—151—

JOKIN ZAITEGIri

Arrasatera

Caracas, 1956-IV-4

        Adiskide on:

        Zure idazkia, maiatzeko euria! Pozten naiz Guatemalatik igorri nizkitzun agiriak oro onez zure eskuetaratu diralako. Beldur ere banintzan biderdian ez ote ziran kokatuko. Zure elbarriarena ere jakin nun, ageri denez ordea, onik zaude idazteko oztoporik ezpaituzu arkitzen. Ola obe. Aldizkariaren inguruko berriek batik bat, atsegin izan zaizkit. Aro berri batean sartzera dioakigu beraz, gure Euzko-Gogoa begikoa. Baina ontaz, aurrera baino len luzez jardun nai nizuke.

        Aro berri auxe lenagokoa baino istatsu ta jakintsuagoa nai nuke. Eta ene gardiz, iritxiko ere duzu gure idazleen arrobian bertan arkitzen baitzera. Ez duzu neke andirik izango arrobi ortan arri landu ederrik arkitzeko euskal jauregi jator ta oparoena eraiki al izateko. Bainan arpide sariarena gogoan eduki bear duzu eta ondo ikasi. Ene ustez ez du garestiegi izan bear, bestela arpidedunak bildu bearrean galdu egingo ditugu. Auxe da egia. Onako urte-sariak 15 bolibar baino garestiago ez du inola ere izan bear, merkeago balitz obe. Ain zuzen ere, egun auetan jardun dut ontaz Olariaga eta Arotzena adiskideekin. Emengo euskaltzale edo diralako abertzaleak diru-zerga astunez zamaturik arkitzen dira: 1) Alderdiko ile-saria; 2) Eusko-langiletakoa; 3) Emakumeena; 4) Eusko-etxeako bazkide saria; 5) Acción cultural (eusko jaurlaritzari laguntasuna); 6) Eusko-gaztedi; 7) Poxpolinak; 8) Alderdi aldizkari, eta abar. Ez dut uste ituxura guztiak aipatu dizkitzudanik. Beraz, atergabeko diru-jarioan bizi zaizkigu emengo euskaldunak eta ez da arritzekoa aspertuta ere egotea ainbesteko diru ematez. Obe litzakela euskerari laguntzeko emango balute esango duzu zuk zere kokorako. Baina gauzak onela antolatuta dauden ezkero, onela jarraitu bear aurrerantzean ere zure ta nere gurariek ezpaiditute orainarteko bideak aldatuko. Beraz ondo ikasi bearra duzu urte-sariarena alik eta arpidedun geien irixteko. Ez dedila, inola ere, 15 bolibartik gorakoa izan. Au ere gogoan ar ezazu; bolibar bakoitzeko amairu peseta ematen ditutela, gutxi gorabera. Orrela zerbait iritxi genezakela derizkiot, bestela beti bezela erren eta ertun ibiliko gera.

        Irakurri ditut Egan eta Boletinak zure liburuaren inguruan jalki ditutenak. Esan bearrik ez Garrigarren kritika duzula beteena bai buruz ta bai jakintzaz. Ez dakit nor dan Eganen ari dana. Zeinek esan dio idazle orri ordea, zure euskera ulerkaitz eta gogorra dala, eta gainera kemena bear dala Bidalien Eginak irakurtzeko? Aundia da gure artekoa Euskal-idazleok inungo idazleek egiten ez dituten alatzak egin bear ditugu, irakurtzen ez dakian eta irakurri nai ez duen erri batentzat idatzi. Oraindik ere ezkata goibelenez astunduta dauzkate begiak euskaltzale aunitzek. Noiz eroriko ote zaizkie ezkatok euskeraren erlantza argi ta garbi ikusi dezaten? Auxe da egi bakarra: euskaldun geienek beren izkuntza peilokeri ta kirtenkeritako bakarrik nai dutela. Zuk ez egin kasurik eta jarraitu orain arte bezela zere bidetik.

        Ageri danez. Krutwig-ek aztarna sakona utzi zun Bizkaiko gazteen artean. Ala ere, zerbait zuzentzen ari dirala derizkiot. Ez dute beintzat len bezin nabarmenki idazten, ezta Aresti berak ere. Gainera astiro astiro gazteok bideratuko dira, bai noski. Pozgarria ala ere, euskerarekiko darakusten mina ta egonezina. Beinipein gazteok zar asko baino euskaltzaleago datozkigu euskera guzitarako jarririk. Eta ez da gutxi. Nik uste, gazte batzarre orietan, lan andia egin dezakezula zuk aolkuz ta adorez.

        Emen dago Ametzaga ere, baina oraindik ez dut berakin itz asperturik egiteko betarik izan. Nere garatzak eta arazoak, beta geitxoegi jaten didate. Ala ere itz erdi batzuk egin ditugu. dinonez, emen dagoen ezkero ez omen du euskal-lanik batere egin. Betarik ez nunbait. Esan nion zu E.-G. aurrea eramateko lanetan zabiltzala, eta 2.500 ale irarri nai zenitukela. Ikaratuta lotu zan, orrenbeste ale nundik eta nora zabaldu al izango ote dituzun ulertu ezinik. Orain, jaun oni, Liburu-bilkura (Club del libro) sortzea otu zaio. Bilkura orren ardura bazkideen artean euskal liburuak zabaldu ta saltzea izango da, eta al izan ezkero, baita euskal liburuak argitaratu ere bai bere kasa edo argitaltzaileei lagunduz. Laguntza ori era bitara egin diteke: liburu-pila erosiz edo bestela dirua aurreratuz. Baina bilkura au, oraindik sortzeko dago ta datorren larunbatean batzartuko gera zer nola antolatu ikusteko. Nik nere asmoak ditut ontan. Dana dala, bazkideak ilero ainbateko saria eman bearko dute, eta ez dakigu zenbatekoa izan diteken. Ni neu beldur naiz, asmo bat baizik ez ote dan izango dalako Liburu-bilkura ori. Dana dala zerbait esango dizut urrengo batean.

        Nererik ez dizut erasi. Iritxi nun lanbidetxo bat, nere eralpenak ordaintzeko ozta ozta ematen didana. Baina Jaunari eskerrak, datorren ilebeterako, beste politagoren bat izango dut, neretzako egokiagoa eta gainera irabazpide oparoagoekin. Ala ere ez daukat zertan erostarik jo. Amaikatxok ikusi ditute euren buruak nik baino okerrago erri ontan eta oraindik ez dakuskite. Zerbait egin ahalko dudanean, ez dut gure euskera aantziko, ez orixe.

        Ez dut ezertxo ondu emen nagonetik. Euzko-Gaztedin argitaratu dut Joanak-Joan-i buruz iritzi exkax bat.

        Eta urren arte adiskide. Mila goraintzi orko adiskideei

        Agindu nai zenukenez euskeraren onerako.

        (Arrigarria! Zure Bidalien Eginak ikusi ere ez ditute egin emen gaindi! Axularren Gero oraintxe ari dira saltzen; eta poliki saldu ditute bost bolibarrean bakoitza.

        Nere liburu kutxak oraindik ez zaizkit Guatemalatik iritxi okerrena ez daukat aien berririk ere. Ez ote dira galduko? Ez nintzake bat ere arrituko. Gainera, kutxa aietan daude nere paper guziak ere, Maita-bidea ta abar... Galtzen baldin badira, gal bitez. Or Konpon.

        Agur berriz ere).