Aurkibidea
Ilargi, ilargiaren erromantzea
Antoñito El Camborioren atxiloketa Sevillarako bidean
Antoñito El Camborioren heriotza
Espainiako Guardia Zibilaren erromantzea
Botaka egiten duen jendetzaren paisaia
Pixa egiten duen jendetzaren paisaia
Ilargia eta intsektuen panorama
Lantua Ignacio Sanchez Mejiasengatik
Rosalia Castro hilarentzat sehaska kanta
Aurkibidea
Ilargi, ilargiaren erromantzea
Antoñito El Camborioren atxiloketa Sevillarako bidean
Antoñito El Camborioren heriotza
Espainiako Guardia Zibilaren erromantzea
Botaka egiten duen jendetzaren paisaia
Pixa egiten duen jendetzaren paisaia
Ilargia eta intsektuen panorama
Lantua Ignacio Sanchez Mejiasengatik
Rosalia Castro hilarentzat sehaska kanta
1910
(Pausaldia)
Mila bederatziehun eta hamarreko nire begi haiek
ez zuten ikusi hilen lurperatzea,
ez egunsentian negar egiten duenaren errauts-azoka,
ez itsas zalditxo baten gisa zokoratuta dar-dar egiten duen bihotza.
Mila bederatziehun eta hamarreko nire begi haiek
neska koxkorrek pixa egiten zuteneko pareta zuria ikusi zuten,
zezenaren muturra, perretxiko pozoitsua
eta botilen beltz gogorraren azpian limoi idor puskak
bazterretan zehar argitzen zituen ilargi ulertezin bat.
Nire begi haiek behorraren saman,
Santa Rosa lokartuaren bular zeharkatuan,
maitasunaren teilatuetan, auhenekin eta esku freskoekin,
katuek igelak jaten zituzteneko lorategi batean.
Hauts zaharrak estatuak eta goroldioak biltzen ditueneko ganbara.
Karramarro irentsien isiltasuna gordetzen duten kutxak.
Ametsak bere errealitatearekin behaztopa egiten zuen lekuan.
Han nire begi txikiak.
Ez ezer galdetu neure buruari. Ikusi dut beren bidearen bila
beren hutsa aurkitzen dutela gauzek.
Hutsuneen min bat dago jenderik gabeko airean
eta nire begietan izaki jantziak, biluzirik gabe!
1910 (Intermedio)
Aquellos ojos míos de mil novecientos diez / no vieron enterrar a los muertos, / ni la feria de ceniza del que llora por la madrugada, / ni el corazón que tiembla arrinconado como un caballito de mar. // Aquellos ojos míos de mil novecientos diez / vieron la blanca pared donde orinaban las niñas, / el hocico del toro, la seta venenosa / y una luna incomprensible que iluminaba por los rincones / los pedazos de limón seco bajo el negro duro de las botellas. // Aquellos ojos míos en el cuello de la jaca, / en el seno traspasado de Santa Rosa dormida, / en los tejados del amor, con gemidos y frescas manos, / en un jardín donde los gatos se comían a las ranas. // Desván donde el polvo viejo congrega estatuas y musgos, / cajas que guardan silencio de cangrejos devorados / en el sitio donde el sueño tropezaba con su realidad. / Allí mis pequeños ojos. // No preguntarme nada. He visto que las cosas / cuando buscan su curso encuentran su vacío. / Hay un dolor de huecos por el aire sin gente / y en mis ojos criaturas vestidas ¡sin desnudo!