Aurkibidea
Bihotzaren eguraldiko prozesu batek
Amodioaren ukidurak kilikatuko banindu
Nire artisautzan edo arte bakartian
Arte poetikoaren inguruko oharrak
Esango al da jainkoek hodeiak kolpatu dituztela
Esku-argiek distira egingo balute
Egiaren alde hau (Llewelyn-entzat)
Londresko ume baten heriotza, su bidezkoa, deitoratzeari ukoa
Aurkibidea
Bihotzaren eguraldiko prozesu batek
Amodioaren ukidurak kilikatuko banindu
Nire artisautzan edo arte bakartian
Arte poetikoaren inguruko oharrak
Esango al da jainkoek hodeiak kolpatu dituztela
Esku-argiek distira egingo balute
Egiaren alde hau (Llewelyn-entzat)
Londresko ume baten heriotza, su bidezkoa, deitoratzeari ukoa
Nire irudi korapilatuan
I
Nire irudi korapilatuan, bi mailatan nabil arin,
Giza mineraletan forjaturik, hizlari kirrinkari
Nire mamua metalean irudikatzen,
Mundu biki honen ezkatek ordezkoa zapaltzen dute,
Nire mamu erdiak, armaduraz jantzita, lekuari eusten diot heriotzaren korridorean, Burdinazko nire buruarengana zelatan hurbiltzen ari da.
Kondenaturik erraboil barnetik, udaberriak bere korapiloak askatzen ditu,
Gurpil birakariak bezain argi, sasoi kolikoa
Lore-hosto mundu batez egina;
Landare-izerdi eta orratzen jostura desegiten du, odol eta burbuila
Pinu erroen irudikoak, gizakia suspertzen ari da mendia bailitz
Errai biluzietatik kanpora.
Kondenaturik mamu barnetik, loratzen ari diren mirariekin batera,
Irudietan irudiena, nire metalezko mamua
Kanpai loreetan zehar indarrez aurrera,
Nire orrizko gizonak brontzezko erroak ditu; hilkor, deshilkor dela,
Nik, arrosa eta giza mugimendu fusioan,
Sortzen dut mirari bikoitz hau bera.
Hauxe gizonaren patua: arrisku naturala,
Dorre garai bat, hezurrezko barandaz eta jaberik ez,
Heriotza naturalagorik ez da;
Orduan itzalgabeko gizon edo idiek, eta demonio marraztuek,
Eragozpen hilaz dakarte isiltasunaren bahituran
Paralelo naturala.
Zuhaitz eta izerdi tunel okerraren zelatan nire irudiak,
Igarotze arriskutsuagorik ez da, pauso berde eta kimuak
Giza urratsetan gora;
Ni, osin zuhaitz batean zurezko intsektuarekin batera,
Barraskilo eta loredun mahatsen beirazko ohean,
Eguraldiaren eroria entzuten.
Amaiera-gizatasun korapilatsua, aurkari ahulak,
Erloju-orratzen arabera sinbolodun portutik abiaturik
Azken ura aurkitu dute
Galkorren ordokian agur biak jasotzean.
Lautadan zehar nabigatzen ari dira, partitzera doan abentura
Itsasoak haizatutako helmugara.
II
Gora doaz landako pinakuluan,
Hamabi haizek elkar topatzen dute belarretako anfitrioi zuriaren eskuz,
Muinozko hesien artean kortaratzen dituzte gidaridun larreak;
Horra hor urtxintxa estropezu egiten,
Barraskiloa arduragabe lore inguruan lasterka,
Espiral haizetsu batean eguraldi eta zuhaitzen arteko liskarra.
Sakonean murgildu ahala pausatzen da hautsa
—Hartxintxar hilotza—, lodi jausi etengabean,
Ur-errepidean behera, non itsas-hartza eta berdela
Itsaso luzea arteria-bide bihurtzen baitute
Eta petrolio-aurpegi batentzat etsaiak ikusgaitz
Gidari gabeak hiltzen ubidearen harresi parean.
