11
Reggae dub honen doinuak harrapatu egiten gaitu, ez dugu ukatuko, zertarako? Horrela sentitzen zarete? Doinu hauek harrapatuta? Gitarrak joan eta etorri egiten dira, olatuek harkaitzen kontra egingo luketen moduan... eta bateriaren kolpeak, leherketa urrunen antzera, oihartzun gozoak dira, ez duzue uste?
Gainerakoan... zelan doa eguna, lagunok? Hemen, Txirene irratian, egosteko puntuan gaude, lanpernak edo karramarroak bezala, baina ur barik, edo, bueno, ura bai, baina izerdi epelarena, ur gazia, ondoko ur uherroi uste zaiena... Hemen dauzkazue Public Enemy taldearen erritmoak, bidegabekeriari planto egiteko, arrazakeria borrokatzeko, edonor dena dela esateko harrotasunez... eta, zergatik ez, kalean dauden 33 graduek eragindako girorako ezin egokiagoak.
1989 the number another summer
sound of the funky drummer
music hittin' your heart
'cause I know you got soul
(brothers and sisters, hey)
listen if you're missin' y'all
swingin' while I'm singin'
givin' whatcha gettin'
knowin' what I knowin'
while the Black bands sweatin'
and the rhythm rhymes rollin'
got to give us what we want
gotta give us what we need
our freedom of speech is freedom or death
we got to fight the powers that be
lemme hear you say
Fight the power
Elvis was a hero to most
But he never meant shit to me you see
Straight up racist that sucker was simple and plain
Mother fuck him and John Wayne
'cause I'm Black and I'm proud
I'm ready and hyped plus I'm amped
Most of my heroes don't appear on no stamps...
Santurtziko uretara botatako etorkinaren gaineko informazio gehiago heldu zaigu. Azken berriek zera diote, haurdun dagoen emakumeak ez duela bere burua bota, baizik eta Poliziaren jazarpenak bota duela... halaxe ikusi uste izan dutela haren lagunek. Bertara joan den epaitegiko langile bati atxilotutako beste etorkinek esandakoaren arabera, kubertara igotako hainbat polizia borrokan aritu dira emakumearekin eta, antza, kolpe eta bultzaden eraginez jausi da uretara. Beraz, erantzukizuna Poliziaren jardunean ei dago. Hori izango da hemendik aurrerantzean politika nagusia etorkinekin? Jo eta uretara bota lazunek jan ditzaten? Bada garaia hemendik antolatzeko beharra gurera datozen etorkinei laguntza eskaintzeko, Poliziaren atzaparretan ez daitezen jausi laguntzeko... Gogoratu, bestela, ur hauexetara bertora, Seven Seas Spray eta halako itsasontziak zelan etorri ziren laguntzarekin gerra garaian... Euren herrietara eramanez umeak gerraren triskantzetatik babesteko... Halako internazionalismo besarkada bat eskaini beharko genieke desesperaziotik alde egiten dutenei. Hemen duzue mikrofonoa deitu nahi duzuenentzat...
Tira, esan eta egin, badirudi berba horien zain zeundetela, ezta? Lee «Scratch» Perry-ren musika jaitsi egin beharko dugu... telefonoa martxan jarri da eta.
Bai? Nor daukagu bestaldean?
Amaia.
Egon, musikaren bolumena apalduko dut...
Amaia naiz. Arangoititik deitzen dizuet.
Arratsaldeon. Zer dela-eta zure deia?
Aipatu duzun berri horren harira deitzen dizuet, alegia, uretara botatako emakume etorkinarena...
Zer daukazu esateko?
Zelan gertatu den entzun ostean idazle batekin akordatu naiz, halakoen inguruan borrokan ibili zelako...
Eta nor daukagu idazle hori, Amaia?
Jean Genet, idazle frantses disidente eta marjinala... oso interesgarria niretzat, Europako kultura ofizialak baztertu egin badu ere.
