Hitz etena, Eustakio Mendizabal "Txikia"ren olerkiak
Hitz etena, Eustakio Mendizabal "Txikia"ren olerkiak
1992, olerkiak eta bertsoak
150 orrialde
84-86766-40-0
azala: Garbiñe Ubeda
Jon Arano
1961, Itsasondo
 
2002, poesia
1991, poesia
1985, poesia
 

 

BARNE-GABAI

      Lazkau 1965'eko Urrilla'ren 5'ean

      (S. Mauro eguna)

 

Oi! goizaren zoragarri

egunaren arnas-berri!

Oi! ene Barne-Gabaitxoaren

             egon eziña!

Zergaitik ago urduri,

itxasoko bela txuri?

eta nundik-nora sortu zaik gaur

             abesti miña?

 

Udazkeneko aizeak

itxi zizkiok ateak

ema-sabel emankor aberats

             dan udarari.

Negu-geznari Egoak

dantzatu dizkik egoak,

ta or daramaz beragaz eunda-

             ka egakari.

 

Negu-beltzaren urbillak

utz dizkik utzi ixillak

olerkarien zorakor diran

             mingaiñ eztiak.

Iges zegitek, bai iges,

ta ez i bezela abes

udaratik-udarara dabil-

             tzan egaztiak.

 

Orri-eze dituk orbel,

basoak igar ta goibel...

ta txantxangorria txan-txanka e-

             res itzal-zori...

Eta i berriz orrela,

pozkor iñoiz ez bezela,

eskurakaitz dan Kantauri zarre-

             ko itxas-txori?

 

Itxas-ertzeko arkaitzak

beziñ trinko, izukaitzak

ote dituk ba gogo-biotzak,

             itxas-enara?

Ez al dik negu arroak,

itxasoaren orroak,

bildurrik ematen edo ez al au

             biotz-ikara?

 

Ain jostalari ta alai

ikus nai zinduzket noiz-nai

bitsa darion zelai ibilkor

             ortan, oi kuttun!

Bañan bildurrez natxiok

negu-atariko txiok

ekaitz burrunban batek aituko

             ez ote dittun!

 

Itxas-osiñ zabalean,

arkaitz-mendi egalean,

ezkutune babesgarritzat di-

             tukan kabiak,

aldiz, mingaiñ legungarriz,

zakartsu bestetan berriz

miazten dizkik leiarrezko ur

             garden, garbiak.

 

Zelai biribil urdiña,

belar eze ta berdiña,

duk ire jolastegi paketsu

             eta ixilla.

Or duk euzkoen itxaso,

gaur asarre, biar uso,

beti ibilkor, ire maitasun-

             muinaren billa.

 

Goizaren egun-sentiak,

dizdituz argi-begiak,

laztan orduko ire neskatx i-

             duri biguina...

Oi! zein goxo ta ezti

igurtzitzen dukan beti

egal xamurraz, bere soin-jantzi

             apain-urdiña!

 

Txoriak argia aiña

maita duk itxas-apaña,

«neskatx-eder» zoragarrien is-

             pillu gardena.

Bañan zer duk, zer, «Maitea»,

zaarra bezin gaztea

biurri eta bekozko jartzen

             danean dena?

 

Ibeltz-Otsailko iparrak,

edo gallego zakarrak

ipintzean «Maite» barea su-

             min-onazean.

Zer duk mintzul, nora oa

izu-ikaraz, gaxoa!

Kain gizagajoa bezela

             nora-ezean?

 

Zelai erraldoi biziak

aize oldarraz aziak

irakin-miñaz jartzean kresa-

             la bekoz-gaiñez...

errekaz zear or abil

erioa bezin ixil,

biotza erdibi ta onak nun

             koka eziñez!

 

Au, zorunaren ondore beltza!

Samiñ-aldi txit mingotza!

Au, itzal-mitzal dagon biotza-

ren eztenkada zorrotza!

 

Bañan arantz gabeko larrosik

ba ote dik lar-sasiak?

Samiñ gabeko maite-jolasik

ote bizitz-naasiak?

 

Arantz eta usaidun orriak

osatzen ditek lorea,

Atsegin ta ez-bear gorriak

bizitz-igeskor gurea.

 

Negar-irriak dituk zin-ziñez

lur-bizitzaren emaitzak,

eta zoruna diraul samiñez

ustegabeko ekaitzak.

 

Lasterka doan aizea antzo

degu itxas-asarrea

sutzen dan bezin laster bai-dago

sumiñ-miñetik errea.

 

Bi eguneko ekaitz-lanoak

zertako ba ainbat kezka?

Zergatik izan biotz-gogoak

uste garratzez ganezka?

 

Abes zak, abes! arrats eta goiz,

itz soilla begik eresi,

maitegandik urruntzeke iñoiz,

bekaitz gaiztotik igesi.

 

Ekaitz ta bare, poz-illundeta...

bertan bezak bizitinaro,

Izadi Ama abesgai eta

ondartz-ertzeak abaro.

 

Ire txirrio apal-ozenez

darraikiok ontzixkari,

Gaur bezin pozkor, gau ta egunez,

itxas-gizonen pozkari!

 

Papar ler-zori, altza zak noiz-nai

abesti dukan mintzoa,

bizkor dezan lausopean ernai

doan «lemazai» zintzoa!

 

Agur, zoruneko Gabai,

olerkarien eres-gai!

Agur, osin-urdiñ sakoneko

              egazti-xamur!

Darraik olerki-jario,

itxastarren bozkario...!

Ta bakardiaren maitale Bo-

              zo... Agur-Agur!