Pastitxe

— Ane naiz.

        Segundo batez, telefonoz bestaldeko ahotsa aurpegi batekin lotzeko, izena erreferentzia batekin identifikatzeko ahalegina egin nuen. Alferrik.

        — Ze Ane?

        — Txoforen laguna. Ez zara gogoratzen?

        Orain bai. Gogora zetorkidan nola antzerki bat ikusten egon eta gero bokadilloak jatera joan ginen eta nola kitsch-ari buruzko xinplekeriak esaten aritu ginen. Kundera eta hori guztia.

        — Zurekin hitz egin nahi nuen gauza bati buruz.

        Eta ondoren kontatzen hasi zitzaidan nola bideo kontuetan hasia zen eta nola zerbait egin nahi zuen eta ea nik gidoia egingo nion. Handik bi egunetarako geratu ginen. Topaleku edo, nik liburu-denda bat jarri nion, tabernez nazkatu samarrik.

        — Jo, ez, a ze leku zatarra, toki estetikoago bat... —eta nire lanlekutik gertu geratzen zen taberna baten izena aipatu zidan.

        — Konforme —nik—. Bostetatik aurrera libre samar nago. Bostetan, nahi baduzu.

        — Bueno, bale. Ez, itxoin, eguraldi ona badago argazki batzuk ateratzeko aprobetxatuko dut. Hobe seietan.

        Biharamunean etxera deitu zidan. Zitalekua aldatzeko. Halako tokitan, halako ordutan. Ez zen azaldu. Gau hartan ez dakit nik deitu nion edo berak niri. Azalpenak eman zizkidan, hau eta hori, eta hurrengorako geratu ginen, zazpietan.

        — Nire lantokian azaldu zaitez —esan nion.

        — Ez zara fidatzen, e? —berak, irribarrea sujeritzen zuen ahotsaz.

        — Ez, ez da hori —aitzakiatan ni.

        Puntual iritsi zen. Harreran zegoela entzun nuen bere ahotsa, eta hara hurbildu nintzen. Nire bulegoa ez da berez toki estetikoa, eta han ondoan zegoen taberna batera joango ginen galdetu nion. Baietz.

        — Aizu, lore horiek ahazten zaizkizu —esan nion.

        — Ez, zuretzat dira.

        Bromatzat hartu nuen.

        — Benetan?

        — Bai.

        — Baina benetan?

        — Baietz.

        — Bueno... —eta zer egin oso ondo ez nekiela besotan hartu nuen zelofanetan bildutako tulipan sorta.

        Pintore-taberna bat zen. Paretetan koadroak-eta jartzen dituzten horietakoa; itsusi samarrak ordukoak. Zorionez hutsik. Mahai batean eseri ginen.

        — Zer hartu behar duzu? —halako opari bat jaso eta gero, gentlemanarena egitera behartua ni.

        — Ummm, xanpaina...? Ez, hori gauez. Kafe bat.

        Mostradorean ez zegoen inor. Emakumea atera arte itxoin nuen. Eskatu, hartu, pagatu eta mahaira itzuli nintzen.

        — Zer da hori, whiskya?

        — Ez, mostoa —esan nion basoko izotz puskak klin-klin mugitzen nituela, eta esplikatu nola zer hartu asmatu ezinik geratzen naizen eta nola halakoetan mostoa eskatzen dudan—. Ezer ez edatea bezalatsu da...

        Gero elkarrizketa luze, nahasi bat etorri zen. Madril eta Euskal Herria, jende itxia eta irekia, hau eta hura, sakon usteko topiko kosmopolitenak errepikatzen bera, aldian behin kontrapuntua jartzen saiatuz ni —«ba, ni gero eta kaxeroagoa naiz eta batere lotsarik ez»— baina sekulan kontra egin gabe.

        — Nire akatsetako bat ezetz esaten ez jakitea da —esan nion, baina ez zuen harrapatu.

        Ez dakit ni izan ote nintzen edo bera, gure gaiari heldu beharko geniola esan zuena. Erlojuari bota nizkion begiradek izango zuten zerikusirik, dena dela. Kapelatik konejua atera behar duen magoaren antzera, prentsako errekorte bat atera zuen.

