BI HILABETE ESKAS

 

 

 

     I

 

 

Bi hilabete eskas

baino ez ziren haurrarena

gertatua zela

             herrian.

 

Ez zen agertu

afaltzera etxera,

egunero egiten

zuen bezala

 

bere lagunekin

kalean jolasean

ibili ostean

eskola bukatzean:

 

gurasoak bilaketan

hasi ziren

haren berandua

ohartu orduko

 

etxerik etxe

            ate joka,

umearen galderan

kezkaren kozkan.

 

Ilundu zuenean

argi hileko

farola batzuek

nabarmentzen zuten

 

hutsa eta isila

baino ez zen

kale zaharreko

bazterrak agintzen.

 

Eta xuxurlaka

egiten zuen

plaza ondoko

iturriaren aska

 

hustu egin zuten,

jolasean zebilela

barrura eroria

ote zen (metro bete

                    sakon bazen)

 

(umeak koxkara

igotzen ziren, uraren

xirripatik edateko

egarri zirenean)

 

(besoak askako

ur hotzetan sartuta

edukitzen zituzten

puska batean

 

futbolean ibilita

izerditan blai,

odolaren beroak

onera ekartzeko)

 

(ondoko tabernariak

edariak kajatan

freskatzen zituen

alkatearen baimenarekin).

 

 

 

 

     II

 

 

Biharamunean, urpekariak

etxeko balkoitik

ikusten genituen,

ibaia arakatzen

 

beraien jantzi

beltz haiekin

behin eta berriz, uretara

jauzi egiten

 

aire bonbonak

bizkarrean zituztela,

ertzak, hondoak

ondo ikertzen

 

ehun metro beherago

zegoen presaraino:

aurrerago ezin

egingo baitzuen.

 

Baina haur hura

ez zen azaldu

eta urpekariak

joan egin ziren

          halako batean

 

galdera gorri bat

lotu zelarik

denon buruan

dena gorritzen

 

kale zaharra

are zaharragoa

bihurtzen zuena

bere gorrian

 

dena arrotzago

bihurtzen zuena

bidean, elkarri

agurra ordaintzean:

 

hurkoaren begia,

eta umearen egia

gordetzea zuen

uraren hegia:

 

ibaia zegoen,

errepidea zegoen,

eta begiak inoiz

ikasi gabeko

            hainbeste zulo:

 

batek zekien

ze pasatu ote zen

egun hartan

ume harekin.

 

Egunak joan

egunak etorri,

          eta galdera

hura beti

 

jendearen gogoan,

ezari-ezari

atzean lotzen

urrundu arte.

 

 

 

 

     III

 

 

Egun batean, gure ama

haurraren amarekin

egokitu zen

Donostiako trenean:

 

bi hilabete eskas

baino ez ziren haurrarena

gertatua zela

               herrian.

 

Eta hitzaren bidean

haren nahigabea

hartu zutenean

             ezinbestean

 

asmo oneko

hitz batzuk

saiatu zituen

kontsolamenaren alde

 

anderearekin bihotz

egin nahirik:

“Denoi ere zerbait

pasatzen zaigu eta…”.

 

Andereak, ordea,

bidea itxi

zion bertatik,

             erdian jarriz:

 

zuzen gorrian

begiratu zion

itzal baten

babesa ukatuz

 

isildu baino

izan ez zuelarik,

larderiari eutsiz

esan zionean:

 

“Baina niri bezala

               inori ez!

Niri bezala

              inori ez!”.

 

Eman zion

erantzun horixe

errepikatu zidan

gure sukaldean

                bi aldiz

 

bere barruan

bizirik zirauten

hitz haien

oihartzuna jasoz:

 

“t´arrazoia dik!

t´arrazoia dik!”

gehitu zidan

bihotzaren indarra

             aitortzari ekarriz

 

bere burua

andereak bizi zuen

berdade handiagoaren

mendean jarriz

 

berriz isilik

lotu baino lehen,

bere baitan

sartu baitzen

 

pentsamenduetan

urrun eginez,

auskalo zein

bide hartuz.

 

(Duela bost mende

Amazonas barrena

Lope Agirrerekin

ontzian zihoanean

 

Pedrariasek ere

men egin zion

modu berean berdade

handiago horri

 

erantzun zionean

Inesen galderari:

“Zer da okerrena?”.

“Okerrena

                  ez jakitea da”).

 

(Ramón J. Sender

idazleak berak

larrutik ikasia

idatzitako lerroetan).