Kantutegia
Kantutegia
2006, bilduma
280 orrialde
84-95511-78-9
Agosti Chaho
1811, Atharratze
1858, Baiona
 
Kantutegia
2006, bilduma
280 orrialde
84-95511-78-9
aurkibidea

Aurkibidea

Chants Basques
Agosti Chaho

Aitzin-solasa
Patri Urkizu

Bibliografia eta laburdurak

GERRA ETA LAUDORIO

Leloren kantua

Anibalen kantua

Altabizkarrako kantua

Jaon Satordin

Gerlako koplak Luis XIVen ohoretan

Duke Burgoinekoa

Beltzuntze bizkondia

Laphurdi, Baxa-Nabarre, Ziberua gureki

Haran eder Hortzaitze

Harispe jenerala

ITSAS KANTUAK

Jeiki, jeiki etxenkoak

Partiada tristea Ternuara

Itsasoko perilak

Ternuako penak

BALADAK

Berterretxen khantoria

Atharratze jauregian

Hirur kapitainak

Jundane Estebe martira

Jundane Juhane gaian

IRRI ETA ZIRI

Beñat, esker dereiat...

Jaun barua Uharten

Eskara bastartaren kontra

Koplak Haltsu eta Jatsuren aidean

Andren aphainduraz

Mirakuilua! Getharian

Zer egin zare koplari zaharra

Nazioneko besta Senperen

Ikazketako mandoa

Ikazketako mandoa

Gure artzain galtza beltza

Ura eta arnoa

Nik eman eta zuk hartu

Lau neskatxa nubliak

Hirur seme baitzian

Sabeleko mina

Ni balin banintz dantzari

Ze itera jiten zira

Mariana pikanta

Ahizpa, aigü huna

Mahatsa gal baledi

Soro arratoia eta etxe arratoia

Gitarra zartxo bat

AMODIOZKOAK

Ai, ori begi ederrak

Ala ni beniz hanitx dolütürik

Aldi batez nenguelarik

Alhargüntsa

Amorioren phena

Amudiotan den presuna

Amurioak banarabila

Amuriotan den pertsunak

Eztizüt ez nik phentsatzen hiltzia

Andereño bat ikhusi nuen

Arranuak bortietan gora

Arrosa zoinen eder

Aspaldiko denboretan

Bihotzeko mina

Bazterretik bazterreralat

Borthü goretan

Dendari bat bada

Hurrundanik espres jinik

Lehen floria

Ene izar ederra

Fortünak eman deit

Gaiaz nenguelarik lo eginik ohian

Guazen bada, guazen lagun

Guazen bada, guazen lagun

Ixilik niagozu

Izar bat jalkiten da

Izar batek zerutik

Izarrik ederrena zelüko ekhia

Jaun batek maithatü dü

Jilofreia eijerra, zük naizü xarmatzen

Khantore bat herritik aphirilan emanik

Khantoriak berririk Ozarainen eginik

Khantoren egiteko sujeta berririk

Khantu berriren khantatzera nuazü

Kitatu nahi duzu arren herria

Lurraren pian sar nindaiteke

Maite bat maitatzen det maitagarria

Maiteñoa

Mendian zoinen eder

Mendian zoin den eder

Mila ta zortzi eunta zortzigarren urtian

Mila zortzi eun ogei pasatu

Mila zortzi ehun eta hogoi eta hamabian

Begi ñabarra

Muthil gazte bilho hollia

Minez nago bihotzetik

Odeiak ülhün ziren

Lozale xarmanta

Oi amudiyo gazte eta zoro

Oi ene maite pollita

Parthitu nintzen herritik

Primaderaren aireak

Sukaldian zoin eder den

Tristeziyak biotza arturik

Txorittua nurat hua

Txori erresinula üdan da kantari

Txori erresinola, hots emak eneki

Txori kantazale eijerra

Ürzo aphal gaxuak hasperen egiten

Xarmagarri bat dizut maite bihotzeti

Xarmagarria, lo ziradia

Zazpi urthe badizü

Zelüko izarren bidia

Adios esan eta...