        — El País irakurtzen al duzu? —galdetu zidan.

        — Gutxitan. Aspertu egiten nau.

        — A, bueno.

        «Espainol kabroi horien gezurrik ez dudala sekula santan irakurtzen esan behar nioan», pentsatu nuen neure artean, baina erreflexuz motela izan.

        El País Semanal-eko artikuluxka bat zen, sedukzioaz hitz egiten zuena: joko bat zela, eta ez dakit zer gehiago; lehenbiziko pausoa, batek erregalu bat egitea zela. Lo de menos es que sea caro, dice ez dakit nork gogoratzen dut jartzen zuela, lo que importa es sorprender al otro...

        «Ostras, tulipanak!» pentsatu nuen, irakurketa geldituta; begirada altxatu gabe ere neska hura ez zela nire tipoa gogoratu nuen, eta berriro paperari lotu. Txorakeria pare bat zetorren hortik aurrera: nork bere izaerari eustearen eta bestearen nahietara moldatzearen arteko dialektika bat sortzen zela sedukzio-jokoan eta halako topikoak. Bukatu eta papera itzuli nion.

        — Polita, ezta? —esan zidan irribarre zabalez.

        Baietz esan nion noski.

        — Oso historia postmodernoa da, eta nik halako gauza postmoderno bat kontatu nahi dut pelikulan.

        Ez dakit bera ere oso postmodernoa zela ez ote zidan esan. Sedukzioaren gaia Moisesen denbora baino lehenagokoa zela esan nion, baina gaurkotasunik galdu ez duena, gai eternoa. Txorakeriak nik ere, topikoak. Uste dut irakurri berri nuen liburu bat ere komentatu niola, Martínez de Pisónen Alguien te mira en secreto edo halako zerbait, baina ez zuen interes gehiegi agertu. Papertxo hura oinarritzat hartuta sedukzioari buruzko gidoi bat idatziko al nion galdetu zidan. Ez dakit ezetz esaten.

        — Zenbat denbora iraungo du?

        — Ordu erdi. Beharbada berrogei minutu.

        — Bueno, saiatuko naiz.

        Nire aurreko baserritarkeriez kezkaturik-edo, istorioak urbanoa izan behar zuela adierazi zidan. Niri ez zitzaidan of course erantzutea besterik bururatu. Halako batean, nahikoa hitz egin eta gero, altxatu egin ginen.

        — Beste mesede bat ere eskatu nahi dizut, inporta ez bazaizu.

        — Nahi duzun guztia —eskuzabal ni.

        — Protagonista neska izan dadila.

        — Protagonistak bi izango dira, ezta? Sedukzio historia batean...

        — Bai, baina emakumearen ikuspegitik.

        — Osea: emakumea izango da oparia egiten duena.

        — Horixe.

        Berriro lantokira laguntzeko esan nion, lehendik idatzitako gidoi batzuk eman nahi nizkiola eta.

        — Ea gustatzen zaizkizun.

        — A, ba, nik ere gustura erakutsiko nizkizuke neure bideoak.

        Ondo iruditzen zitzaidala, eta asteburuan deitzekotan geratu zen, bideo horiek noiz eta non ikusiko.

        — Ai, neska horri loreak ahaztu zaizkio —esan zidan lankide emakumezko batek hura joan eta gero.

        — Ez, niretzat ekarri ditu —esan nion lotsaz gorrituta, eta bertan utzi nituen, zelofan eta guzti.

        Etxera bidean buruan jiraka nerabilen sedukzioaren kontu txoro hura, berez oso interesgarria iruditzen ez bazitzaidan ere. Deitu egin nion etxetik, eta bururatu berri zitzaidan ideia pare bat azaltzen hasi.

        Nire rolloa etenaz, galdera bat egin zidan zuzen-zuzen:

        — Zer egin duzu tulipanekin?

        Ez dakit artegatasuna nabaritu zitzaidan.

        — Hori... bueno, ikusten garenean kontatuko dizut.

        Gabon esan eta ohera joan nintzen.

