puztuegiak neurriratuko

 

zer irakasten dute zenbakiek

zer irakatsi beharko ligukete

datorkiguna

galduko duguna

 

Moskun, 1962ko ekainaren 17an

 

NEYİ BÎLDİRİR SAYILAR

Sayılar bebelerin kundaklan / sayılar tabutları şehirlerin / öldürülmüş / öldürülebilecek olan // şayılar tohumlardır umudumuzun avucunda // sayılar yaklaşan bir şeyleri bildirir / sayılar bildirir uzaklaşan bir şeyleri / nedir yaklaşan bize / bizden uzaklaşan nedir // dünya savaşı : I / dünya savaşı : II / 14’ten 18’e, 39’dan 45’e 10 yıl 54 milyon ölü / 49 milyon sakat / ölülerle sakatların memleketi / 103 milyon nüfuslu bir memleket / ve ayrıca öküzleri delileri yanık taşlarıyla / ve gidenlerden biri evimizdendi / gitti dönmedi bir daha / 19’unda mıydı 40’ında mı aklımda kalmamış / döndü iki gözü kör / gök gözlü müydü kara gözlü mü aklımda kalmamış / döndü diz kapağından kesik sol bacağı / döndü ve kapısını bulamadı evinin / 14’ten 18’e, 39’dan 45’e 10 yıl 54 milyon ölü / 49 milyon sakat // yeryüzünde yuvarlak hesap ve şimdilik 2,5 milyarız / % 50’miz aç / dişlerimiz dökülüyor / diş etlerimiz yara içinde / ölü derilerimiz çatlak / hele çocuklarımız / sallanan koca kafaları / kırış kırış yüzlerinde kederli iri gözleriyle / ve eğri büğrü incecik bacakları üstünde karınları davul gibi / yeryüzünde yuvarlak hesap ve şimdilik 2,5 milyarız / % 50’miz aç // yıl 1962 / 62 yılında 2 avcı uçağını sofraya koysak / çevirsek ete ekmeğe şaraba, salataya / 40 milyon adam doyasıya yer içer / 40 milyon kediye de artar ekmekten etten / kediler' salata yemez şarap içmez / kedileri ben kattım ziyafete // balistik füzeleri filimlerde seyrettim / 2 balistik füze yakıp kül eder 150 kitaplığı daha kurulmadan onlar / belki benim kitabım da vardır içinde / 62 yılında bombardıman uçaklarım gördünüz mü / son modellerini / 2 bombardıman uçağı 4 sağlık evini yükler yanma bombalarının / temeli daha atılmamış 4 sağlık evini koskoca pırıl pırıl / ve yatakları röntgenleri umutlanyİa / 62’de atomlu atomsuz silâhlanma yarışı 120 milyar dolar yılda // 10 yılda 1200 milyar / yıldızların sayısına yakın mı bilmem / 1200 milyar / yahiıt 150 milyon yapılmamış ev / yapılabilecek ama yapılmamış            ev / 150 milyon ev hayaleti / 5odalı akarsulu elektrikli banyolu / kapıları merdivenleri pencereleri 150 milyon evin / güneş doğarkeh camlan / gölgeleri akşamüstü / balkonları ayışığmda // aymın ini var / sümüklüböceğin kabuğu / bizimse bu işte hâlimiz ortada // bir adam tanırım / iki elli iki ayaklı / kaytan kara bıyıklı / otuzuna bastı bu yıl / iki oğlundan biri yedisinde öbürü altı aylık / anası karısı kaynatası / ve bir fotoğraf askerlikte çekilmiş ya kendinin ya rahmetli babasının ya / kaynatasının / ve bir leğen / ve bir göz oda / 150 milyon ev / bu evlerden bir teki / odaları kapılan akarsuyu ve yemek masası bu evin / 62’de atomlu atomsuz silâhlanma yanşı 120 milyar dolar yılda / 10 yılda 1200 milyar dolar / yahut 150 milyon yapılmamış ev // yapılabilecek ama yapılmamış / tanıdığım adamınki de içinde / balkonunda ayışığı // 62’de atomlu atomsuz silâhlanma yanşı 120 milyar dolar yılda / yahut yuvarlak hesap 1 milyar ölü adayı / ve ölüme hazır en azdan yansı bütün toprakların yansı bütün ağaçlann / balıkların bütün yağmurlann ve ana rahmine düşenlerin en azdan / yansı ölüme hazır / tepeden tırnağa silâhsızlansak / 63’te mi olur 65’te mi artık / atomlu atomsuz silâhsızlansak bütün iklimlerde / ve insanca işlesek yeryüzü nimederini / çoğaltsak onlan 1/4 / kazırdık açlığın kökünü üç ayda / dişlerimiz dökülmez olur / kanamaz diş etlerimiz / hele çocuklanmız / keder silinir gözlerinden / eğri büğrü bacaklan doğrulur / iner şiş karınlan // neyi bildirir sayılar / neyi bildirmeli / yaklaşan nedir bize / uzaklaşan nedir bizden.