Aurkibidea
Ilargi, ilargiaren erromantzea
Antoñito El Camborioren atxiloketa Sevillarako bidean
Antoñito El Camborioren heriotza
Espainiako Guardia Zibilaren erromantzea
Botaka egiten duen jendetzaren paisaia
Pixa egiten duen jendetzaren paisaia
Ilargia eta intsektuen panorama
Lantua Ignacio Sanchez Mejiasengatik
Rosalia Castro hilarentzat sehaska kanta
Aurkibidea
Ilargi, ilargiaren erromantzea
Antoñito El Camborioren atxiloketa Sevillarako bidean
Antoñito El Camborioren heriotza
Espainiako Guardia Zibilaren erromantzea
Botaka egiten duen jendetzaren paisaia
Pixa egiten duen jendetzaren paisaia
Ilargia eta intsektuen panorama
Lantua Ignacio Sanchez Mejiasengatik
Rosalia Castro hilarentzat sehaska kanta
Erromarantz oihua
(Chrysler Building dorretik)
Zilarrezko ezpata txikiek
arin zauritutako sagarrak,
gaineko aldean suzko almendra daraman
koralezko esku batek urratutako hodeiak,
marrazoen gisako artsenikozko arrainak,
jendetza bat itsutzeko negar tanten gisako marrazoak,
zauritzen duten arrosak
eta odolaren tutuetan ezarritako orratzak,
mundu etsaiak eta zizareek estalitako maitasunak,
eroriko dira zure gainera. Eroriko dira mihi militarrak
olioz igurzten dituen kupula handiaren gainean,
non gizon batek mila kanpaitxok inguraturik
uso itsugarri batean pixa egiten duen
eta ikatz birrindua egozten tu eginez.
Jada ez baitago ogia eta ardoa banatzen dituenik,
ez hildakoaren ahoan belarrak haziko dituenik,
ez atsedenaren lihoak irekiko dituenik,
ez elefanteen zauriengatik negar egingo duenik.
Ez dago milioi bat errementari baino
etortzeko diren haurrentzat kateak forjatzen.
Ez dago milioi bat arotz baino
gurutzerik gabeko hilkutxak egiten.
Ez dago deitoreen jendetza bat baino
balaren zain arropak zabaltzen.
Usoa arbuiatzen duen gizonak hitz egin behar zuen,
biluzik oihu egin behar zuen zutabeen artean
eta txerto bat jarri bere buruari legenarra bereganatzeko
eta bere eraztunak eta bere diamantezko telefonoak
urtzeko bezain izugarria litzatekeen negarra egin.
Baina zuriz jantzitako gizonak
ez daki galburuaren misterioaren berri,
ez daki erdi hurrenaren orroaren berri,
ez daki Kristok oraindik ere ura eman dezakeela,
ez daki txanponak mirariaren musua erre
eta arkumearen odola faisaiaren moko idiotari ematen diola.
Menditik datorren argi miresgarri bat
erakusten diete haurrei maisuek;
baina iristen dena estolda bilkura bat da,
non suminaren ninfa ilunek kantatzen duten.
Maisuek debozioz seinalatzen dituzte kupula eskerga kez urrindatuak,
baina estatuen azpian ez dago maitasunik,
ez dago maitasunik behin betiko kristalezko begien azpian.
Maitasuna egarriak urratutako haragietan dago,
uholdearen aurka borroka egiten duen etxola txikian.
Maitasuna gosearen sugeek borroka egiten duten zuloetan dago,
kaioen gorpuak kulunkatzen dituen itsaso tristean
eta burkoen azpiko musu ziztatzaile ezin ilunagoan.
Baina esku zeharrargiekiko gizon zaharrak
esango du: Maitasuna, maitasuna, maitasuna,
milioika hil hurrenek txalotua.
Esango du: maitasuna, maitasuna, maitasuna,
samurtasunez ikaratutako tizuaren artean;
esango du: bakea, bakea, bakea,
aiztoen dardararen eta dinamitazko meloien artean.
Esango du: maitasuna, maitasuna, maitasuna,
ezpainak zilarrezko jartzen zaizkion arte.
