Pilotariaren biomekanika

Euskal antzerki antropologiko baten bila ibili nintzen garaian, gure kulturan txertatuta dauden mugimendu batzuk aztertu nituen. Pilotariaren mugimendu organikoa kontuan hartuz partitura batzuk osatu genituen. Adibidez: pilotaren zain dagoen pilotariaren adi posizioa; pilota jasotzeko eta botatzeko erak; oinen pausoak eta eskuen posizioak; erritmoa; azken finean, pilotariaren mugimendu eta jestuak hausnartu eta mugimendu mekaniko batzuk koreografiatu genituen (Miren Gaztañaga eta Miriam K. Martxante Antzerkiolako aktoreekin batera). Pilotariaren mugimendua estilizatu eta geldotzen baduzu, taiji antzeko zerbait egiten ari zara. Gorputz guztiak intentzio bat dauka, jarrera bat. Eta orduan, mugimenduak zentzua hartzen du.

      Gogoratzen dut, Markina-Xemeinen gazteak zesta-puntan jokatzen ikusten nituenean, nola kantxeroak oihu egiten zien entrenatzen ari ziren jokalariei. “Golfooo! Gerria sartuuu! Sartu gerriaaa!”, denborarekin kantxeroaren gomendio haiek iltzatuak geratu zaizkit. Arrazoia zuen, gorputz osoa sartu behar da jokoan. Inplikatu egin behar zara. Eskuak, begirada, gogoa, eta baita azken finean adierazpena bera ere. Gorputzean jartzen duzun intentzio eta indarrak beti adieraziko du zerbait. Ikuslearen begien aurrean jestuaren azken adierazpena geratzen da. Eta jestuak gorputz osoaren inplikazioa behar du. Bestela zerbait hila izango da, bizitzarik gabea.

      Eta behin, bios mekanikoa ulertuta, bios poetikora salto egin ahalko dugu.