Poesia kaiera
Poesia kaiera
Seamus Heaney
itzulpena: Xabi Borda
2017, poesia
64 orrialde
978-84-17051-05-1
Seamus Heaney
1939-2013
 
 

 

Belderg

 

“Bata bestearen atzetik azaleratzen ziren etengabe

Eta uste zen arrotzak zirela” —

Bere etxe ondoan zeuden,

Begibakar eta onbera

Lupetzatik ateratako errotarriak.

 

Zohikatzaren gaineko azala jaso

Eta ikasle gazte hau aurkitu

Neolitikoko gariarekin amets egiten!

Lupetzezko estalkia geruzaz geruza erretiratu zuenean

Emeki pilaturiko mendeak

 

Berritsu ireki ziren;

Han zeuden lehen golde markak,

Harri-aroko zelaiak, hilobi

Berdatua, mentsulekin eta logela eitekoak,

Belar-ikatzez zolatua.

 

Paisaia fosildu bat,

Mayoko horma-harrietan

Harkaitzetako patroiak

Gure begien aurrean errepikaturik.

Alde egitekotan nintzela

 

Iraunkortasunaz mintzatu zitzaidan,

Bat egiten duten bizitzez,

Nola, eremua garbituz eta harriak soilduz,

Bere etxea hazi egin zen

Burdinazko, suharrizko eta brontzezko eraztunetan.

 

Orduan nik Mossbawnez hitz egin nion,

Lur zingiratsu baten izenaz. “Baina, moss?”

Gure antzinako etxearen doinua

Konpas nordiko are zaharragoekin gurutzatu zuen.

Kontatu nion bere oinarria

 

Soinua bezain aldakorra zela

Eta lur hartako hortz biko sustraiak

Hauteman nitzakeela

Bawn-a ingelesen gotorleku bihurtzeraino,

Kolono britainiarraren muino harresitua,

 

Edo bestela santutegi bat topa nezakeela

Eta irlandarra zela pentsatu,

Iraunkorra bai baina zaharkitua.

“Baina zure zuhaitzean dagoen eraztun nordiko hori?”

Errotarriaren begitik pasatu nintzen,

 

Antzinako errota baterako gaia,

Eta nire bihotz-begiekin ikusi nuen

Orekan dauden harrien mundu-lizar bat,

Errotarriak orno-hezurren gisan pilaturik,

Hezur-muin birrinduak zoru.

 

Belderg

‘They just keep turning up / And were thought of as foreign’- / One-eyed and benign, / They lie about his house, / Quernstones out of a bog. // To lift the lid of the peat / And find this pupil dreaming / Of neolithic wheat! / When he stripped off blanket bog / The soft-piled centuries // Fell open like a glib; / There were the first plough-marks, / The stone-age fields, the tomb / Corbelled, turfed and chambered, / Floored with dry turf-coomb. // A landscape fossilized, / Its stone wall patternings / Repeated before our eyes / In the stone walls of Mayo. / Before I turned to go // He talked about persistence, / A congruence of lives, / How stubbed and cleared of stones, / His home accrued growth rings / Of iron, flint and bronze. // So I talked of Mossbawn, / A bogland name ‘but Moss’?, / He crossed my old home’s music / With older strains of Norse. / I’d told how its foundation // Was mutable as sound / And how I could derive / A forked root from that ground, / Make bawn an English fort, / A planter’s walled-in mound. // Or else find sanctuary / And think of it as Irish, / Persistent if outworn. / ‘But the Norse ring on your tree?’ / I passed through the eye of the quern, // Grist to an ancient mill, / And in my mind’s eye saw, / A world-tree of balanced stones, / Querns piles like vertebrae, / The marrow crushed to grounds.