Aurkibidea
Aurkibidea
I
Masail-hezurra izan zitekeen
edo saihetsa edo beste zerbait
gogorragoren zatia:
dena dela, lerro mehe bat
zuen irarria, kaiola bat
edo araoak egiteko zurezko hesi bat.
Bere kaligrafiaren
eginahalei jarraitzen dion
haurraren mingaina bezala,
otarretik atera ezinda dabilen
aingira bezala,
lerroa miretsirik dago
jaten ematen dion
eskuari itzuri egiteaz,
moko bat hegaz,
sudur-mizpira bat igeri.
II
Hauek zirriborroak dira,
artisautzaren misterioak
hezurrean inprobisatuak:
hostotzak, bestiarioak,
arbasoen eta merkatarien
bide-sareak bezala
landutako korapiloetan lotuak.
Erakusketarako handitu
beharra daude,
eta sudur-mizpira
Liffey ibaia usaintzen duen
branka migrantea bihurtuko da,
ibiraino harro puztuta,
kukutuz
larruzko orrazietan, hezurrezko orratzetan,
txanponetan, haztakinetan, pisuko platertxoetan.
III
Buztinezko hilobi
hezean gordetako
ezpata luze bat bezala,
gila hondoa jota dago
ur ertzeko ezpondan,
oholez egindako kroskoa
hezurtsua eta herskaria
Dublin bezala.
Eta orain eskueran ditugu
orno puskak
hesiaren saihetsak
ibaiak sortutako ezkutalekuak —
eta ume batek irarritako
zirriborro hauek,
drakkar bat, lerro goranahi
migrantea.
IV
Nire kaligrafian murgiltzen dena,
letra etzan bihurtzen da,
ubera zoomorfiko bat askatuz,
lupetza barruraino jarraitzen diodan
pentsamenduaren zizare bat.
Hamlet Daniarra naiz,
buru-hezurrarena, paraboletakoa,
estatuaren ustela
usaintzen duena,
bere pozoiz enpo,
mamuek eta estimuek,
erailketek eta errukiek,
esku-lotu zutena,
hilobien gainean jauzika
kontzientzia hartu zuena,
aiko-maiko, eldarnio batean.
V
Zatoz nirekin hegan egitera,
zatoz usna egitera,
bikingoek ohi duten
antzeaz —
auzotasunez, euretako eginez
hiltzaileak, sorginak
eta tratulariak, lukurreroak,
zekenkeria eta irabazien metatzaileak.
Harakinaren patxadarekin
birikak erauzi
eta hego epelak
jarriko dizkizute sorbaldetan.
Asaba zaharrok, gera zaitezte gurekin.
Feudorako nola
segadak edo herriak antolatzeko
aholkulari ezin azeriagook.
VI
“Entzun duzu zerbait”
galdegin zuen Jimmy Farrellek,
“Dublin hirian
dituzten buru-hezurrez?
Buru-hezur zuriak eta buru-hezur beltzak
eta buru-hezur horiak, eta hortz guztiak
dituztenak batzuk, eta hagin bakarra
dutenak beste batzuk”,
eta historia larria
“Uholdean daniar zahar bat
itoko zen beharbada”
galbahean.
Nire hitzek galtzada-harrizko kaiak
miazkatzen dituzte, eta ehizara doaz
sandaliak bezain arin
buru-hezurrez estalitako lur gainean.
Viking Dublin: Trial Pieces
I
It could be a jaw-bone / or a rib or a portion cut / from something sturdier: / anyhow, a smaller outline // was incised, a cage / or trellis to conjure in. / Like a child's tongue / following the toils // of his calligraphy, / like an eel swallowed / in a basket of eels, / the line amazes itself // eluding the hand / that fed it, / a bill in flight, / a swimming nostril.
II
There are trial pieces, / the craft's mystery / improvised on bone: / foliage, bestiaries, // interlacings elaborate / as the netted routes / of ancestry and trade. / That have to be / magnified on display / so that the nostril / is a migrant prow / sniffing the Liffey, // swanning it up to the ford, / dissembling itself / in antler combs, bone pins, / coins, weights, scale-pans.
III
Like a long sword / sheathed in its moisting / burial clays, / the keel stuck fast // in the slip of the bank, / its clinker-built hull / spined and plosive / as Dublin. // And now we reach in / for shards of the vertebrae, / the ribs of hurdle, / the mother-wet caches-- // and for this trial piece / incised by a child, / a longship, a buoyant / migrant line.
IV
That enters my longhand, / turns cursive, unscarfing / a zoomorphic wake, / a worm of thought // I follow into the mud. / I am Hamlet the Dane, / skull-handler, parablist, / smeller of rot / in the state, infused / with its poisons, / pinioned by ghosts / and affections, // murders and pieties, / coming to consciousness / by jumping in graves, / dithering, blathering.
V
Come fly with me, / come sniff the wind / with the expertise / of the Vikings-- // neighborly, scoretaking / killers, haggers / and hagglers, gombeen-men, / hoarders of grudge and gain. // With a butcher's aplomb / they spread out your lungs / and made you warm wings / for your shoulders. // Old fathers, be with us. / Old cunning assessors / of feuds and of sites / for ambush or town.
VI
'Did you ever hear tell,' / said Jimmy Farrell, / 'of the skulls they have / in the city of Dublin? // White skulls and black skulls / and yellow skulls, and some / with full teeth, and some / haven't only but one,' // and compounded history / in the pan of 'an old Dane, / maybe, was drowned / in the Flood.' // My words lick around / cobbled quays, go hunting / lightly as pampooties / over the skull-capped ground.