Udazkeneko eskutitzak

 

Lo zaudela, argizko bisaia bat eraikitzen dut zure ametsaren linboan.

Ukizazu, eta ni esnatu.

Nirekin ibiltzeko eskatzen dizut, bisaia haren ezinegonean, eta bakardadetik zintzilik dagoen poztasun honetan.

 

Zure zain nengoen aspaldi, elkarrekin ihesean joateko. Eta ez nekien ihesa posible zenik, isats arteko estratetan barrena itsasalderantz.

Egizu lo, eta onartzazu nire bihotzak zureari aditzea. Su hartu nahi dut zurekin eternitate honetan, osatua baitago gurutzatutako zubiez, km gautarrez eta asfaltozko segundoez.

 

Atzean gelditu zen hiria.

Eta badakizu taxi bat hartzean baizik ez dagoela hiririk. Eta goiza arte galtzen gara —elkarri adio ezin esan gabe, ezin baitzaio grinari adiorik esan.

 

Bihar, edo lo zaudela —oraintxe berean— zuregan pentsatu behar dut. Behin eta berriz: orduek min eman arte larruazal gainean, eta egunen joana iragan arte, hegadaren zentzua galdutako hegaztiak pasatzen diren bezala —inguru guztiak zure gorputzaren forma hartu arte.

Eta niregan zabiltzan arte —gauaz eskua luzatu, eta esnatzen zaitudanean, ene begien suan.

 

Sumendi bat dago loaren akaberan.

Bat-batean, goiza. Lanbroa. Txori bat. Inguruko gauzak beren sekretuekin —baina hitzek existitzen direla diotelako existitzen dira gauzak, aski ongi dakizu. Eta gauzen sekretuak niregan daude —eta ez gauzetan.

 

Goizeko mastan gora igotzen naizenean, kristalezko hiri bat aurkitzen dut. Zerorrek ekarri didazu opari gorputzean.

Eta arnasarekin ukituko bazintut, diozuna adituko nuke:

          — Egunen desolazioan, begiradatik daridan eztia jaten duzu.

Utzi behar dizudan horretan pentsatzen dut: lore eta izarren izenak, lorediak eta konstelazioak berregin ditzazun, eta nire heriotzaren arintasuna —bizitza ospatzen jarrai dezazun.

 

Insomnioa. Gau hotza, izuz betea. Gau azkengabea. Deus ere ez.

 

Jaiki, eta leihoa irekitzen dut. Sakon hartzen dut arnasa. Eguzki-hari batek jotzen du ohe ondoan baztertutako ginebra botila.

Betaurrekoak jantzi, eta eguna ageri da garden, zoli, aratz, eta bioleta usaina dago…

 

Zenbaitetan uste dut keinuen eta hitzen zehaztasuna galdu dudala.

Denbora luzeegian egon naiz bakarrik —berriro ikasi dut konplize izaten, adiskide, maitale, zaila zaidan arren.

Ez nau gogaitzen itsasargi abandonatu batean bizitzen jartzearen ideiak. Ez nau gogaitzen argia itzaltzeak. Ez nau gogaitzen erotu naitekeela  pentsatzeak.

Horregatik edaten dut.

Edateak laguntzen du gauaren begirada zauritua orbaintzen. Mundutik bakartzen gaitu, keinuak pizten dizkigu, tabernaz taberna galdu arte.

 

Maitale eta hordi. Behartuak kaleetako eurira, itsasondoan erretzen diren hirietara, goizeko isiltasun urdinera.

          — Hortxe heldu da 28 dos Prazeres… eta taxi bat.

          — Ez nazazu utzi, gelditu…

Eta pasatzen da hogeita zortzia, pasatzen da taxia, liburu baten azalean Matisseren “Dantza” ikusten dugun bitartean.

 

Zikin, lainotsu goratzen den goizean goaz —non nire hitzak zure irribarrearekin nahasten baitira. Eta semaforoek kolorea mudatzen dute, alferrik.

 

Rua da Rosa, Travessa da Espera, Calçada do Combro. Isiltasuna isiltasunaren gainean. Bizitza zintzilik besarkada baten dardaran.

          — Gero arte. Nitaz oroitzen bazara, deitu.

