Aurkibidea
Aurkibidea
Lehen alegia
Antonia andreak, hauskorra baina hain
larderiatsua eta arrazoiz betea,
ez zuen sekula taxirik hartzen, esana
ziotelako taxietan berariaz gaitzesten zituen
gauzak egiten zirela:
lotsarik ezaren tresna ziren.
Larrimina ere bazuen: zalantzati
sentitzen zen zerua irabazi nahi horretan,
dena abiarazi zuten Adam eta Evaren ondoan
jartzeko arriskua baitzegoen.
Andreu jauna, semea, aski aberatsa zen,
eguerdiko deabru kementsuak
bere egiteko beste.
Erasoa, bat-batekoa. Hegal urduriak
bi segundoz astindu ziren, eta Andreu jaunak,
etsita erabat, dibortzioa nahi izan zuen.
Familia aberats eta konplexuak
badakigu nola harilkatzen diren. Dibortzio batek
eskatzen du denbora. Alde zuela iritzita,
uda bat irabaztera joan zen matxinoa
Portugalera, makina-idazle
gozo eta segur aski ezein deabruk hartu
gabeko batekin, nahiz
Andreu jaunaren deabruak gutiziatua. Bukatu zen
uda, eta jada neguko egun batean
Andreu jaunak ama eraman
behar izan zuen abokatuarenera:
hatz gehiegi Andreu jaunak desegin asmo zuen
korapilo hura ukikatzeko.
Autoan gidari, orduan zuzen,
amaren etxera iritsi zen,
ezin zuen eragozpenik aurreikusi.
(Dena normal, ondo zedarritutako mundu batean:
ados, baina, ziri liriko eta pertsonalerako
zirrikituak beti irekitzen dira.)
Zuhurtzia, edo urteen jakinduria? Antonia andreak
galdetu zuen ea eskaintzen zitzaion autoa
udako bidaldian erabilitakoa zen.
Hala zen, eta Andreu jaunak (orain esan dezakegu
ez zuela sekula dibortzioa lortu)
buelta erdi eman, eta autoa aldatu zuen.
Ez zuen obeditu umiltasunagatik,
ez beste sentimenduren bategatik; lekuz kanpo
emango zuen: soilik zuzen
eta bihotz uzkurreko, amaren sugar
iraindua erretzen zen bitartean.
Ez hausnarkor ez borrokalari, bazuen
aski zintzotasun bi gorputz haiek
bateraezinak zirela onartzen jakiteko:
batak, agian harena maite izan zuen,
duela urte asko; bestea, hark maite zuen.
Bata maitasun ahaztua, besterik ez, eta bestea
ez beti gogoratua. Ez sobera bizi biak.
Beti bezala, deabrua zen engainatua.
Deabruetako bat, bederen. Beste batzuk ere
sartu zirelako jokoan, ezin diot utzi
beldur izateari, infernuak deabru asko
ezkutatzen dituela ezin dut ahaztu, eta erabat
burura eramandako kausa onen urmael
lasaienaren uretan, bere burua ikusi nahi duela
zirrara setati eta garaileko
limoi algara ero batek.
Faula primera
Dama Antònia, fràgil però tan / imperiosa i carregada de raó, / mai no prenia un taxi, car s’havia / deixat dir que en els taxis es fan coses / de les que ella improvava expressament: / eren uns instruments de l’indecòrum. / Tenia també angoixes: se sentia / incerta si volia guanyar el cel / i córrer el risc que la posessin prop / d’Adam i d’Eva, els originadors. / El senyor Andreu, fill seu, era prou ric / perquè se’n fes presa d’elecció / un enèrgic dimoni de migdia. / L’atac, sobtat. Les ales nervioses / van batre dos segons, i el senyor Andreu, / del tot retut, va desitjar el divorci. / Les famílies riques i complexes / ja se sap com s’imbriquen. Un divorci / vol temps. Jutjant que el temps era un seu guany, / el rebel se’n va anar a guanyar un estiu / a Portugal, amb una mecanògrafa / dolça i segurament no posseïda / per cap dimoni, però cobejada / pel dimoni del senyor Andreu. L’estiu / es va acabar, i un dia ja d’hivern / el senyor Andreu havia de portar / la seva mare a veure un advocat: / eren molts dits a toquejar aquell nus / que el senyor Andreu provava de desfer. / Conduint ell mateix, a l’hora en punt, / va arribar a casa de la seva mare, / i no prevenia on fóra l’entrebanc. / (Tot normal, en un món ben cimentat: / cert, però, que d’escletxes per al cuny / líric i personal, se n’obren sempre.) // Cautela, o saber previ? Dama Antònia / va preguntar si el cotxe que li obrien / no era el del periple de l’estiu. / Ho era, i el senyor Andreu (que ja es pot dir / que mai no havia d’obtenir el divorci) / se’n va tornar, i va canviar de cotxe. / No per humilitat va obtemperar / ni per cap altre sentiment, que hauria / semblat fora de lloc: només correcte / i de cor reticent, mentre cremava / la injuriada flama de la mare. / No reflexiu ni combatiu, tenia / prou equanimitat per saber admetre / que es fossin repel·lents aquells dos cossos: / l’un, que potser havia estimat el seu, / feia molts anys; l’altre, el que ell estimava. / Un amor oblidat, res més, i l’altre / no sempre recordat. Poc vius tots dos. / Com sempre, l’enganyat era el dimoni. // Un dels dimonis, en tot cas. Que d’altres / entraven en el joc, no sé deixar / de témer-ho, ni oblidar que de dimonis / l’infern n’amaga molts, i que en les aigües / del més tranquil estany de bones causes / dutes a bona fi, s’hi vol mirar / una rialla folla de llimones / d’emoció entestada i triomfant.