        Biharamunean, utzitako tokian ikusi nituen loreak, harrerako mahaitxoan, zelofan eta guzti. Beste lankide batek galdetu zidan:

        — Nork ekarri ditu lore horiek? Ze politak, ezta?

        Nondik edo handik txarro bat inguratu eta hantxe jarri zituen. Ondo geratzen zen, loreak gustatuz gero.

        Asteburu hartan etengabe erabili nuen gogoan sedukzio istorio hura, nondik heldu ez nekiela. Pentsatzen jarri eta ezer txukunik bururatu ez. Bi hitz idatzi eta berehala trabatzen nintzen. Elementuak banan-banan aztertzen hasi eta esaten nuen:

        Neska: 30 urte, itxura onekoa (xehetasunak zuzendariaren esku). Sofistikatua baina ez gehiegi, utzikeria-ukitu ondo estudiatu batzuekin.

        Lekua: diskoteka edo pub moderno horietako bat. Argi ugari eta koloretakoak, baina giroa erdi ilun. Zarata handia, musika ozena eta jendea ozenki mintzo.

        Mutila. Puntu honetara iristean hasten ziren nire kezkak. Huraxe zen nire behaztopa-harria. Batetik, topikoekin jolasteko pronto nengoen; bestetik, ez nuen tipikoegia ere izan nahi. Neskarena ez bezalako giro batekoa pentsatu nuen sartzea, hartara kontrasteak eskaintzen duen jokoaz baliatzeko eta. Diferentea beraz; nolakoa ordea?

        Aukera bat: biajante itxurako bat izatea, traje, gorbata eta gabardinarekin, pub horretan kasualitatez sartu dena. Tipo despistatu samarra izan liteke, eta honen trakeskeria xarmagarri iruditu neskari. Hala ere, ez ninduen konbentzitzen: edo txorrada yupi bat ateratzen zen, edo pelikula espainolen traza guztiak zituen. Fuera.

        Beste aukera bat: delako gizon hau gazte bizardun borrokalari bat izan zitekeen. Indar gehiagoko estetika izango zuen, berritasunagatik, koadrozko alkandora eta zamarra handiarekin, eta nolabait ere basapiztien lilura sortuko zuen neskagan; hala ere, historia postmoderno bat kontatu behar bazen, neskak berera erakarri beharko zuen mutila, koketo bihurtu, look-a aldarazi; eta hori dena, niri ez gustatzeaz gainera, pigmalion-istorio berri bat izango zen, eta ez sedukzio zera bat. Beraz, aukera hori ere kanpora.

        Halaxe nengoen, bada, aurrera egin ezinik, hasi orduko nazkatuta; hala ere, ez zitzaidan itxurazkoa iruditzen esku-hutsik agertzea, ezer bururatzen ez zitzaidala aitortzea. Aitzakia gisa, zer edo zertan aritu nintzela erakusteko, gogoeta eta zalantza horiek paper txuri batera aldatu nituen, idatzi ahala ezer hoberik bururatuko zitzaidalako esperantza urrunarekin betiere.

        Esperantza urrun hori gauzatu egin zen, ordea. Azkenik okurritu zitzaidan sinesgarri irizten nion zerbait. Paperean hasi nintzen bospasei ideia zirriborratzen, baina, ahoz ematea hobe izango zelakoan, geroko utzi nuen. Gainera, telefonoz deitu behar zidan Anek, bere bideoen kontu hartarako.

        Asteburua joan zen eta deirik ez. Hobeto, esan nuen neure artean, pelikula eta gidoien asmo haiek denak ahazturik geratuko zirelakoan.

        Astelehen hartan ordea, lanean nengoela Aneren dei bat pasatu zidaten. Asteburuan zain egon nintzela gogoraraztekotan izan nintzen; isildu egin nintzen, ordea; berak ez zuen damu arrastorik, noski.

        — Biharko geratuko gara, hortaz, bideoak ikusteko eta hitz egiteko? —bota zidan berriketaldi labur baten ostean.

        Bere bideoak ikusteko lekua bilatua zuen eta bertan geratu ginen astearterako, ordu bata eta erdietan, Txofo eta hirurok.

