HAMABI KANTU

                    —1—

Hiri honek hamar mila lagun ditu,

Jauregietan bizi dira batzuk, zuloetan bizi dira besteak:

Jada lekurik ez guretzat, maitea, jada lekurik ez guretzat.

Bagenuen herria, hura bai ederra,

Atlasean begiratu eta aurkituko duzu:

Ezin harat joan orain, maitea, ezin harat joan orain.

Eliz ondoko hilerrian dagoen hagin zaharra

Udaberriro loretzen da ostera:

Pasaporte zaharrek hori ezin, maitea, pasaporte zaharrek hori ezin.

Konsulak mahaia panpatu eta bota zuen:

«Pasaporterik gabean ofizialki hilak zaudete»:

Baina artean bizirik gaude, maitea, baina artean bizirik gaude.

Bilera batera joan nintzen; leku egin zidaten;

Hurrengo urtean itzul nendila eskatu gizalegez;

Norat joko dugu gaur, maitea, norat joko dugu gaur?

Mitinean hizlaria altxatu eta bota zuen:

«Hemen jarraitu ezkero, eguneroko ogia ostuko digute»;

Zutaz eta nitaz ari zen, maitea, zutaz eta nitaz ari zen.

Ostotsa entzun zen burrunbaka ortzean;

Hitler zen Europan gaindi erranez: «Hil beharra dute»;

Gu gintuen gogoan, maitea, gu gintuen gogoan.

Ikusi nuen ur-txakurra jakara orratzez josia,

Ikusi nuen ate irekia eta katua sartzen:

Ez ziren Judu alemaniarrak, maitea, ez ziren Judu alemaniarrak.

Portuan behera joan nintzen eta kaian nengoela,

Arrainak ikusi nituen igerika aske bailiren:

Soilik hamar oinetara, maitea, soilik hamar oinetara.

Basoan nenbilela, txoriak ikusi nituen zuhaitzetan;

Ez zuten politikaririk eta beren gisan egiten zuten kantu:

Ez ziren giza arrazakoak, maitea, ez ziren giza arrazakoak.

Milaka solairuko eraikuntza ikusi nuen ametsetan,

Milaka leiho eta milaka ate;

Ez zen bat bera ere gurea, maitea, ez zen bat bera ere gurea.

Elurra mara-mara lautada izugarrian;

Hamar mila soldadu harat-honata:

Zure eta nire bila, maitea, zure eta nire bila.

                    —2 (CALYPSO)—

Gidari, gidatu fiteago eta zoaz azkar

Sprinfield Line-tik zehar eki distirantepean.

Egin hegan aireplanoak bezala, ez gelditu,

New York-eko Grand Central geltokira arte ez balaztatu.

Han itxarongelaren erdian izanen da

Nik gauza guztien gainetik maite dudana.

Hirira ailegatzean ez bada nire zain

Espaloian aurkituko nauzu negarretan.

Bera baitut neronek mirezkoa,

Perfekzio eta ontasunaren gailurra.

Eskua hartu eta maite nauela dio,

Nik horri berezitasun harrigarria deritzot.

Oihanak berde bixiz daude kalertzetan;

Arbolek dituzten maitasunak nireaz bestelakoak dira.

Baina deskapotableko bankari lodikote zaharrak

Ez ditu bere puroak besterik maite.

Elizako edo Estatuko Buru banintz,

Nik sudurra hautseztatu artean zain edukiko nituzke.

Maitasuna garrantzitsu eta ahaltsuagoa baita

Apaiza edo polizia baino.

                    —3—

Milia geldi eta dohatsuak bero,

Gutizien kosta zuriak hedatzen,

Onespen argiak egun handi osoa

    Bete du, eta brilant da

Maitaleen besoetako mundu ttikia.

Isiltasunak inbaditu ditu baso arnasberak

Non soinatal logaletuek gorde duten altxorra,

Orain itzal ezaguna berde abailtzen ari da

    Bekoki lokartuetan barna

Eta irribarrera dakartza sekretuak.

Berpizturik! Itzuli da! Azkenean, galdutakoa

Etxe naufragatuen itsasoan sortu da:

Hara! Laudoriozko sutan erretzen ari da

    Iragan lehor mutua, eta guk

Bizitza-egun osoan ez dugu inoiz gehiago partituko.

                    —4—

Ekar ezazu uraz gaindi,

    Eta arbolapean utzi

Non basusoak zuritzen baitira gau eta egun,

    Eta haizeek lau haizetara

Goxo, goxo, goxo kantatzen dute maitasuna.

