Poesia kaiera
Poesia kaiera
Nazim Hikmet
itzulpena: Gotzon Barandiaran
2025, poesia
64 orrialde
978-84-19570-54-3
Nazim Hikmet
1902-1963
 
Poesia kaiera
Nazim Hikmet
itzulpena: Gotzon Barandiaran
2025, poesia
64 orrialde
978-84-19570-54-3
aurkibidea
 

 

Agian Memeti idatziko diodan azken gutuna

 

Batetik

    borreroek harresi batek legez

        banatzen gaituzte

Horrez gain

    bihotz tutu honek

        azpikeria zitala egin dit

Memet, ene haurra,

    agian, zoriak zu berriz ikustea

        galaraziko dit

 

Badakit

    galburuaren ziria bezalako

        mutikoa izango zara

Gaztetan

    halakoxea nintzen neu ere,

        garaiera handikoa, ilehoria, liraina.

Begiak amarenak bezain handiak,

batzuetan tristura mikatz arrastodunak,

izango dituzu

Bekoki arras aratza eta ahots hagitz ederra

    Nirea jasanezina zen

Kantatzean bihotzak

    urratuko dituzu

Solaskide bikaina izango zara

Neu ere apartekoa nintzen

haserrearazten ez nindutenean

Zure ahotik eztia jalgiko da

    Oi, Memet,

        askoren bihotzen

            borrero izango zara!

Ez da erraza haurra aitarik gabe heztea

Ez ezazu ama nahigabetu

    Nik ezin izan diot bizipozik eman

        Zugandik jaso dezala

Zure ama

    zeta gogorraren parekoa, zeta bezain gozoa

Zure ama

    ederra izango da

    amama izateko adinean ere

hamazazpi urte zituela

    Bosforo ibaiaren ertzean

        lehendabizikoz ikusi nuenean bezain

Ilargi zuria zen

    egun argitsua

fruiturik perfektuenaren antzekoa

Zure ama

    Goiz batez, ohi legez,

agur esan genion elkarri

betiko

Zure ama

    amarik onberena da

Bete ditzala ehun urte eta

    Jainkoak benedika dezala

Ene seme, ene Memet

nik ez diot hiltzeari beldurrik

    eta hala ere lantzean,

lanean edo loak hartu aurreko bakardadean,

tupustean

    zerbaitek inarrosten nau

Egunak zenbatzea zaila da

    Munduaz okitzea ez da aukera bat

    Memet

Ez zaitez Lurrean

    maizter bizi

ezta naturan

    turista

Zure aitaren etxea

    balitz legez bizi

Sinetsi garauengan,

    lurrarengan, itsasoarengan

eta batez ere pertsonengan.

Maita itzazu lainoa, makina eta liburua

Eta oroz gain maita ezazu pertsona

Senti ezazu

    ihartzen den hostoaren,

    desagertzen ari den planetaren,

    animalia elbarriaren

    atsekabea

baina, oroz gain, sentitu pertsonaren atsekabea.

Poza ekar diezazutela

    lurreko ondasun guztiek

Itzalak eta argiak

lau urtaroek

eta batez

pertsonek ekar diezazutela

poza.

Gure aberria, Turkia,

    beste askoren artean

    herrialde ederra da

eta bertako jendea

    ustela ez dena

behargina

    gogoetatsua eta ausarta da

        baina izugarriki dohakabea

Asko sufritu da, asko sufrituko da,

baina hala ere etorkizuna

    itzela izango da.

Zuk gure lurrean, zure herriarekin

    komunismoa taxutuko duzu

Ikusiko duzu

Eskuekin ukituko duzu.

 

Memet, agian

neure hizkuntzatik

    neure abestietatik

neure gatzetatik

eta neure ogitik

urrun hilko naiz

ama eta biok gogoan

neure herria eta neure burkideak akorduan

    Baina ez deserrian

        Ez atzerrian

Neure ametsen herrialdean hilko naiz

Egunik ederrenen hiri zurian

Memet, ene haurra

    Turkiako alderdi komunistaren esku

        uzten zaitut

Lasai noa

Nigan azkentzen ari den bizitzak

zugan iraungo du

    eta gure aberrian, betiko.

 

MEMED’E SON MEKTUBUMDUR

Gir yandan cellâtlar girdi araya, / bir yandan oyun etti bana / bu mendebur yürek, / nâsip olmayacak Memed'im, yavnım, / seni bir daha görmek. // Biliyorum, / buğday başağı gibi delikanlı olacaksın, / — ben de öyleydim gençliğimde, / kumral, ince, uzun — / gözlerin ananınkiler gibi kocaman / bazan da bir parça bir tuhaf mahzun; / alnın alabildiğine aydınlık : / herhalde sesin de olacak / — berbattı benimkisi — / türküler döktüreceksin yanık mı yanık... / Konuşmasını da bileceksin / — ben de becerirdim o işi / sinirlenmediğim zamanlar — / bal damlayacak dilinden. / Vay, Memet, kızların çekeceği var / senin elinden... / Müşküldür / babasız büyütmek erkek evlâdı. / Ananı üzme oğlum, / ben güldürmedim yüzünü, / sen güldür. / Anan, / ipek gibi kuvvetli, ipek gibi yumuşak; / anan, / nineliğinde bile güzel olacak / onu ilk gördüğüm gûnkû gibi, / Boğaziçi’nde, / on yedisinde, / ayışığı, gûmşığı, can eriği, / dünya güzeli. // Anan, / aynldık bir sabah, / buluşmak üzre, / buluşamadık. / Anan, / anaların en iyisi, en akıllısı, / yüz yıl yaşar inşallah... // Ölmekten, oğlum korkmuyorum, / ama ne de olsa / iş arasında bazan, / irkilip ansızın, / yahut yalnızlığında uyku öncesinin / günleri saymak biraz zor. / Dünyaya doymak olmuyor, Memet / doymak olmuyor... // Dünyada kiracı gibi değil, / yazlığına gelmiş gibi de değil, / yaşa dünyada babanın eviymiş gibi... / Tohuma, toprağa, denize inan, / insana hepsinden önce. / Bulutu, makinayı, kitabı sev, / insanı hepsinden önce. // Kuruyan dalın / sönen yıldızın, / sakat hayvanın / duy kederini, / ama hepsinden önce de insanın. / Sevindirsin seni cümlesi nimetlerin / sevindirsin seni karanlık ve aydınlık, / sevindirsin seni dört mevsim, / ama hepsinden önce insan sevindirsin seni. // Memet, / memleketler içinde bir şirin memlekettir / Türkiye, / bizim memleket. / İnsanı da, / su katılmamışı, / çalışkandır, ağırbaşlı, yiğittir, / ama dehşetli fakir. / Çekmiş çekiyor millet. / Lâkin güzel gelecek sonu. / Sen bizim orda halkınla beraber / komünizmi kuracaksın, / gözle görecek, elle tutacaksın onu. // Memet, / ben dilimden, türkülerimden, / tuzumdan, ekmeğimden uzakta, / anana hasret, sana hasret, / yoldaşlanma, halkıma hasret öleceğim, / ama sürgünde değil, / gurbet ellerde değil, / öleceğim rüyalarımın memleketinde, / beyaz şehrinde en güzel günlerimin. // Memet, / yavrum, / seni Türkiye Komünist Partisi’ne / emanet ediyorum // Gidiyorum / içim rahat. / Sende daha bir hayli zaman / halkımda ölümsüz devâm edecek / bende tükenen hayat.