        Txofo eta biok agertu ginen lehenak, eta zermoduzka aritu gintzaizkion elkarri Ane agertu zen arte.

        Hiru bideo ziren, bosna minutukoak. Zein baino zein penagarriagoak, bitartekorik gabeko hasiberri batenak zirela kontuan eduki ezean. Eta hori kontuan hartuta ere bai.

        Makrame-erakusketa baten berri ematea zen lehenbizikoa, «Gaur egun» bateko erreportaje geza izan zitekeena kameraren mugimendu baldresengatik ez balitz. Bigarrenean emakumezko argazkilari bat ari zen beste emakume bati argazkiak ateratzen. Hirugarrenean arkitektura irudiak agertzen ziren negatiboan, irudi berorien argazkiak tartekaturik.

        Bukatutakoan hurbileko italiano batera joan ginen bazkaltzera. Janariak ekarri bitartean gaizki esaka aritu ginen puska batean.

        — Bueno... eta bideoak zer iruditu zaizkizu? —galdetu zidan, irrika begietan.

        — Kontuz honekin, literatur kritiko zorrotza da eta —bota zuen barrezka Txofok.

        — Damekin ez, damei sekula ez diet kritika gogorrik egiten.

        Kopan ardoa isuri, tragoxka bat edan, eztultxo bat egin eta, ondoren, neure iritzia azaldu nion, aski leundua, baina horrore bat iruditu zitzaidala ezkutatu gabe.

        Esplikazio teknikoetan hasi zen Ane orduan, hau zergatik eta hura nola. Postre eta kaferik nahi ote genuen etorri zen zerbitzaria, neskazahar muturbeltz itxurakoa. Txokolatea helatuarekin nik. Beste biek kafea. Gure proiektuaz hitz egiteko garaia zen.

        Asteburuan idatzitako zirriborroa eraman beharko nuen baina, papera ahaztu eta ezer gabe agertu nintzen. Azalpen baldarretan hasi nintzen.

        — Bueno, hasteko pentsatu nuen neskak izan behar zuela 30en bat urtekoa, itxura onekoa, sofistikatua baina ez gehiegi...

        — Ni bezalakoa... —moztu zidan Anek.

        Begira geratu nintzaion: dudarik gabe politagoa beharko zuen.

        — Ez, sofistikatuagoa —esan nion.

        — Badakit zer nahi duzun: chica dunia bat.

        — Bueno, bai, ondo. Agian sofistikatuxeagoa hobe.

        — A, orduan chica Mari Claire bat.

        Baietz esan nion. Chica Mari Claire-en gaineko nire ezjakintasuna aitortzeko lotsaz, agian.

        Gero mutilarekin izan nituen zalantzak eta aukerak kontatu nizkion. Gazte borrokalariak, bere bizar, alkandora koadrodun eta guzti, benetan izutu zuen Ane, eta berreziketa edo erreziklaiaren ideiarekin ere ez zitzaion irenstekoa iruditu. Hobe ahaztea.

        Azkenik jenialtzat neukan ideiarekin hasi nintzen.

        — Mutila futbolista bat izan daiteke; bai, futbolaria —errepikatu nuen beren aurpegi harrituen aurrean—. Batere intelektuala ez den tipo bat, muskulu hutsa, neskari animalia eder bat iruditzen zaiona. Gainera, irudietan entrenamenduak ikus daitezke, izterretan-eta erreparatuz; gizon objektua, nolabait ere; nik uste dut oso ondo dagoela gizon objektu bat erabiltzea, eta gaur gainera emakumeen eguna izanik...

        Orduantxe gogoratu zitzaidan martxoaren 8an ginela, eta Aneri zorionak emateko aprobetxatu nuen.

        Aurrena ez zirudien oso konbentzitua, baina geroxeago alderdi onak ikusi eta irrikan zegoen gizon objektuaren kontu horrekin.

        Triangelua eratzeko azken osagaiaren berri eman nion:

        — Eta gero, neskarekin erdizka dabilen tipoa: hau bai dela intelektual tipikoa, beti liburuez eta pelikulez hizketan, bere bixarrarekin...