Para iezaiozu urrezko eraztuna hatzean,

    Estutu zure bihotzaren kontra,

Lakuko arrainek argazkiak egiten dituzten artean,

    Eta igelak, kantari odoltsua,

Goxo, goxo, goxo kantatzen du maitasuna.

Kaleek gainezka eginen dute zure ezteietan,

    Etxeak jiratu eginen dira begiratzeko,

Mahai eta aulkiek errezu egokiak esanen dituzte,

    Eta zaldiek zure orga gidatuz

Goxo, goxo, goxo kantatuko dute maitasuna.

                    —5—

Txakurrak: Kreatura arruntak erdizkako bizia darama,

        Gizonak adimenez eta sudurrez ehiza txakurrak;

        Nik eman ahal dizkiodan emozio sakonak behar ditu,

        Bere baitan ehiza-barruti zabala usaintzen dut.

Katuek: Kidea kidearekin, aritzea jabaltzea da

        Eta gizalegea sustraia bada, maitasuna lorea;

        Gugan du gogoa eta guk beregan maiz

        Ordu bakartietarako pasioa antzeman dugu.

Katuek: Hotz eta harro gabiltza

        Berak eraiki etxe gurbilen inguruan.

Txakurrak: Ibilaldi orotan jarraitzen natzaio,

        Mirabe fidela eta itzal maitakorra.

                    —6—

Osinera so egin dute begiek,

Begitik behera datoz malkoak;

Dorrea arraildu egin zen eta

Neguko ortze ekurutik erori.

Gauerdiko harriaren pean

Ehortzi dute lapurrek amodioa;

Bihotz ebatsia gorputza erregutzen ari da,

Kondenatuak hostoak lez murmurioan.

Ahozpez zihoan erreka mukuruan behera

Zegoeneko esatekorik gabe,

Gorpua soldaduek hartu,

Saskildu eta harrika bota zuten.

                    —7—

Inozokeria ilunaren kutxa

Arruntean dautza tropoiluan

Orkidea, zisnea eta Zesar;

Guztioz nekatzen den denborak

Sarraila oro uhertu du

Dostetan giltza harrika botaz.

Trufatu egiten da arroilako uholdea

Joandako egunetan negar orotarik

Irabazi atera zuten profetez,

Jada ez dira pertsona grata;

Eta asto-hizkuntzak harritu egin ditu

Hizjokoka jardun baizik ezin duten poetak.

Isiltasuna erlojuetan pausatu da;

Ugatz-amek erakusle hatza ortzerantz

Maltzurra seinalatu dute,

Arrats gorri;

Azeriaren bailaran

Leinuru dagi pistolaren kanoiak.

Behinola egin ahal genituen nasak,

Orain beranduegi da hegan egiteko;

Behinola zuk eta biok

Ez genuen behar genuena egin;

Arroka aldakor eta malkortsuetan

Zakar eta zartakor korrika dagite okerrek.

                    —8—

Nahiz eta zenbait Naturak giza-begiei

Loaldirako alternatiba,

Negarrerako aukera

Besterik eskaini ez,

    Nork errefusa dezake?

Akatsa ez da gaztaroan akabatzen

Ezpada ugaldu egiten gizonarengan;

    Egia orok, soilik egiak,

Garraiatzen ditu Akusatzailearen

    Gezur lausoak.

Nahiz eta graziazko suren batek

Gure hilezkortasuna bisitaturik

Iragandako ezezagun baten

    Edo ibaiko zisneen bidez

Gure bizitza muineraino hunkitu,

Bekaitzak poseditzen ditu bihotzak

Goresten duten une beretik;

    Pozteak, bedeinkatua izateak,

Arrisku larrian

    Kokatzen gaitu.

Nahiz eta deabruaren mirakuluak

Musuen bidez nola

Egin daitezkeen guk antzeman ez,

Afroditaren lorategia

    Eremu ibilia da;

Maitaleek promesen seinaletzat

Paratutako ikurren bidez,

    Begiradaz, suspirioz,

Deitzen dute batzarrera Bata

    Tropela deritzona.

Gu, ene laztana, gure bekatuengatik

Elkarrekiko atsekabean bizi gara,

Irakur ezazu begi eta esku erituetan

Nola hautsi genuen manu dibinoa

    Eta Deabrua zerbitzatu.

Nor da pasionatzeko gauza

Zigorra hastera doanean?

