Aurkibidea
Aitzinsolasa
Rikardo Arregi Diaz de Heredia
1927 - 1932
1933 - 1938
1939 - 1947
1948 - 1957
"Poesiarik benetakoena itxurakeriarik handiena"
1958 - 1973
Aurkibidea
Aitzinsolasa
Rikardo Arregi Diaz de Heredia
1927 - 1932
1933 - 1938
1939 - 1947
1948 - 1957
"Poesiarik benetakoena itxurakeriarik handiena"
1958 - 1973
ODA
Geure gradoaz jakitun eta aginduak betetzeko erne,
Belatzetako mugimenduei prismatikoz begira gaude segada zain,
Pistola prest, kontraseina gogoan;
Atabalari gazteenak
Soldadu zaharrenak bezain ongi daki bake-garaiko istorio oro,
Barne mugak ezaguturik,
Han-hemenka untzi irekietatik lurreratu jainko zuri gorenak,
Kobrearen langintzan trebe, gure festa egunen erabakitzaile,
Irlak hondoratu izan baino lehen, eguraldia bare zenean,
Lehoi kalpardun arrunta,
Bejondeizula bana zabalik lorategi orotan;
Maitasuna erraza zenean.
Oso zihur gaude denok, baina ez txostenengatik,
Ezta ere kanpamendura itzulitako agente bizar-egingabeagatik:
Basamortutik erauzitako habeak ez baitzuen erakutsi
Hiriaren suntsiketa baizik,
Agentea gure oinetara erori zen saihetsa estutuz,
«Barkatu! Tiroz jo naute!»
Bai, behinola hemen bizi izan ziren baina orain ez,
Bai, oraindik ere bizirik daude baina hemen ez;
Argi-Itzalketaren ostean esna datzan soldaduak esan lezake:
«Nork kontatu zian guzti hori?»
Kanpaindendako berriketa eten egin da beteranoak erantzutean:
«Egin ezak lo, Sonny!»
Buelta eman eta begiak itxi ditu, eta une batez
Gauerdiko ekia dakusa garitza eta belardien gainean dirdirka,
Gure itxaropena... Bulkatu egin du norbaitek, itsumustuan
Boten bila,
Mutiko, hire txanda aurretik izan duk liskarra, erasotzailea
Ez duk ezaguna.
Gure mundukoak ziren zure haurtzaroko kontzientzia uneak oro,
Bostetan jauzi egin zenuen, tigre bat lorategian,
Gauero amak otoitz egiten irakasten zizun aitagatik,
Urruti borrokan,
Goiz batean zalditik erori eta anaiak iseka egin zizun:
«Neskak bezalaxe!»
Orain katedrale aurreko plazan parada egiteko zain gaude,
Gotzaiak bedeinkatu ostean, haur kantariekin iladan sartzeko
Ohorezko aulkietan ardo koloreko konkistatzaileekin esertzeko
Erlastu arte egingo dugu oihu:
«Erbi gisa egin zuten laster; ezpal gisa txikitu genituen;
Jainkoaren aurka borrokatu zuten».
Bien bitartean zenbait milia urruti kisuarriko pitzaduran
Ordu berean bildu dira, zaldiak loturik euren atzean,
Txorimalo profetak gure epaiketa aurresan du hargainetik,
Euren zapaltzaileei orroka;
Eta malkorretako galernak jaso du salmo garratza:
«Zenbat iraunen dute loretan?»
Zertan ihardun dugu guk denok Beldurra bihurrarazteko
Gudak garraztutako kapitain lehor, zeina orain mintzo zaigun,
Bizkor egon beharko dute bihotz eta buruz, kementsuago
Gure ahalmena urritu ahala:
Euren garraisia eragiteko: «Borrokan eginen dugu
Maite izan dugun Jaunaren oinetan hil arte».
Hona hemen gerrila-trikimailu oro dakien Herra,
Hil-itxurak, gau erasoa, gezurrezko gibelatzea;
Bekaitza panfletogile artetsua, gezurretan
Benetako senarra bailitzen,
Inpostore eta hizkuntzalari trebea, harro
Zaindariei itzuri egiteko abileziaz.
Bakardadean bizi den Salokeria, gu baino barauzaleago,
Handi eta xume den Gutizia, adoreagatik euren artean
Ospetsu den Acedia, [1] aitzin postuak babesten, eta nonbait, Lizunkeria
Indar xurgatzaile hori,
Tunelean detonagailuei marmarka: «Maitasuna topatuko banu
Hil arte besarkatuko nuke».
Luzaroan aiduru egon gatzaizkien aurpegiak, han
Daude, nahiz eta maiz etxean ikusi ditugulakoan egon,
Bizkarren bat antzeman edo atetik ahotsen bat entzunik,
Aurkitu genituen azkenik;
Besoak lepora bota genizkien eta begietara begiratu eta ohartu
Zoritxarreko ginela.
Eta haietarik batzuk, ziur, lehenago ikusi izan ditugula irudi:
Hara, udako arratsalde fin batean bizikletatik erori
Eta sekula itzuli ez zen neska, han dago; eta bankaria
Asteetan kezkaturik ikusitakoa;
Goiz batean agertu ez zeino, eta hutsik geratu zen bere gela,
Maleta batekin alde eginik.
Mugan egindako gauza sinestezinez mintzo zitzaizkigun,
Picta dorre motzerako bidezidor ezkutua
Logabetuarren ere ez dute sekula errebelatuko, lematzat baitute:
«Salataria jo ta akabatu»;
Ausartak dira, bai, nahiz eta gure egunkarietan euren ausardia
Kakotx artean aipatu.
Baina kontuz; gure lerroetara itzuli; hura ere ez da leku segurua,
Ez da pasaporte gehiago emanen; barruti hori itxita dago;
Eskalatzaile Elkarteko egongelan ez dago surik,
Eta urte osorako
Gelditu da lana energia zentralean; haizeak ulu dagi
Erdi-bukatutako estolden azpitik.
Gaur gauez baliogabetu dira baimenak; adio esan beharra dugu.
Berehala hartuko dugu Iparralderako trena; goizean ikusiko ditugu
Erasotzera derrigortuak gauden lurrak; marea arrastorainoko elurra:
Seinale ikusgarriak dira
«Sartu berandu baino lehen, moztu zotal-ikatza sua egiteko,»
Han kanpoan etzanen gara.
[1] Acedia: greko eta latinoek melankoliaren antzeko sentimenduari ematen zioten izena.