Aurkibidea
Aurkibidea
Txirula irlandar baten doinua txirikordatzen zen
Metroko korridorean gora
Azulejuetako zaindariarekin topo egin ohi nuen tokira
Hurbildu ahala, kapela ondoan,
Haren hatzen jolasa, haren bi begiak niri begira
Salataria ez zen begiratzeko eraz eta, artean behintzat,
Saihestuko ez nuena, biok atera baikinen kanpora
Zer ikusiko.
Musikak birundak egiten zituen bitartean
Prest nuen txanponari
Jirak eta birak ematen nizkion, baina azkenean jaitsi egin nuen soa
Izan ere, ez al zen ba elkar ezagutzea gure arteko tratua?
Bidesaria adostuta, buruarekin agurtuko nuen
Txanpona berriro patrikan gordetzen nuela;
Berak ere buruaz agurtuko ninduen, begirada alboratu gabe.
Tente, aurrera begira, ametsezko aldapatan
Gora eta behera dabiltzan eskailera mekanikoek,
Kulunkatze monotono eta leun batekin,
Eraman egiten gintuzten, zutik.
Beste nonbait, han behean, makina bat lanean ari zen,
Zarata egiten zuen, azkartu egiten zen, moteldu, isildu egiten zen.
Azuleju zuriek dir-dir egiten zuten. Tunel hozkirriagoen haizea
Isurtzen zen korridoreetan, ments nituen
Dena estaltzen zuen argia, aspaldiko egun misteriotsuak,
Bazkalorduan eguzki zaleak etzaten ziren parkeak,
Gorputz axolagabeek berotutako belar moztuarekin.
Piztueraren aurreko minutuetako
Piztueraren eszena bat, uda ezegonkorreko
Eta euren atseginen baratzeko, habitués.
Maila bat beherago, nasa jendez betea.
Multzoaren babesera sartu nintzen berriro,
Erdi galduta zebilen jendetza, erdi lotuta
Giza-katea osatuz; iritsi berri oldarkorrak
Bultzaka eta presaka gangaren azpian,
Denak marraren atzean prest trenera lehenak igotzeko,
Kalean balira bezala hizketan, artaldearen isiltasunera lotzeko gero…
Traizioa egin nuen edo ez, neure buruari edo berari?
Beti berri niretzat, beti etxeko,
Oraintxe damuturik, oraintxe damutu gabe,
Zain nengoen bitartean, lehen dardararekin pozik,
Han zen norbanako bakoitzaren “orain edo inoiz ez”
Erauntsiak irentsita trenean zehar.
Igotzeko tartea igarota,
Bagoiaren metal barruan, heldulekuaren zurtoin beltza
Eustera iristen nintzen, bertan egokituz
Orpoekin eta esku-masailez tinkatuta,
Pixkanaka mugimenduek eta bideko jausi txikiek egonkortzen nindutela,
Abian nintzen, ondo helduta, baina hala ere erortzeko zorian artean,
Kokatua, jitoan, hotz,
Zaratak pixkanaka nola desagertzen ziren entzunez,
Itxi gabeko atearen kontra bizkarra, nasa hutsik;
Eta iraun zezaten desio nuen
Higitu aurreko une arteko pausa luze haiek
Eta leiho lausotuak, edozein aitzinamendu saio
Desatsegin bihurtzen eta gorputzak egokitzera behartzen zituztenak,
Eurentzat nola besterentzat ustekabekoak.
Gero eta sakonago, jendetzak bultzatuta, heldulekuari eutsiz,
Beso gora, irabiur baten gisan jiraka,
Gure aitaren aurpegiaren isla lausoa nire gainbeheran,
Eta goraldian…
Berriro ere marmarra ateak ixtearen
Karranka, kolpe hotsa eta doinu bakuna
Burdina burdinaren aurka joz, ondoren zulo estu bakoitzean
Abiaduraren garraiatze zentrifugo luzea.
Eta horrela gau eta egun garraiatua.
Eurekin batera galeria-sare bihurtutako lurretan zehar, non kide ninduen
Horren guztiaren erlikia bakarra bainintzen, aurrerantz bultzatua,
Negarrez ari ziren harri porrokatuz egindako
Leiho ispilatuan islatua.
Di-da.
District and Circle
Tunes from a tin whistle underground / Curled up a corridor I’d be walking down / To where I knew I was always going to find / My watcher on the tiles, cap by his side, / His fingers perked, his two eyes eyeing me / In an unaccusing look I’d not avoid, / Or not just yet, since both were out to see / For ourselves. / As the music larked and capered / I’d trigger and untrigger a hot coin / Held at the ready, but now my gaze was lowered / For was our traffic not in recognition? / Accorded passage, I would re-pocket and nod, / And he, still eyeing me, would also nod. // Posted, eyes front, along the dreamy ramparts / Of escalators ascending and descending / To a monotonous slight rocking in the works, / We were moved along, upstanding, / Elsewhere, underneath, an engine powered, / Rumbled, quickened, evened, quieted. / The white tiles gleamed. In passages that flowed / With draughts from cooler tunnels, I missed the light / Of all-overing, long since mysterious day, / Parks at lunchtime where the sunners lay / On body-heated mown grass regardless, / A resurrection scene minutes before / The resurrection, habitués / Of their garden of delights, of staggered summer. // Another level down, the platform thronged. / I re-entered the safety of numbers, / A crowd half straggle-ravelled and half strung / Like a human chain, the pushy newcomers / Jostling and purling underneath the vault, / On their marks to be first through the doors, / Street-loud, then succumbing to herd-quiet... / Had I betrayed or not, myself or him? / Always new to me, always familiar, / This unrepentant, now repentant turn / As I stood waiting, glad of a first tremor, / Then caught up in the now-or-never whelm / Of one and all the full length of the train. // Stepping on to it across the gap, / On to the carriage metal, I reached to grab / The stubbly black roof-wort and take my stand / From planted ball of heel to heel of hand / As sweet traction and heavy down-slump stayed me. / I was on my way, well girded yet on edge, / Spot-rooted, buoyed, aloof, / Listening to the dwindling noises off, / My back to the unclosed door, the platform empty; / And wished it could have lasted, / The long between-times pause before the budge / And glaze-over, when any forwardness / Was unwelcome, and bodies readjusted, / Blindsided to themselves and other bodies. // So deeper into it, crowd-swept, strap-hanging, / My lofted arm a-swivel like a flail, / My father’s glazed face in my own waning / And craning... / Again the growl / Of shutting doors, the jolt and one-off treble / Of iron on iron, then a long centrifugal / Haulage of speed through every dragging socket. // And so by night and by day to be transported / Through galleried earth with them, the only relict / Of all that I belonged to, hurtled forward, / Reflecting in a window mirror-backed / By blasted weeping rock-walls. / Flicker-lit.