Gudu zelaia

 

Gaur gudu zelaia dut

deskribatuko,

nik ikusi bezala, behin erabaki ostean

borrokatu ziren gizonen patua,

batzuk hil arte,

beste batzuek

artean bizirik iraun arte.

 

Ez zen aukerarik izan:

ahal izan zena, hil egin zen;

hil ezin izan zenak ibilian jarraitu zuen;

zuhaitzek fruitu geldoen elurra eskaini zuten;

uda zen, negua, urtebete oso bat

edo gehiago beharbada: bizitza

osoa,

borroka egun erraldoi hura.

 

Mendebaldetik odola zekarren haizeak,

ekialdean lurra errauts,

iparralde osoa

burdin hesiz eta oihuz

inguratuta zegoen,

eta bakarrik hegoaldea,

hegoaldea

baino ez,

eskaintzen zitzaigun begietara zabal eta aske.

 

Baina ez zen hegoalderik:

ez urik, ez argirik, ez itzalik, ez errautsik,

haren hutsunea, haren hondo hutsa betetzen:

hegoaldea jausleku itzela zen,

amildegi amaigabea; handik,

poliki,

putre ahaltsuak goraka.

 

Inork ez zuen entzun kapitainaren ahotsa,

kapitainak ez baitzuen hitzik egiten.

Inork ez zituen hildakoak lurperatu.

Inork ez zuen esan:

“emaiok hau nire neskalagunari, egunen batean

topo eginez gero”.

 

Bakarrik, zaldi bat akabatu zuen baten batek,

sabela irekita,

hil-hurren baitzegoen,

eta itzalpeko airea betetzen baitzuen bere laborriz:

gauak mehatxatzen zuen airea.

 

Geldirik, lur gogorrari

itsatsita,

izuaren eta ezerezaren artean harrapaturik,

gizonak azken unearen

zain zeuden,

aurka egin gabe jada,

errebeldiarik gabe.

 

Batzuk hil egin ziren,

esan bezala;

eta gainerakoak, etzanda, eraitsita,

lurrarekin bat eginda bakean azkenik,

ez dakit zeren

zain dauden

—beharbada norbaitek esan arte:

“lagunok, joan zaitezkete, borroka…”.

 

Bien bitartean,

uda da berriro ere,

eta garia hazten ari da

gudu zelai zabala izandako lekuan.