(Heriotza bidez,
Begi luzeari zirrikitua irekitzen, eta espiral kartzelaria,
Zure hilobi kiribila bular-muin eta zilbor erdian,
Sudur zuloaren lepoa,
Maskara eta eter azpian, labana sorta
Odoleztatzen, hileta antiseptikoa;
Atera patruila beltza,
Zure ofizial piztiak eta armada ustela,
Sakristau zentinela, kardu azpian kuartela,
Oilarra bere gorotz-larrean
Lazarori kakaratzen goiza banitatea dela,
Hautsa izan bedi zure salbatzailea lur bedeinkatuaren azpian.)
Haiek ito ahala, kanpai-hotsak zabaltzen dira,
Urpeko izakiaren kanpaiak, itsas langarraren dorrean,
Hots egiten du samur Itsaso Hilaren gainean;
Urpean harrapaturik, ezen tritona zintzilik egon arte
Bale-belar horiz lotuta, urkatzailearen txalupatik behera,
Entzuten dituzte gatz-beira apurleak eta ehorzketa mihiak.
(Alboratu itsas-ardatza,
Lur urratua biraka, ezen tximistaren orratzak
Ahots-aurpegi hau itsutzen baitu ilargi bihurtutako mahaian,
Konta ditzan argizari-diskoak
Lotsari eta desohore hezeak, erlikiarik urratu izana.
Hauek dira zure urteen epaile. Zutik darrai mundu biribilak.)
III
Ur ez-hila sufritzen dute, dortokak hozka dagien lekua,
Itsasoz inguraturiko dorreetara datoz, zuntz eskalan,
Haragizko burezur
Eta zelula gaineko dedalaren hegaldia;
Sufritu, hankaz gora zaudetelarik, ordezko aingeru bat
Harrizko kutxatik ernatu baita,
Aran irletako zuhaitz bailitzan.
Zuen mamu bakarrak zula zaitzatela, haren punta zorrotza,
Metal eta irudi gorputz gabea, ergelkeria makila batean
Izarrei begira Jakoben angeluan,
Ke muino eta edalearen harana,
Eta Hamlet urpean hamar metro aitaren koral gainean,
Burdinazko distantzian gora bultzatzen Erpurutxoren ikuspegia.
Sufritu hegal berdezko uzta-hondarren sastakada,
Ontzien itsasoak puska zaitzatela giza hariari lotuta
Hezur prestatuen beheranzko bidaia
Muskuluen urperatzean;
Amore eman, maitaleok, kutxak, eta itsas-argizariaren borroka,
Maitatu behe lainoak bezala edo su eman aingira ohean zehar.
Borborka ari den zirkuluaren pintzetan,
Itsasoa eta tresna, denboraren gelatan marratzen zuen,
Nire odol bikainaren batasun burdinazkoak
Uholdezko auzoan,
Ni, haize sutsu batean, Adanen sehaska berdetik,
Gizon magikoagorik ez da, haginez kanporatu du krokodiloa.
Ezkatak gizona ziren, herio-txoriak esmaltearen gainean,
Isats, Nilo, eta mutur, uhar-uhalgile bat,
Ordugabeko etxeetan denbora
Itsasoan sortutako burezurra astintzen
Eta, grial hegalariaren gaineko koipe eta baltsamoengatik bezala,
Gizon hustuak bere jantzi zuriengatik egin zuen negar.
Gizona Hilotzaren estalkia zen, arnes-mantua,
Gizonaren jauna zen sakon ustela, haizearen gisan,
Nire mamua bere metalezko neptunoan
Giza mineralez sortuta.
Hau zen hasierako jainkoa itsas-zurrunbilo korapilatsuan;
Nire irudiek orro egin zuten, eta zutik jarri zerutiar muino batean.
