Aurkibidea
[apopilo-etxeak emakume zaharrak dira]
Ispilu onak ez dira merke saltzen
Zeinek esan zuen erraza izango zela
Urte bat bizitza, Grand Central geltokian
Gizartea aldatzeko modu bat da iraultza
Mehatxu marroia, edo labezomorroen biziraupenari buruzko poema
Dan tribuko emakumeek ezpatak eskuan egiten dute dantza, gudariak zireneko sasoia markatzeko
Letania bat, biziraupenaren alde
Berrehungarren urteurreneko poema #21,000,000
Baina irakats al diezaiokezu nire alabari
Ez sekula onartu emakume baten sua
Poeta horri zeina bide batez beltza baita, eta poeta beltz horri zeina bide batez emakumea baita
Aurkibidea
[apopilo-etxeak emakume zaharrak dira]
Ispilu onak ez dira merke saltzen
Zeinek esan zuen erraza izango zela
Urte bat bizitza, Grand Central geltokian
Gizartea aldatzeko modu bat da iraultza
Mehatxu marroia, edo labezomorroen biziraupenari buruzko poema
Dan tribuko emakumeek ezpatak eskuan egiten dute dantza, gudariak zireneko sasoia markatzeko
Letania bat, biziraupenaren alde
Berrehungarren urteurreneko poema #21,000,000
Baina irakats al diezaiokezu nire alabari
Ez sekula onartu emakume baten sua
Poeta horri zeina bide batez beltza baita, eta poeta beltz horri zeina bide batez emakumea baita
Gure artean
Garai batean, gela batera sartzen nintzenero
aurpegi beltz bat edo parea xerkatzen nituen
kontaktua egiteko edo ziurtatzeko edo seinale baten zain,
ez nengoen bakarrik
orain, aurpegi beltzez betetako geletara sartu
eta edozein huskeria dela-eta suntsituko ninduketenez
nora joko dute nire begiek?
Garai batean aise topatzen nuen
nire jendea.
Gure indarraren
pretentsio oro erauziko baligute
eta haragia moztuko
eguzkiak lixibatuko lizkiguke hezurrak
zuri egiteraino
nire amaren aurpegia nola
urreak zuritua hura
edo Orixala nola
eta zelatan
ez ote da hori ere nire neurri?
Ez dut uste
gure desirek
sakratu bihurtu dituztenik
gure gezurrak.
Eliminako itsasertzean, eguzkipean
gizon beltz batek emakume bat saldu zuen
haren emasabelean nire amona.
Txanpon horiak ordaindu zizkioten,
dir-dir egiten zuten iluntzeko eguzkitan,
eta haren seme-alaben aurpegietan.
Neba hori irudikatzen dudanean
haren irisek ez dute ez odolik ez kolorerik,
mihiaz miazkatzen ditu txanpon horiak,
itsasertz honetara jaurtiak;
txoko bat konpartitzen dugu bertan,
zeru arrotz eta ustelean,
eta saiatzen naizen aldiro,
belztasun erraxezko salbazioaren
hitzak jaten,
dastatu egiten dut
amonari egindako lehen traizioaren
kolorea.
Ez dut uste
gure desirek
sakratu bihurtu dituztenik
gure gezurrak.
Baina ez dut bere izena txistukatu Xolanako tenpluan
ez ditut heriotzaren zuku arrosadunak bere gainera ekarri
ez dut ahantzi
zuritasunaren jainko esaten diotela Orixalari
gauaren umetoki ilunetan jarduten baitu
guk guztiok ezagutzen ditugun formak sortzen
hortaz, gurtzaile sakratuak dira
baita elbarriak eta nanoak eta albinoak ere
arto egosia eskaintzean.
Umiltasuna datza
historiaren aurpegian
nire buruari barkatu diot
bera
eta haragi zuria
guztiok isilean jan baikenuen
jaio aurretik
otordu bera egin baikenuen denok.
Paldoztatzen nauzunean
zure belztasun estuaren lantzekin
nire bihotza hizketan aditu aurretik
deitoratu zure odol maileguan emana
zure ikuspegi maileguan emanak.
Ez nahastu nire haragia eta etsaia
ez idatzi nire izena hautsetan
baztanga-jainkoaren tenpluan
Exuren haurrak gara-eta
zoriaren eta ezin aurreikusizkoaren jainko
eta denok daramatzagu aldaketa asko
azalaren barruan.
Orbainez armaturik
sendaturik
hainbat kolorez
nire aurpegiei egiten diet so
Exuren alaba negarrez
ez badiogu uzten
gure barruko bestea akabatzeari
besteengan etzan eta
gorroto dugun geure burua hiltzeari
laster ipiniko gara denok
norabide berean
eta Exidaleren apaizak jo eta su jardungo dira
beraiek baino ezin baitituzte ehortzi
heriotza bilatzen dutenak
jauzi egin
eta norbere buruaren gainean eroriz.
Between ourselves
Once when I walked into a room / my eyes would seek out the one or two black faces / for contact or reassurance or a sign / I was not alone / now walking into rooms full of black faces / that would destroy me for any difference / where shall my eyes look? / Once it was easy to know / who were my people. / If we were stripped of all pretense / to our strength / and our flesh was cut away / the sun would bleach all our bones / as white / as the face of my black mother / was bleached white by gold / or Orishala / and how / does not measure me? / I do not believe / our wants have made all our lies / holy. / Under the sun on the shores of Elimina / a black man sold the woman who carried / my grandmother in her belly / he was paid with bright yellow coins / that shone in the evening sun / and in the faces of her sons and daughters. / When I see that brother behind my eyes / his irises are bloodless and without colour / his tongue clicks like yellow coins / tossed up on this shore / where we share the same corner / of an alien and corrupted heaven / and whenever I try to eat / the words / of easy blackness as salvation / I taste the colour / of my grandmother’s first betrayal. / I do not believe / our wants / have made our lies / holy. / But I do not whistle his name at the shrine of Shopana / I do not bring down the rosy juices of death upon him / nor forget Orishala / is called the god of whiteness / who works in the dark wombs of night / forming the shapes we all wear / so that even the cripples and dwarfs and albinos / are sacred worshipers / when the boiled corn is offered. / Humility lies / in the face of history / I have forgiven myself / for him / for the white meat / we all consumed in secret / before we were born / we shared the same meal / when you impale me / upon your lances of narrow blackness / before you hear my heart speak / mourn your own borrowed blood / your own borrowed visions. / Do not mistake my flesh for the enemy / do not write my name in the dust / before the shrine of the god of smallpox / for we are all children of Eshu / god of chance and unpredictable / and we each wear many changes / inside our skin. / Armed with scars / healed / in many different colors / I look in my own faces / as Eshu’s daughter crying / if we do not stop killing / the other in ourselves / the self that we hate / in others / soon we shall all lie / in the same direction / and Eshidale’s priests will be very busy / they who alone can bury / all those who seek their own death / by jumping up from the ground / and landing upon their heads. / 1. Orishala: another name for Obatala, Yoruba god of creation. The worshipers of Obatala must wear white clothes and eat white food. / 2. Elimina; seaport town in Southern Ghana, founded by Portuguese traders.