        — Hippy pijo bat, ezta?

        — Bai, horixe. Orduan, neska, tipo honetaz bastante aspertuta dago, eta futbolistarekin rolloa bilatuko du. Eta intelektualari grazia egiten dio: ez zaio batere inporta, eta gainera neskarekin batera joango da futboleko entrenamendu eta partiduetara, futbolari buruzko teoriak eginez.

        Aneri ez zitzaion gehiegi gustatu intelektuala jakinaren gainean egon eta axola ez izatea. Zerbait pasionalagoa nahi zuen, keinuen jokoa, ezkutaketarena...

        — Bai, baina eske nik tipo hori kontrapuntu moduan erabili nahi nuen, kirolaren sakralizazioaz-eta hitz egiteko, tipo ziniko bat...

        Nik azalpenekin segitu nuen, baina zinemak eta zinismoak ezin bat egin nonbait, eta atzera bota zidan ideia.

        OTAren ordua iristear zegoela eta, kontua eskatu genion atso motzari. Kotxera bidean, proiektuaz hizketan segitu genuen, irudiak non hartu eta hola. Ez nion kontatu, noski, dudarik gabe sartzea pentsatzen nuen pasadizo bat, neskak mutilari lehenbiziko oparitzat lore sorta ematen dionekoa.

        Aste Santuan oporretan Portugal aldera joan behar zutela eta, ea ezer ekartzerik nahi ote nuen galdetu zidaten.

        — Ekarri Otelo Saraiva de Carvalhoren poster bat.

        Txofok barre egin zuen. Trosko izana zen.

        Aste parea pasako nuen ezer bururatzen ez zitzaidala. Ez nuen ahalegin izugarririk ere egin, baina, pentsaka jartzen nintzen bakoitzean, batere ideiarik ez. Juxtu-juxtuan pentsatu nuen, diskoteka edo holako batean hasi beharrean, hobe zela moda-aldizkari batean abiaraztea: neska kazetaria izango zen, eta erreportajea egiteko aginduko zioten delako futbolariarekin, ez kirolaz baizik eta modari buruz, elkarrengandik urrun egon arren mass medietako presentziak hurbiltzen dituen bi mundu horien topagune gisa edo. Makarrada bat.

        Hortik aurrera ezer gutxi. Egia da ez nuela inolako beharkizunik, baina neure buruari ezarritako betebeharra zegoen, harrokeria hutsa agian: ez nuen nire ezintasuna onartu nahi, gogorregia zen nonbait ia edozein istorio moldatzeko gauza nintzela sinistuta nengoen honentzat. Amore eman aurretik gehixeago itxoitea erabaki nuen orduan; eta bitartean, gidoi horren historiarekin ipuin moduko bat egiten hasi. «Hartara probetxu txikiren bat aterako diot, besterik ez bada.»

        Denbora ere aurrera zihoan eta Aste Santuko oporren bezperan geunden. Nire gidoiarekin, etsita ia. Leitu berria nuen Quim Monzóren ipuin bat fotokopiatu nuen, «Kalitatea eta kantitatea», voyeurgintza eta sedukzio kontuekin zerikusirik bazuena; jeniala. Kopia horri ohar bat erantsi nion, Monzóren hura bezalakorik ezingo nuela inoiz egin eta ordura artean saiatu arren ia batere ideiarik ez nuela aitortuz; aportazio pertsonal gisa, aspaldi idatzitako ipuin bat erantsi nion, gigolo baten eta ordaintzen zion atso aberatsari buruzkoa; guztia hartu, sobre batean sartu, eta Txoforen lantokira bidali nuen.

        Etxean nengoen, besaulkian jarrita, oporretako atseden gozoan behingoz, burua hutsik, baina kontzientzia gaiztoak eragozten zidan alferkeriara guztiz emana egotea: gidoiaren harra berriro hozka. Burua jira-biran, eskema aldaketaren batekin beharbada funtzionatuko zuela pentsatu eta, bat-batean, zera etorri zitzaidan burura: futbolariari andregaia egokitzea. Bai horixe. Andregai bat jarri eta gauzak beste ikuspegi batez ikusten nituen. Triangeluaren ordez laukia. Horrela bai.

