Animalientzako alegiak. Sarrera

Mende askoan,

ohikoa izan zen

gizakiari animalien istorioen bitartez irakastea:

ahots askojakineko, hotsandiko manera

edo amarru maltzurrekiko animaliak,

gaiztakerian eta diru-gosean egoskorrak,

edo hizpide hartzen zuten izakia bezain ergelak.

Gizateriak bere bertute eta jakituriaren

zati bat zor die

asto eta lehoi, arratoi, bele,

azeri, hartz, txitxar eta beste zomorro batzuei,

eredu eta erakutsi gisa balio izan baitzieten,

akuilu gisa ere bai, eta besteren,

animalien buruetan zentzagarri,

bai greziar irudimentsu eta sotilari,

bai erromatar zorrotzari, bai europar

mokofinari,

mendebaldeko gizakiari, urrutira jo gabe.

Gaur nahi dut —eta barka hantustekeria—

adimengabeen sailarengandik jasotako

horrenbeste ondasun berdindu,

giza portaeraren zantzu adierazgarriren bat,

zertzeladaren bat deskribatuz,

beharbada hezigarri gerta baitaiteke

hegazti eta arrainentzat,

zelenteratu eta ugaztunentzat,

egokia hala ameba

soilenarentzat

nola edozein espezie ornodunentzat.

Gure gizartea helduarora iritsi da jada,

jada gizakiak atzean utzi du nerabezaroa

eta, bere zahartzaro mendebaldarrean,

ondo balio diezaioke etsenplu gisa txakurrari,

txakurra izan dadin

txakurrago,

eta azeria traidoreago,

eta lehoia basatiago eta odolzaleago,

eta astoa, astoa omen den bezalakoa,

eta idia uzkurrago eta ez hain zezen.

Piztia gisa hobetu nahi duen

edozein piztiari

             —izan helburu

gerrazale edo bakezaleekin,

izan finantza edo teologia asmoekin,

edo, besterik gabe, musutruk—

aholku hau emango diot etengabe:

homo sapiens-ari begiratu, eta ikasteko.