Bitartean, bitartean oi!, bitartean,
listuontziak ateratzen dituzten beltzek,
zuzendarien izu zurbilaren azpian dar-dar egiten duten mutil gazteek,
olio mineraletan itotako emakumeek,
mailu, biolin edo hodeizko jendetzak,
oihu egin beharra du garunak hormaren kontra hautsiko badizkiote ere,
oihu egin beharra du kupulen aurrean,
oihu egin beharra du suz erotuta,
oihu egin beharra du elurrez erotuta,
oihu egin beharra du burua gorotzez beteta,
oihu egin beharra du gau guztiek batera bezala,
oihu egin beharra du hain ahots urratuz
hiriek neska koxkorrek bezala dar-dar egin
eta olioaren eta musikaren espetxeak apurtu ditzaten arte.
Gure eguneroko ogia nahi dugulako,
haltz-lore eta samurtasun aletu iraunkorra,
Lurraren borondatea bete dadin nahi dugulako,
denentzat bere fruituak ematen dituena.
Grito hacia Roma (Desde la torre del Chrysler Building)
Manzanas levemente heridas / por finos espadines de plata, / nubes rasgadas por una mano de coral / que lleva en el dorso una almendra de fuego, / peces de arsénico como tiburones, / tiburones como gotas de llanto para cegar una multitud, / rosas que hieren / y agujas instaladas en los caños de la sangre, / mundos enemigos y amores cubiertos de gusanos, / caerán sobre ti. Caerán sobre la gran cúpula / que untan de aceite las lenguas militares / donde un hombre se orina en una deslumbrante paloma / y escupe carbón machacado / rodeado de miles de campanillas. // Porque ya no hay quien reparte el pan ni el vino, / ni quien cultive hierbas en la boca del muerto, / ni quien abra los linos del reposo, / ni quien llore por las heridas de los elefantes. / No hay más que un millón de herreros / forjando cadenas para los niños que han de venir. / No hay más que un millón de carpinteros / que hacen ataúdes sin cruz. / No hay más que un gentío de lamentos / que se abren las ropas en espera de la bala. / El hombre que desprecia la paloma debía hablar, / debía gritar desnudo entre las columnas / y ponerse una inyección para adquirir la lepra / y llorar un llanto tan terrible / que disolviera sus anillos y sus teléfonos de diamante. / Pero el hombre vestido de blanco / ignora el misterio de la espiga, / ignora el gemido de la parturienta, / ignora que Cristo puede dar agua todavía, / ignora que la moneda quema el beso de prodigio / y da la sangre del cordero al pico idiota del faisán. // Los maestros enseñan a los niños / una luz maravillosa que viene del monte; / pero lo que llega es una reunión de cloacas / donde gritan las oscuras ninfas del cólera. / Los maestros señalan con devoción las enormes cúpulas sahumadas, / pero debajo de las estatuas no hay amor, / no hay amor bajo los ojos de cristal definitivo. / El amor está en las carnes desgarradas por la sed, / en la choza diminuta que lucha con la inundación. / El amor está en los fosos donde luchan las sierpes del hambre, / en el triste mar que mece los cadáveres de las gaviotas / y en el oscurísimo beso punzante debajo de las almohadas. / Pero el viejo de las manos traslucidas / dirá: Amor, amor, amor, / aclamado por millones de moribundos. / Dirá: amor, amor, amor, / entre el tisú estremecido de ternura; / dirá: paz, paz, paz, / entre el tirite de cuchillos y melones de dinamita. / Dirá: amor, amor, amor, / hasta que se le pongan de plata los labios. // Mientras tanto, mientras tanto ¡ay!, mientras tanto, / los negros que sacan las escupideras, / los muchachos que tiemblan bajo el terror pálido de los directores, / las mujeres ahogadas en aceites minerales, / la muchedumbre de martillo, de violín o de nube, / ha de gritar aunque le estrellen los sesos en el muro, / ha de gritar frente a las cúpulas, / ha de gritar loca de fuego, / ha de gritar loca de nieve, / ha de gritar con la cabeza llena de excremento, / ha de gritar como todas las noches juntas, / ha de gritar con voz tan desgarrada / hasta que las ciudades tiemblen como niñas / y rompan las prisiones del aceite y la música. / Porque queremos el pan nuestro de cada día, / flor de aliso y perenne ternura desgranada, / porque queremos que se cumpla la voluntad de la Tierra / que da sus frutos para todos.