Gibelsolasa

 

 

                      1

 

Badakit aurpegiak nola jausten diren,

nola izuak duen hartzen betazala,

nola masailak diren dolutan irartzen

oholtxo kuneiforme zizeldu bezala,

nola adats beltzaran eta gaztainkara

zilar kolorekoa kolpez den bihurtzen,

nola irri sikuan dar-dar den ikara

eta ezpain otzanetan barrea ihartzen.

Nire otoitza ez da soilik nire alde,

nire ondoan zirenak ditut memorian,

murru gorri-itsuan nirekin bidaide,

hotzik ankerrenean, uztail sargorian.

 

 

                      2

 

Ostera oroimenak bidea egin baitu,

zuek zaituztet entzun, ikusi, sentitu:

zu, leihoraino nekez iritsi zarena,

zu, jaiotze-lurrera itzuli ez dena,

zu, buru ederra astinduz, duzuna adierazi:

“etxean bezalaxe naiz ni hemen bizi”.

Izenez nahi nieke andre denei deitu,

baina zerrenda aspaldi zidaten bahitu.

Hil-oihal hedatsua josi dut haientzat,

eurei entzundako hitz pobreak haritzat.

Haietaz oroitzen naiz nonahiko-betiko,

zorigaitz berrietan ez ditut ahantziko,

eta ehun bat milioi arimaren hitza

den aho higatu hau balezate giltza,

nitaz oroit daitezen ni haietaz legez,

nire ehorzketaren bezpera egunez.

Eta herri honetan, auskaloko batez,

oroitarri bat egin nahi balidate,

ados naiz asmoari diezaioten ekin,

haren kokapenaren salbuespenarekin:

ez bego jaio nintzen itsasotik gertu,

hari lotzen ninduen soka da apurtu;

tsarren parkeko enbor ondoan ez bego,

han itzal dohakabe batek bainau gogo;

hemen nahi dut, hirurehun ordu luzeetan

zabaldu ez zizkidaten ate-sarrailetan.

Ze heriotza urosean ere baitut duda

furgoi beltzen karranka ahantziko ote dudan,

ahantzi higuinezko atearen zarta,

atso zaurituaren pizti zalaparta.

Elurra bedi urtu malkoen antzera

nire brontze-betazal hiletan behera,

urrun bego urrumaz kartzelako usoa,

Nevan ontzia bebil isilaldi osoan.

 

1940ko martxoa. Fontankako etxea