Poema nire familiarentzat:
Hazel Griffin eta Victor Hernandez Cruz

 

Robert Penn Warren-i eskainia

 

 

                     1

 

1811ko abenduak 15,

George izeneko

esklabo beltz batek txiki-txiki eginda

alde egin zuen Kentucky Zaharretik —egia,

puskatan utzi zuen infernu lazgarri hura—

haren oinak jausi ziren garretara lehenik

eta haren begietako gelatina kea zeriola

egon zen luze su-metan:

baina oso-osorik erre zen,

alde egin zuen azkenean, bederen egin zuen ihes.

Besteek han geratu behar izan zuten

haragizko

bera hil zen tokian

(esklabo hura)

Nola bizi izan zen?

1811ko abenduak 15

Lilburn Lewis-ek eta bere anaiak

benetako norbait laurdenkatu eta erail zuten

amaren falta sumatzen zutelako:

Thomas Jefferson-en arreba maite Lucy.

Zuzenketa: ez zuten inor hil: esklabo bat hil zuten.

Gabonak izango ziren laster, gizajo beltz hura

bidali zuten elurretara zeru begi-urdin baten pean

eta bidea eginda haragitan itzuli zen,

nahikoa ona ez jateko

nahikoa atsegina ez ikusteko

nahikoa arina ez bizitzeko.

Egindako bidetik itzuli zen haragitan

                                                          Poema 175 libratan

                                                                    (“George gizajoa”)

 

 

                         2

 

Hego Kentucky, Memphis, New Orleans,

Little Rock, Milwaukee, Brooklyn, San Antonio,

Chicago, Augusta.

Oihu betean nago

entzuten al duzu taupada

nire eta nire bizitzaren aurkako babes gisa dituzun

jabetzak suntsitzen:

orain zer zenbatzen duzu,

dolar-paperak ala bizitzak?

Nola makurrarazi ninduzun

jabetza bilakatzeraino?

bizitza bilakatzeraino?

Nola deskribatu zenuen kaltea?

Biluzik nago

Harlem eta Detroit naiz

orain aiztoak eta balak

bizitzak naiz

ZURE JABETZA HILTZEN ARI DA

bizitzak naiz

NIRE BIZITZA SORTZEN ARI DA

Amerikaren Historiako

lezio bat da hau,

Zer irakatsiko didazu ba?

Suak esklabotzaren usaina du.

 

 

                            3

 

Hona hemen nire ahotsa, nire desiraren

abiadurak eta galdera ilunak osatzen du

hemen naizen guztia,

zuk baimendu ez zenuen guztia:

joan-etorrian ibili nintzen jateko nahikoa ona ez zen haragitan

gogoratu ez gogoratu

bai gogora nazazu ni:

zure ametsei segika den itzal,

zure belarriek sekula aditu ez duten giza zarata,

desagertu egiten baitira

arrastorik utzi gabe

nire oihua denean galdera

eta oihu betean nago

gizon zuri,

aditzen al duzu ozen

odola, jaiotzaren egiazko histeria:

nire bizitza sortzen ari da

zure jabetza hiltzen

 

 

                   4

 

Zer har dezakezu

labetik,

zer salba dezakezu?

Amerika

esan nahi dut Amerika nola

nahi duzu erraustu

nire esklabotza?

Nire begiak atera ditut zuen suen argitik.

Gorpu eskalea hoztuz doa.

Ikusten dut.

Neure burua ikusten dut

Bizirik

Bizi bat