JOXERRA AGIRREK

ONOFRERI GUTUNA

«AZKEN FUSILA» NOBELA

LEITU ONDOREN

        ( a )

                            1

Ez egin dudarik, dagoenekoz hila behar du

justuen betiko atseden zerutiarretik aparte,

guk utzi genuen estazio hartatik

linbo kristauaren peto-petoa den memoriara

haragiturik. Eta beharbada barik,

ez digu, hortara, egoitza imaginariotik

ateratzeko atrebentzia barkatuko.

Gutxi dakigu (kapitain?, gizajo?;

bi horien artean gabiltza denok ere)

zutaz kontatu zenuenaz landa, eta hala ere,

ulergarri zaizkigu zure ekintza eta arrazoiak:

lehendabizikoak, zure kinka bertsuan gaudelakoz;

egin eta egingabearen artekoa argitzeko

ez dutelakoz balio, bigarrenak.

Kapitain ingeles baten gisan ekarriko zaitut hona

akaso, gutun honen mentoreetako batek

halaxe eraman baitzezakeen liburutara idazle laguna,

bizarra urdindurik, kapitain pillotuen jaka urdina

soinean, azken trenak, itsasoa itsaso urrun jada,

bertan behera utzi zintuen estazio hartan.

Zure maneran izkiriatu nahi nizun, baina,

badakizu, etxetik etxera mintzaira baitute diferent

eta egunez egun exkaxago eta erkinago;

zaila egiten zait gainera, Bizkaia

kostaldeko doinu deszifraezin horiek ahoskatzea.

                      2

Zure mundu tinta eta paperezkoan

hitzek eragindako arrakalak

bere-berean gelditzen dira,

gurean, ordea, tarte ilun horretatik

gorrotoa sartzen da, herio eta su,

horrorearen kosetxadora bailitzen;

eta zuri eskatu erabaki behar hura bera

oinazezko gorpu beltzak ereiten.

Hemen, errealitatea delakoan

(nobela txarra txarrik bada)

bizitzea egokitu zitzaigun

(pertsonaia traketsak traketsik bada).

Eta horretan gabiltza traizioz traizio

bihotza soldadu gisa gobernatu nahian,

aukera-maukerako amarrutan,

gure jabe gareneko uste alferrez.

Eta horretan gabiltza auskalo zergatik

desitxuratu, maiki, elbarri, ezin,

bizitzatik pagatzen parte ez hartua.

Larrutik, pagatu ere, hartua eta galdua.

                          3

Gaur, lehen bezainbat dago borroka egiteko,

akaso, baina gaur nahasiago da dena eta guk,

zure irakurleok, gogoa narrasago dugu

eta garaia.

Baina ez da hori kontua. Ihes eginen digute

gure amoranteek, beste bat aukeratuko dute,

gure mendekuek izen erridikuluak dauzkate

eta hartaratu falta.

Ez da ez patua uharan darabilgun baporea.

Guk garena garelako mixeria daukagu,

handi heldu zaigun jaka urdina

eta fardel.

Ni ere bertan Bilbao utzi nau trenak.

Hemen beharko dugu, Onofre, atzera ere

nobeletan puskak ezin bilduz

eta hala beharkotan.