    Oi ene maitea, Oi ene maitea,

Elur eta suzko gau honetan

    Salba nazazu Deabruarengandik.

                    —9—

Neure buruari galdetzen diot,

Nola ausartu natzaizu begietara so egiten

Bi aldiz pentsatu ondoren?

Zein eskubide daukat

Eguerdiko ordubatean bada ere

Hil arte maitatuko zaitudala zin egiteko?

Lurrak gezur-prezioko krimen

Interesgarri anitz kausitzen du;

Hitza eman badezaket

Barkamena hamaika aldiz

Errepika daiteke

Denboraren baitan. Absurdoa.

Tempus fugit. Benetan.

Beraz akaba ezazu edaria.

Haragi oro lasto da. Hala da.

Horratik nork iger dezake,

Bihozbipil ala bihozbera,

Zer ekarriko duen honek?

                    —10—

Gora, gora, gora

Egiten dio oihu catadoup xuxenak

Hari gor-gorrari

Aurrera, aurrera, ostera

Bakarka edo multzoka,

Gizon diplomatiko ahulek

Argitxo hil erronkariz

Agurtzen dute gau abaila.

Adimenez edo adimen ezaz,

Erauntsiz edo azaleko barealdiz,

Gauza orok du bere izan nahi iluna,

Eta bere izenera lerratzen da;

Xarma adeitsuko haurrak

Edo bapateko ekintza laidogarriak

Tigreak, garo itogarriak,

Munduarekiko maitasuna goresten dute.

Orok, orok dauka eskubidea aldarrikatzeko,

Inor ez da nahikoa gizon

Sinpleki, publikoki, han egoteko

Enfasi pribaturik gabe;

Horrela da nire maitasun haragitua,

Sentimendu gehienak bezala,

Erdi gezur, erdi egia,

Hurbil zakizkidan eskatuz.

                    —11—

Kantatu, Ariel, [1] kantatu

Ezti, arriskutsu

Kanpoan ur geldi

Eta uherretatik,

Argiro kanpoan

Zuhaitz lokargarritik,

Liluratu, sumindu

Bihotz ernegatua

Mundu latz hau

baino abesti emeagoz,

Jainko gupidagabea.

Oi distirant, garden,

Banantzeaz,

Gorputzaz eta heriotzaz,

Kantatu, antsikabe horrek,

Gizona, neu esate baterako,

Orain lez, beti esate baterako,

Maiteminez ala gabe,

Esateak esate,

Dardarka abiatu da

Atsekaberako

Pasabide isilean.

                    —12—

Sexu-guda Amonen triskantzarekin amaitu zenean,

Donado baten haurra aurkitu zuten, beren azpian itorik ia;

George izena jarri zion norbaitek eta hor bukatu zen dena;

      Armadara bidali zuten.

      George, etorberri zaharra,

      Nola sartu hintzen Armadara?

Arrazoitiko Gibelamenduan alde egin zuen bere zaldi zabukarian

Eta pozik bizi izan zen emaztea jipoitzeaz aspertu zen arte;

Betarruekoak txikitu, txeke-taloia eta gabardina ostu zizkion,

      Orduan Armadarako bidea hartu zuen atzera.

      George, numero zaharra,

      Nola sartu hintzen Armadara?

Azukre-Arrazionamendu aurretik bizar-labanak erabiltzen zituen

Eta berehala atera zitzaion birginidadearekiko alergia;

Aurkitu zuen sendabidea, baina ez zuen patentatu,

      Beraz, berriz bueltatu zen Armadara.

      George, gautxori zaharra,

      Nola sartu hintzen Armadara?

Bizioaren Aurkako Kruzadetan moskobiarrek kontratatu zuten,

Eskimalen artean desodoranteak errezetatzeko;

Katarro arrunt bat hartu eta whisky-meatzetara kondenatu zuten,

      Baina balantzaka itzuli zen atzera Armadara.

      George, enperadore zaharra,

      Nola sartu hintzen Armadara?

Bakea ohorez sinatu denetik bere negozioetan dihardu;

Baina, kasu, horra Nagikeria, uniformea botonatuz;

Errugabeen sarraskia egiteko prest:

      Hemen dator, etxera, Armadara.

      George, torero zaharra,

      Ongi etorri ostera Armadara.

[1] Ariel: Shakespeare-ren The Tempest antzezlaneko pertsonaia; Auden-en iritziz errugabezia ordezkatzen du, onaz eta gaizkiaz haratago dagoena.