 

Ixten ditut betazalak, azkenik. Zure aurpegia nirearen irudi gainean jartzen da. Zure eskua nirearen irudian gordetzen da. Eta ispiluan ez da irudirik, ez gorputzik, ez itsasorik…

 

Gero, gauaz, berriz ere soa, gorputzak, euria, loa, ihesa, arima, eguna, egunak… itzulera. Telefonoa, eta Lisboa, zure absentziaren haizean xuxurlatuz.

 

Bizia zitala da. Ez da esan zigutena, batez ere.

Batzuetan, hiltzera goazela iruditzen zaigunean, zentzugabetzat jotzen dugu dena bukatuko dela jakitea. Hain zuzen ere, solaskide bat aurkitua genuenean.

Bizitza pasatzen dugu isiltasun antzeko batean, kraskatzen den mututasun izugarrian; gutxitan, ordea, kontatu zizkiguten gauza harrigarrien aurrean.

 

Baina berandu da. Gauza harrigarriak pasakorrak ziren, laburrak. Eta ezin da atzera itzuli.

 

Badut adiskide bat, dioena:

          — Badakizu, egia ez da sekula bukatzen.

Alabaina, zer ote da egia, hilda gaudenean?

 

Maitatzen eta idazten duenaren aurrean, bat-batean altxatzen diren Kaosaren eta Ordenaren gordelekuan pentsatzen dut.

 

Noizbait esan zenuen:

          — Grinak balio du zuri gaueko suak erakusteko.

Esandakoa sinetsi nizun, baina jadanik ez dut lorik egiten, hil baizik ez. Ahoan itsatsi zitzaidan zure irribarrea.

 

Egunak ematen ditut zutaz dudan oroitzapenean urtutako paisaien zelatan. Mindura lipar bihurtutako kontinenteak gurutzatzen ditut, sakela-zuloan edo dozena-erdi hitzetan kabitzen diren lurralde txikiak.

 

Oroitu naiz treneko bidaia batean isiltasunaren konplizeak aurki ditzakegula —baina, nekez, almendra koloreko begiak dituen lagun bat, ondoko hau dioena:

          — Begirada ederra duzu.

Izuturik, erantzuten duzu:

          — Zure begiradak preso hartzea onartu zuelako baizik ez da ederra nire begirada.  Biok bat egiten dugun eta  munduak zentzua daukan toki sakon horretan. Eta urruntasunak bereizten gaituenean, eta Lisboa ongiezaren irudipen lauso bat baino ez denean, zureganatuko duzu nire zati bat.

 

Gezurra nahitaezkoa da. Egiaren mingarria gordetzeko modurik hoberena dugu.

 

Erreparatu, ene begien bidez ohartuko zara zeinen handia den munduko tristura. Apenas hori. Eta ez zaudenean, aurkitzen ditudan ganibet guztiekin zulatuko ditut  gauaren horma suharrak.

 

Akaso odola darit eskumuturretatik. Akaso idatziko dizut. Akaso…

 

Erne begiratzen diet sabaiko arrakalei. Batetik bestera nabil haietan, gauera iritsi naiz.

Noiz edo noiz, nire bakardadean pausatzen da zure begitartea.

Badira hogei urte bizitza itzali zela eskuko arrastoetan, eta hiriko lorategiak lainoan bilduak egon dira denbora horretan. Tajo ibaiak galarazi du denboraren abia.

Baina, egunen batean, oraintxe agian, eskuak zabalduko ditut logelako ilunean, eta zure aurpegiak su hartuko du.

 

Esku erreak, zure joanaren oroigarri.

Horregatik idazten dizut, ahoan pausatutako argiarekin. Eta hitz hauen errautsa zabaltzen dut gauaren ilunean.

Zu galtzeak bala baten hots odoldura eramanen ninduke. Geldi-geldi, maisulanak bezala eraiki zen elkarrenganako grina. Hartan ez dago nahasterik, ez okerrik.

Zure aurpegia bizia eta ezin ederragoa da —diz-diz egiten du izendatzen edo ukitzen dudanean: bizitzaren seinale, munduaren dardara eskuen malenkonian.

 

Horrela ostu zintudan gau batez —ezinegonaz eta ikareriaz. Eta horrela zauzkat bizirik, eta zaitut maite, poemaren kanpoan eta barrenean.

Gaur, berria eta zaharra iruditzen zait dena, aldi berean, baneki bezala nire bizitza eta norantza aldatzera iritsi zarela, gero joateko.

 

Euria ari du kanpoan. Atergabe. Eta badirudi Lisboa uzkurtzen dela zure loaren baitan.