Bildumaren zerrendara itzuliIdazle beraren beste lanak


LIBURUARI BURUZKO
KRITIKAK

 

XABIER BIZIK

ANA YOLDIRI

        ( c )

 

Zahartzen hasten zarenean -diozu-

zirujau plastikoaren eskuetan jarriko omen zara.

Zer zorte handia zuten gure arbaso moderno hasi berriek

zimurren truk ni bat eraiki uste zutenean.

Deskartesez (Renemaria) mintzatu gara;

erlojuaren zehaztasunez irakatsi zien Kantek

Humeren zentzumenezkoarekin kategoriak nola bete

gizakiaz ameskeriaren mekanikoa eginez,

lima hemendik pixka bat, ebaki hortik

eta denak ahokatu antza ematen zuen.

Flaubert distirantaren orrialdeen bidez hartu zioten aurre

saldoaren aurka banako izateak sortu gatazkei,

banakoaren kaltetan, erromantikoek

demaseko izugarrikeria, debaldeko urkatzeetan adierazi bezala,

baina banakoa afera serioa zen gure arbasoendako,

guretako ez bezala.

Proustek denbora galduaren bila abiarazi zituen

jada hauts bihurtu puska fantasmalak biltzera

ameskeriaren ameslaria eginez gizakiaz;

Freudek desiozko amets bihurtu zituen

iraganaren zorrak kitatze aldera;

etorkizun zaleak agertu zitzaizkien gero:

Marxek subjektu egin zituen, zeren, jakin, ongi ez bazekiten ere,

kaletako jendeketa arruntaren subjektu, beharbada,

Baudelairek esan bezala. Oi Schopenhauer,

Schopenhauer, gure budista handia. Herioak harturik

sartu zitzaizkien dinamiteroak Nietzsche buru

Musil, Kafka, Canetti, gizakiaz ametsaren akabantza eginez.

Lengoaia, behintzat, gelditzen zitzaiela eta

hitzen etxean bizi zen, bizi zen egin zuten jolas

Heidegger, Oteiza, Malevitx, Celan.

 

Zein zorte handia zuten gure arbaso modernoek

zimurren truk ni bat eraiki uste zutenean,

gureen truk, aldiz, ez zaigu ageri

haurrarena lako ni aurpegi zimurgabea baizik.

 

Bai, izan ere, zirujau plastikoaren eskuetan jarri beharko duzu

ez baita on bat ez dadin etorri katramila:

zure aurpegia, zure nia.

 

© Juanjo Olasagarre

 


www.susa-literatura.eus