Amodioa
Agosti Chaho

Erosi: 16,62

Aurkibidea

Chants Basques
Agosti Chaho

Aitzin-solasa
Patri Urkizu

Bibliografia eta laburdurak

GERRA ETA LAUDORIO

Leloren kantua

Anibalen kantua

Altabizkarrako kantua

Jaon Satordin

Gerlako koplak Luis XIVen ohoretan

Duke Burgoinekoa

Beltzuntze bizkondia

Laphurdi, Baxa-Nabarre, Ziberua gureki

Haran eder Hortzaitze

Harispe jenerala

ITSAS KANTUAK

Jeiki, jeiki etxenkoak

Partiada tristea Ternuara

Itsasoko perilak

Ternuako penak

BALADAK

Berterretxen khantoria

Atharratze jauregian

Hirur kapitainak

Jundane Estebe martira

Jundane Juhane gaian

IRRI ETA ZIRI

Beñat, esker dereiat...

Jaun barua Uharten

Eskara bastartaren kontra

Koplak Haltsu eta Jatsuren aidean

Andren aphainduraz

Mirakuilua! Getharian

Zer egin zare koplari zaharra

Nazioneko besta Senperen

Ikazketako mandoa

Ikazketako mandoa

Gure artzain galtza beltza

Ura eta arnoa

Nik eman eta zuk hartu

Lau neskatxa nubliak

Hirur seme baitzian

Sabeleko mina

Ni balin banintz dantzari

Ze itera jiten zira

Mariana pikanta

Ahizpa, aigü huna

Mahatsa gal baledi

Soro arratoia eta etxe arratoia

Gitarra zartxo bat

AMODIOZKOAK

Ai, ori begi ederrak

Ala ni beniz hanitx dolütürik

Aldi batez nenguelarik

Alhargüntsa

Amorioren phena

Amudiotan den presuna

Amurioak banarabila

Amuriotan den pertsunak

Eztizüt ez nik phentsatzen hiltzia

Andereño bat ikhusi nuen

Arranuak bortietan gora

Arrosa zoinen eder

Aspaldiko denboretan

Bihotzeko mina

Bazterretik bazterreralat

Borthü goretan

Dendari bat bada

Hurrundanik espres jinik

Lehen floria

Ene izar ederra

Fortünak eman deit

Gaiaz nenguelarik lo eginik ohian

Guazen bada, guazen lagun

Guazen bada, guazen lagun

Ixilik niagozu

Izar bat jalkiten da

Izar batek zerutik

Izarrik ederrena zelüko ekhia

Jaun batek maithatü dü

Jilofreia eijerra, zük naizü xarmatzen

Khantore bat herritik aphirilan emanik

Khantoriak berririk Ozarainen eginik

Khantoren egiteko sujeta berririk

Khantu berriren khantatzera nuazü

Kitatu nahi duzu arren herria

Lurraren pian sar nindaiteke

Maite bat maitatzen det maitagarria

Maiteñoa

Mendian zoinen eder

Mendian zoin den eder

Mila ta zortzi eunta zortzigarren urtian

Mila zortzi eun ogei pasatu

Mila zortzi ehun eta hogoi eta hamabian

Begi ñabarra

Muthil gazte bilho hollia

Minez nago bihotzetik

Odeiak ülhün ziren

Lozale xarmanta

Oi amudiyo gazte eta zoro

Oi ene maite pollita

Parthitu nintzen herritik

Primaderaren aireak

Sukaldian zoin eder den

Tristeziyak biotza arturik

Txorittua nurat hua

Txori erresinula üdan da kantari

Txori erresinola, hots emak eneki

Txori kantazale eijerra

Ürzo aphal gaxuak hasperen egiten

Xarmagarri bat dizut maite bihotzeti

Xarmagarria, lo ziradia

Zazpi urthe badizü

Zelüko izarren bidia

Adios esan eta...

Amodioa
Agosti Chaho

 

 

XIII

Zarrantzako penak 1

(Lapurdikoa)

 

Hainitzen ahotikan bai diat aditu,

Denborak lehendanik direla ematu,

Mainak aurthen gurekin izatu baitire,

Mintzatu beharko ziteian bertzela ere.

 

Noiz ere baitzituen hamasei otsailak,

Eman izan gintuan hiritikan belak.

Ilhabete hunek gintuan fagoratu,

Ordainez martxoak xoil kruelki tratatu.