Bai, ezagutzen dugu Genet, bai. Susa argitaletxeak kaleratu zuen haren liburu bat, orain dozena bat urte baino gehiago, uste dut...
Geneten bi lantxo argitaratu zituzten liburu bakarrean, bata espetxe baten barruan kokatutako antzezlan bat, eta bestea Xatilako palestinar errefuxiatugunean egindako sarraskiaz.
Horren harira ekarri duzu Genet?
Bueno, etorkinak uretara botatzearen antzeko zerbait egiten zuten Parisen 60etan. Aljeriako gerra pasatu berria bazen ere, Poliziaren bortizkeria izugarria zen jatorri aljeriarreko jendearekin, bai. Hain izugarria ze ohiko bihurtu zen gorpuak Sena ibaiko ur gainean topatzea. Gorpu haiek beltzunez eta zauriez josita egoten ziren, marka bortitzak larruazalean.
Poliziak hilak?
Bai, zalantza barik, Poliziak jipoitu eta torturatu egin zituen haiek azken arnasa eman arte. Aljeriako gerra oso gogorra izan zen, eta horrek, nahiz eta gerra amaitu, gorroto itzelak eragin zizkion Frantziako gizarteari, batez ere sektore atzerakoietan eta Poliziaren goiko eta beheko koadroetan. Aljeriar haien kontrako Poliziaren razziak etengabeak izan ziren, lar ezkutatu barik, eta bortizkeria hark hainbat hildako ekarri zituen. Sena ibaian ohikoa bihurtu zen aljeriarren gorpuak agertzea... Genet, beste batzuekin batera, Sartre, esaterako, xenofobia faxista haren kontra aritu zen, ahal zuen foro guztietan hura salatzen...
Amaia, orain gogoratu dut Jean Geneti eskainitako abesti bat, duela aste batzuk hemen Txirenen ipinitakoa, horregatik etorri zait gogora. Uste dut Genetek bizi izan zuen espetxe egoera baten giroa dakarrela.
Hainbat espetxe ezagutu zituen Genetek, espetxeak eta bestelako marjinalitate guztiak. Handik etorri zitzaion bere disidentzia puntua, iraultzailea baino, matxinatua izatea, bizi izan zuen gizarte haren kontrako matxinatua. Eta matxinada pertsonal hartatik beste borroka batzuetara hurbildu eta lagundu egin zuen. Ezaguna da Estatu Batuetako Black Panthers taldeari emandako laguntza eta elkartasuna, azal iluneko jendeari, palestinar borrokari... Estatuek ez dauzkate halakoak gustuko.
Ez, argi dago, Amaia. Hemendik zera espero dugu, Santurtzikoaren inguruan berri gehiago izatea, eta, jakina, kontu hau ahalik eta ondoen amaitzea. Eskerrik asko deitzeagatik, Amaia, halako deiak eskertzekoak dira, zelan ez. Adi eta erne egon beharra dago, entzuleok. Hortxe doa lehen aipatu dugun abestia, Shane MacGowan and The Pogues-en Hell's Ditch, Infernuko bazterzuloa, Genetek espetxeetan bizi izandako oinazeen inguruan idatzi eta musikatua.
Bizitza kaka puta bat da, gero hil egiten zara.
Infernu beltza
Infernuko bazterzuloa
Biluzik eta, askatasuna ahoan, garrasika,
Hiltzailearen eskuak kateez lotuta daude,
seietan euria hasten da,
ez du sekula berriro goizalba ikusiko.
Gure Andre Loreetakoa!
Genet Ramonen zakila gozatzen ari da,
goiko literan dagoen morroia gaixorik dago,
ondoko ziegan, zoroa,
ama ahotan, oihuka ari da.
Dildo beltza, infernu beltza!
Espainiako poliziek nire gel-kremari barre egin zioten,
umiliatu egin ninduten,
Komisaldegiko argazkia, ondo gogoratzen dut.
Gizon txikia, zelan sufritu duzun...