Nork begiratzen nau ni

[zatia]

 

Nork pintatuko luke jendea

beltz edo zuri?

 

                 * * *

 

Neure buruari eutsi bainion

hori egiten irakatsi nahi ez zidan lekuan

bertatik alde egin nuen arte

norabide bat aurkitzeko

 

                 * * *

 

Begirada zuri batek ebakitzen du airea

itsu, metroan

erostetxe handietan

Igogailuko

bidaia mutaezinean

(non gizonak ezikusia egiten dion

alboan duen anaiari)

 

Begirada zuri batek ebaki, ezabatu egiten du

lanak urduri bihurritutako eskumuturra

haustear den orkatila edo

bizkarrezur baten

malgutasun loriatsua

 

                 * * *

 

Ni

 

esplikaezina naiz,

interpretazio zahar eta berriei arrotz

eta halere

ez erabat

 

                 * * *

 

Nork ikusten du gosetea mahaiaren bueltan

gizon ilarak, egiteko lanik ez

gure ama alkandorak lisatzen?

 

Nork ikusten du azal izoztua, gauerdia

neguan eta korridoreko hotza

zikinkeria bazina bezala zu hiltzen?

 

[…]

 

Beltz naiz, bizirik, zuri so

 

                 * * *

 

Ikusi neska beltzaren eztarria

menpekotasunez taupa-taupan

 

Ikusi nire entzumen ahula

salto batez

eramaten mutil beltz bat

arrakastarantz, ausart,

nire harrotasuna lotuz

etorkizunari, gero joateko

hara

beldurrik gabe

 

ikusi ilun estalitako saihetsak:

nire bihotzaren inguruan, garezurraren gainean

azal finak babesten du

irrika lasaitzen duen aldea

 

                 * * *

 

Hasteko agonia

eskua zabaltzea baino ez da

 

                 * * *

 

Deskribatu nire masta hautsia

noraezean baina sendo

datorrena datorrela

 

                 * * *

 

Oparotasunez beteriko gose-lurraldean

nago hondartuta

 

                 * * *

 

Babeslekua oso noizbehinka gertatzen da

eta istripu bat bezala

gelditzen

 

                 * * *

 

Aita aurkitu dut

isilik, haren bizitza

haserre sumindua bada ere

 

Arratsaldetan bere txapela jantzi

eta makulu bati eusten zion

 

Ama aurkitu dut,

haren geografia

gure etxea bihurtzen da

 

                 * * *

 

Iluntasunaren energia berriak izanik, guk

kontinente bat aztoratu genuen

hazien modura

 

eta bizitza astiro hazten denez

hala hazi ginen gu

 

Umetoki sendo bilakatu ginen,

otoitzean bizirik iraun zuen arratseko uzta,

gune txiki bat, aleluia kantatzen

 

gutxiespen hiltzailearen gainetik ginen hazi

nahiz hark jaio izanari argia ebatsi

 

Hein batean hazi ginen

zuei atzera begira

 

lurralde zuri hori

Amerika beltzak ezin irrikatuzko,

zoru etsai, labirinto-antzeko langai,

jendea makurrarazten duen min gori

 

Lanean hazi ginen,

ikus gintzaten

zain

aurpegi beltz gorputz beltz eta gogo beltz

gu ezabatzeaz gain

hilketa genuen eguneroko irain, eguneroko heriotza,

pistolen hizkeran mintzo ginen redneck gudu mingarrian,

hatsa baliabide bakar

 

Hein batean hazi ginen

esklabo-ontzi bat geldiarazi eta

tripulazioa gidatu zuten heroiekin:

Cinque, adibidez (Afrikako mende herriko buru baten semea),

1839ko

Amistad altxamenduaren gidaria,

esklabotzatik garaipenerako bidean

kapitaina hil zuen,

hil zuen sukaldaria,

hartu zuen agintea

Gizatasunaren aldeko matxinadan;

jendeak

hiltzaile esan zion baina

batzuek,

Abolizionistek,

esklabotzaren oinarri diren

pertsonen lapurreta

eta izpirituaren hilketa

hartu zituzten kontuan

eta batek,

John Quincy Adams (hirurogeita hamahiru urte)

deiturikoak,

Cinque defendatu zuen

eta 1841ean

Gorenaren dekretu batez

libre geratu zen

Afrikara libre itzultzeko,

garaile

 

Hein batean hazi ginen

amona senar seme

batera, lanak itsututako egunaren amaieran

 

Hein batean hazi ginen

hazi behar genuen moduan

gu geu,

gizon zuriak ezagutzen ez zituen errege eta erreginekin

 

hazi ginen aulki lapurtu batean eserita

leihoen altzoan ametsetan:

haize-oihal bat genuen gordeta

eramateko bizitza

hasteko kantua

 

gelditzeko oihua

 

                 * * *

 

Garai hauek gezur guztien akabera hasi dute:

urtaroen fantasia abiatu eta gelditzen da,

zirkuluak ez dakar ezustekorik

heriotzak ez baitu harritzen

bizitzak bakarrik erail mistifikatu abia dezake,

eta gelditu, hileta bat ontzen duten loreak bezala,

labanaren ahoan elkarri eusten dioten eskuak bezala,

hilkutxari ebaki sakona egiteko baliatu aurretik.

 

                 * * *

 

Sinetsita nago gogoratuko duzuela nola saiatu ginen maitatzen

atsegingarri suertatzeko poltsiko-behar hilgarriaren gainetik,

eta gogoan izango duzuela gutako zenbat hil ginen han

belauniko.

 

                 * * *

 

Nork ikusten ditu nire harrotasunaren teilatu eta izkinak

(zu bezala) libre izan nahian?

 

NORK BEGIRATZEN NAU NI?