        Papera eta luma hartu nituen. Izenbururik ez nuen; hortaz, «Sedukzio istorioa. Gidoia» jarri nuen goian, eta papera lardaskatzeari ekin, agerraldiz agerraldi zenbatuta.

* * *

Bat. Moda-aldizkariarekin hasi nintzen. Erredakzioa. Deskribapenetan nekatzeko astirik ez; filmatzekoa zenez, egunkariren batekora joan eta hantxe errodatu. Ezagutzen duenak badaki nolakoa den. Neska —gure protagonista, gogora ezazue, 30en bat urte, sofistikatua e.a.— erredakzio-buruarekin. Gizonezkoa berau. Exekutibo agresibo, yupi nazkagarri, txuloputa tankerakoa. 45 bat urte. Ondo orraztua eta jantzia. Estresatua. Uneoro errepikatzen duen tik edo keinuren bat. Izenik oraindik ez. Jarriko diegu orain? Kazetariari Marta deituko diogu. Ondo doakio. Besteari Jefea deituko diogu, nahikoa da.

        Erredakzioko gelatxo batean daude, Jefearen txokoa: kristalezko paretak dituen kaiola. Aurrena elkarrizketak asmatzen hasi nintzen, baina berehala konturatu nintzen aspergarri eta luzeegi joko zuela, eta, beraz, hitz gutxitan adieraziko nuen zertaz ari ziren hizketan, geroago osatzekotan. Neronek, Anek edo dena delakoak.

        Kokatu dituzue, ezta? Orain giroaz zertxobait. Zoramena da hura: izugarrizko zarata: jendea, idazmakinak, musika-aparailuren batetik U-2 bezalako zerbait. Egia esan, ez nengoen batere seguru musikarekin: soinu-banda beste batek egin beharko zuen. Kaiolan telebista aparailu txiki bat martxan.

        Eta, zertaz ari dira? Jefea bere rolloarekin ari zaio: aldizkariaren linea, moda edonoren bizitzan sartu behar dutela, eguneroko bizitzan txertatu eta ez dakit zer; hori nahi duela publizitateak, eta hortik bizi direla; Martak egiten dituen elkarrizketa eta erreportajeetan ere mezu hori transmititu behar dela, modaren garrantzia, eta ez bakarrik aktore-aktoresen kasuan: jendeak oso hurbil sentitzen dituen beste batzuen adibideak behar dituela.

        Jefea oso hiztuna da, hizketan asko mugitu eta keinu ugari egiten dituztenetakoa, nahiz imintzio horietan nekea eta nazka apur bat sumatzen zaizkion. Martari ez dio hizketarako tarte handirik uzten, aldian behingo hitzen bat salbu. Esate batera, «adibidez?» galdetuko du halako batean.

        Une horretan telebistan kirol-berriak ari dira ematen, futbolari bati buruzko albisteak. Gure futbolaria, hain zuzen ere. Izena jarriko diogu? Mikel izan liteke, Mikel Arrese. Telebista ahotsa kenduta dago eta ez dugu entzungo, baina bai ikusiko: entrenatzen ari dela aurrena, gero kazetarien galderei erantzuten, eta ondotik futbol partidu batean.

        Bien bitartean, Jefea hizketan.

        — Hori adibidez. Ezagutzen duzu?

        Martak ez du ezagutzen. Jefeak esaten dio izena, eta nola gazteen idoloa den, eta nola emakume gehienek berarekin egiten duten amets.

        — Baita gizonezko askok ere —eransten du ahapetik—. Eta gainera ezkongaia da.

        — Baina nik ez dakit ezer futbolaz! —Martak erantzun.

        — Ta? —Jefeak arrapostu.