 

Martxoak hirurean hasi alta urtzen,

Itsasoa zuan haizez osoki armatzen,

Ez huan ordutikan hilaren finaraino,

Izatu pausurik guretzat egundaino.

 

Zenbat belatxo hartze, zenbat trebes jartze,

Papaioa2 nausi eta gabiatik galtze,

Hamahiruraino gintian frogatu,

Momentu tristerikan han artean pasatu.

 

Hamalaurean huen haizea hain handi,

Halaber itsasoa hanbat izigarri,

Non baikinduan jarri biharamun artian,

Su eta khepean hekin burua etsian.

 

San Josephen bezpera hire egun tristea,

Orduko itsasoaren gauzaren dorphea,

Espantitzeko zuen nola gure untzia

Etzen erdiratu egun hartan guzia.

 

Lema bastoina zuan egun hartan hautsi,

Bai eta papaioa ezin hartuz utzi,

Bai gehiago dena lemako burdina,

Hautsia aurkhitu, han zuan bada mina.

 

Hirur palenkuz3 gindian lema trunkatu,

Eta sahetsetarik palenkinez hartu,

Lema bastoina ere fite zuan moldatu

Eta delienki bere tokian sarthu.

 

Bertze egunez deus ere erranagatik,

Ezkintuan batere hobeki horgatik,

Gure egun guzietako penen errateko,

Aithortzen diat ni sobra naizela flako.

 

Ez zituan ez xoilki haize itsasoak,

Gure hituan etsai egun orozkoak,

Bertze etsai berri bat zuan hekin juntatu,

Tronpan bietako ura belan agertu.

 

Ordu hartan nituen bertzeak ahantzi,

Kontsulta egiterat goiti iganarazi,

Ur hura nondikan heldu othe zen jakiteko,

Eta gero zenbait entsaiu egiteko.

 

Hainitz luzatu gabe bazuan berria,

Brankaren azpitikan zela ithurria,

Halaber orain bazela aborreko aldean,

Istripak utzia beso bat hartzean.

 

Ordu hartan ziteian bai deliberatu,

Purrina ematerat laster entsaiatu,

Brankaren ezpartza nola ur handian baitzen,

Alferrik zituan hartako pulunpatzen.

 

Oh! Bada zuk dakizu, Jauna, oh handia,

Ordu hartako gure bihotzen berria,

Fagoratu gintuzun, Jauna, zure graziez,

Eskerrak merezi dituzu bethi ordainez.

 

Aphirilak zituen justu hemeretzi,

Noiz ere baikinduen zundaz ardietsi,

Bazko egun handian ginduen atheratu,

Biaramunean Plazentzan barnan sarthu.

 

Fofertsa4 behar diat hemen bai aiphatu,

Zenbat untzi gaxo hura zen tormentatu.

Jakin ezak Zarrantza dela haren izena

Jaungoikoak bethi demola fortuna ona.

 

 

        [1] Eskuizkribuak manque, dio, baina BZ, II, denez hemendik hartu dugu, 102-105.

                Bertsomoldea: A13A13B13B13.

                Nôtre Dame de Sarrance 250/300 tonadun eta 50/55 gizoneko itsasontzia, 1672an Donibane Lohizunetik partitua Norvegia alderantz Thomas de Casabielle kapitainaren manupean; eta 1688an Samson de Haristeguy komandantearen zuzendaritzapean Groenlandia aldera. Kontuan harturik 1691n Haristeguy La Fortune itsasontzi kortsariko buru zela, pentsa daiteke 1688-1690 inguruan sortu zitzaizkiola Zarrantzari arazoak Ternuan eta urte horietakoa dela poema. (Ik. A. Lassus, «Capitaines de navires et de corsaires de Saint-Jean-de-Luz», Saint-Jean-de Luz. Ekaina, 1994, 476. or.).

        [2] Papoia: trinketeko mastaren tanbuletei iltzaturiko polea. (Migel Laburu, Itsas dokumentu zaharretan erabilitako hitzak jasotzen dituen hiztegi laburra. Gipuzkoako Foru Aldundia, 1992).

        [3] Palanca gaztelerazkotik: burdinazko barra.

        [4] Il faut faire ça frantsesezkotik: gertaera.