ANTROPOLOGOAREN DEIA

Ezagutu ditut munduaren aroak.

Ia-ia ikusi ditut zaldiak

ukuiluetan lokartzen

baporezko motorra asmatu zutenean,

abiaduraren aldeko apustua

diligentzien dotoreziaren kaltetan.

Ikusi ditut autobusak

herri txikien egunsentietan,

gainean arkume, otarrea eta oilo,

intziri, algara eta alara,

munduak sortzera deituak geunden umeok

lurraren mugak erakusten zizkiguten

baserritarren ondoan.

Ezagutu ditut lekuetara iristeko

behar ziren orduak,

eta ordu horien geldotasunean

bizitzak eskaintzen zizkigun

ziztada horiak,

hala nola San Jose loreak

hilerriko horma zaharraren zirrikituetan.

Ezagutu ditut eskuz idazten zuten

nobelagile makalak,

idazmakinaz betetako erredakzioak,

auzo osorako jartzen ziren telefonoak,

horditurik eta lurrean etzanda ere

jotzen jarraitzen zuten trikitilariak,

ardo-zopak hartzen zituzten umeak

eta bi hortz soilik zeuzkaten aitonak,

txuletaren malenkonia koipetsua begiradan.

Ikusi ditut umeak etxean jaiotzen,

eta hilotzen beila egongelan,

negarretik negarrerako zirkulua itxiz,

kanpaien hizkuntza, hiletak, suteak

eta bezperak xuxurlatzen gure belarrietan,

belardietan elkartzen ziren bikoteak

eta gauetan galtza barrenak jasoz

uretara amiltzen ziren arrantzaleak,

diz-diz, amuarrain distiratsuen xerka.

Ikusi ditut konfesionarioetako ilara luzeak,

hileko idi-jotzeak lotsatiki aitortzen,

putak ipurdia berotzen estufen aurrean,

ibai izoztuen begirada zuten apaizak

eta orein akorralatuaren dardaraz

bizi ziren beste emakume batzuk;

bekatuaren ideia serio hartzen zen bizimortua.

Ezagutu ditut munduaren aroak,

eta nire urteek diotena baino gehiago

bizi izan naizela iruditzen zait:

mendebeteko oroimenarekin jaio nintzen,

eta, geroztik,

denbora ezabatzen den

instantearen zain daude

nire begi zaharrak.