        Bitarte horretan telefono-dei bat edo beste izango da, baita kaiolara zerbaiten galdezka azaldutakoren bat ere. Jefeak segituko du esanez garrantzizkoena Mikel Arreseren giza irudia agertzea dela, batik bat arropa eta bestelako moda kontuetako bere gustuak, eta futbolari dagokion zerbait jakin nahi badu bilatuko diotela norbait. Une horretantxe sartzen da kaiolan gure intelektuala, hasierako ustezko triangeluko hirugarren osagaia. Zertxobait aldatu diogu izaera: hippy bat izango da, ez berak nahi bezain guaia: txiki, kaxkar, bizardun, itsusi eta narrasa. Ez dabil Martarekin, baina nahi bai. Aldizkarian ere nonbait sartu behar eta kultur orrialdeetan sartuko dugu, liburuen komentarioak-eta egiten. Hori dela-eta hitz egin nahi zuen Jefearekin:

        — Ez dago deretxorik —trumilka eta bultzaka sartzen da bulegoan—, ez dago deretxorik; nork aldatu dizkit joan den asteko liburu komentarioak, nor izan da kabroi hori...?

        — Ni izan naiz —lasai eta serio Jefeak.

        — Baina, baina... —bere ernegazioa nola kanporatu asmatu ezinik— Zergatik... Nolatan... Ze eskubiderekin?

        — Hau ez da Fakultateko panfletotxoa, hau moda-aldizkari bat da —erasokor orain Jefea—, eta gure publikoa ez dira jipi progreak, ezta sasiletrauak ere...

        Eta ondoren, Martari botatako rolloaren antzekoa errepikatzen du, aldizkariaren ideario, helburu eta abarrez. Gure hippya protestan hasten da, aldizkaria utzi egingo duela, ordaintzen dizkioten bost txakurrengatik ez duela merezi, milioiak ordainduta ere ez litzatekeela salduko... Jefeak lasaitasunez aditzen dio, sufizientziazko irribarre batez, jakinik besteak ez duela esandakoa beteko.

        Asaskatzen bukatutakoan, hurrengo eginkizunaren berri ematen dio Jefeak: Martaren laguntzaile izango da honek egin behar duen erreportajerako, futbol gaietarako aholkulari, ez baitzuen alferrik egin «Kirolaren alienazioa, edo zergatik den futbola herriaren opioa» izeneko tesina.

        Intelektual honi izena jartzea ahaztu zaigu; Txetxu adibidez.

Bi. Hortxe ditugu beraz, Marta eta Txetxu, neskaren kotxean sartuta, estadiora bidean. Beste xehetasun batzuk ere argitu gabe utzi ditugu. Adibidez, Mikel Arrese hiriko futbol taldeko kidea izango da. Hiria eta taldea, zehaztu gabe hobe. Modazko euskal aldizkaririk ere ez dugu, zorionez edo zoritxarrez, baina hau ere asmatu egingo dugu; aldizkaria gizonezkoentzat, andrazkoentzat edo bientzat ote den ere ez dugu esan, erabaki ere ez baitugu orain artean erabaki. Filmeko zuzendari artistikoari legokioke burubidea.

        Neskaren kotxean utzi ditugu. Gazte profesional baten automobila, ez handiegia baina berria. Aukerak milaka dira eta ezin hasiko gara ezkutuko publizitatea egiten. Kotxean ditugu, beraz, eta Txetxu berealdiko erretolikan, futbola dela eta ez dela. Ipuina astun geratuko litzateke Txetxuren argudioak hona ekarrita; hitz bitan esan dezagun, dena dela, bere tesia gutxi gorabehera honakoa dela: futbolak gaur egun erlijio gisa funtzionatzen du, edozein ideologiaren gainetik giza talde orok onartzen eta goraipatzen dutenez gero; iganderoko liturgia du, eta komunikabideen bitartez aste osoan pizturik mantentzen den sua.

        Marta bitartean gidari, isilik, batere kasurik egiten ez diola. Bat-batean, plaza baten aurretik igarotzen direla, kotxea gelditu, kanpora irten, eta lore sorta handi bat erosita itzultzen da barrura. Zein lore klase, libre.

        — Eskerrik asko... —hasten da Txetxu lerdea dariola, Marta lore sortarekin itzultzean—. Baina ez zenuen zertan... Ez zenuen obligaziorik, nik...

        Martak, hitzik egin gabe, atzeko aulkian utzi ditu loreak, eta berriz bere jarlekuan eseri orduko gainean du Txetxu, muxu eman eta besarkatu nahian.