I, in my intricate image
I
I, in my intricate image, stride on two levels, / Forged in man’s minerals, the brassy orator / Laying my ghost in metal, / The scales of this twin world tread on the double, / My half ghost in armour hold hard in death’s corridor, / To my man-iron sidle. // Beginning with doom in the bulb, the spring unravels, / Bright as her spinning-wheels, the colic season / Worked on a world of petals; / She threads off the sap and needles, blood and bubble / Casts to the pine roots, raising man like a mountain / Out of the naked entrail. // Beginning with doom in the ghost, and the springing marvels, / Image of images, my metal phantom / Forcing forth through the harebell, / My man of leaves and the bronze root, mortal, unmortal, / I, in my fusion of rose and male motion, / Create this twin miracle. // This is the fortune of manhood: the natural peril, / A steeplejack tower, bonerailed and masterless, / No death more natural; / Thus the shadowless man or ox, and the pictured devil, / In seizure of silence commit the dead nuisance: / The natural parallel. // My images stalk the trees and the slant sap’s tunnel, / No tread more perilous, the green steps and spire / Mount on man’s footfall, / I with the wooden insect in the tree of nettles, / In the glass bed of grapes with snail and flower, / Hearing the weather fall. // Intricate manhood of ending, the invalid rivals, / Voyaging clockwise off the symboled harbour, / Finding the water final, / On the consumptives’ terrace taking their two farewells, / Sail on the level, the departing adventure, / To the sea-blown arrival.
II
They climb the country pinnacle, / Twelve winds encounter by the white host at pasture, / Corner the mounted meadows in the hill corral; / They see the squirrel stumble, / The haring snail go giddily round the flower, / A quarrel of weather and trees in the windy spiral. // As they dive, the dust settles, / The cadaverous gravels, falls thick and steadily, / The highroad of water where the seabear and mackerel / Turn the long sea arterial / Turning a petrol face blind to the enemy / Turning the riderless dead by the channel wall. // (Death instrumental, / Splitting the long eye open, and the spiral turnkey, / Your corkscrew grave centred in navel and nipple, / The neck of the nostril, / Under the mask and the ether, they making bloody / The tray of knives, the antiseptic funeral; // Bring out the black patrol, / Your monstrous officers and the decaying army, / The sexton sentinel, garrisoned under thistles, / A cock-on-a-dunghill / Crowing to Lazarus the morning is vanity, / Dust be your saviour under the conjured soil.) // As they drown, the chime travels, / Sweetly the diver’s bell in the steeple of spindrift / Rings out the Dead Sea scale; / And, clapped in water till the triton dangles, / Strung by the flaxen whale-weed, from the hangman’s raft, / Hear they the salt glass breakers and the tongues of burial. // (Turn the sea-spindle lateral, / The grooved land rotating, that the stylus of lightning / Dazzle this face of voices on the moon-turned table, / Let the wax disc babble / Shames and the damp dishonours, the relic scraping. / These are your years’ recorders. The circular world stands still.)
III
They suffer the undead water where the turtle nibbles, / Come unto sea-stuck towers, at the fibre scaling, / The flight of the carnal skull / And the cell-stepped thimble; / Suffer, my topsy-turvies, that a double angel / Sprout from the stony lockers like a tree on Aran. // Be by your one ghost pierced, his pointed ferrule, / Brass and the bodiless image, on a stick of folly / Star-set at Jacob’s angle, / Smoke hill and hophead’s valley, / And the five-fathomed Hamlet on his father’s coral, / Thrusting the tom-thumb vision up the iron mile. // Suffer the slash of vision by the fin-green stubble, / Be by the ships’ sea broken at the manstring anchored / The stoved bones’ voyage downward / In the shipwreck of muscle; / Give over, lovers, locking, and the seawax struggle, / Love like a mist or fire through the bed of eels. // And in the pincers of the boiling circle, / The sea and instrument, nicked in the locks of time, / My great blood’s iron single / In the pouring town, / I, in a wind on fire, from green Adam’s cradle, / No man more magical, clawed out the crocodile. // Man was the scales, the death birds on enamel, / Tail, Nile, and snout, a saddler of the rushes, / Time in the hourless houses / Shaking the sea-hatched skull, / And, as for oils and ointments on the flying grail, / All-hallowed man wept for his white apparel. // Man was Cadaver’s masker, the harnessing mantle, / Windily master of man was the rotten fathom, / My ghost in his metal neptune / Forged in man’s mineral. / This was the god of beginning in the intricate seawhirl, / And my images roared and rose on heaven’s hill.