        — Behin hasi ginen ba... zerean —Txetxuk dardarka gorputza eta ahotsa—. Badakit ez zela ondo atera, baina asko edan nuen eta...

        — Kendu hortik! —Martak bultzaka—. Nork esan dizu muxurik nahi dudanik?

        — A, bueno, muxurik gabe egingo dugu orduan —erantzuten du Txetxuk, jertsea burutik kendu eta prakak askatzen hasten dela—. Zertarako muxuak? Utikan erromantizismoa!

        Martak arrankatu egiten du eta Txetxu ia-ia atzeraka erortzen da.

        — Baina ez al zenuen zera... nirekin nahi? —galdetzen du hippy gaixoak penaturik.

        — Txoratuta zaude ala? —Martak umore onez.

        — Eta loreak? Zertarako ekarri dizkidazu loreak?

        — Eta nork esan dizu zuretzat direnik?

Hiru. Estadioan. Ekipokoak belar gainean entrenatzen, ariketak egiten eta horrela. Harmailetara sartzen dira Txetxu eta Marta, lore sorta besotan bata, eta eztabaida bila bestea.

        — Erreprimitu egiten duzu zeure burua. Liberazioaz-eta berriketa ugari, baina uko egiten diozu harreman libre eta sano bati.

        Martak moztu egiten dio, luzaroan entzuten nekaturik nonbait.

        — Baina zer uste duzu: denak zurekin ohera joateko irrikan gaudela ala?

        — Klaro: zuek muskulua besterik ez duten robot horiek desio dituzue, noski.

        Txetxuren begirada zelaira zuzentzen da, baita gurea ere, eta izter mardul, aztal sendo, gihar indartsuak ikusiko ditugu puska batean. Marta begiak zuri. Bien bitartean harmailetan behera doaz, zelai ertzeraino iritsi arte. Oin bat belarretan jarri orduko morroi bat datorkie builaka. Zahar samarra, txandalez jantzia, herrena eta oro har xelebrea. Izena ere jarriko diogu: Matxain. Badoakie bada Matxain, herrenka eta oihuka.

        — E, e! Aizue! Ezin da zelaian sartu, ezin zarete sartu.

        Bi kazetariak hantxe bertan gelditzen dira kieto.

        — Ezin zarete zelaian sartu —errepikatzen die arnasestuka Matxainek haiengana heltzean—, ez duzue kirol oinetakorik, eta debekatuta dago kirol oinetakorik gabe sartzea.

        Martak zapata takoidunak daramatza, eta Txetxurenak ere, ez dotoreak ez garbiak ez badira ere, ez dira deportiboak.

        — A bueno, ba orduan bagoaz —esaten du kontentu asko Txetxuk.

        Marta begiak luzatuz ari da, Mikel Arreseren bila.

        — Kazetaria naiz —esaten dio Matxaini—; esaiozu Mikel Arreseri etortzeko, elkarrizketa bat egin nahi diogu eta.

        — Sentitzen dut baina ezinezkoa da. Misterrak galarazita dauka entrenamenduetan molestatzea.

        — Orduan emaiozu lore sorta hau, eta esaiozu nire partetik dela.

        Matxain esne-bitsetan urtzen ari da, «bai, bai, bai» marmarka, listua kokotsetik behera, begia Martaren gainetik kendu gabe, harik eta, atzeraka dabilela, estropezu egin eta erortzen den arte. Berriz altxatu eta, hanka motzak uzten dion neurrian, arineketan joango da futbolariengana, atzera begiratuz tarteka. Jokalarien parera iritsi baino lehen entrenatzailea jartzen zaio aurrean. Kazetarien lekutik ikusiko dugu nola entrenatzaile horrek, Matxainen esanak entzun ondoren, builaka ekin, loreak zakarki hartu, lurrera jaurti eta gainean salto egiten duen, egundoko malaletxez.

        Marta sutan jarri eta zelaian sartzen da, «Aizu!» deiadarka, baina takoiak lur bigunean sartu eta pauso trakets batzuk besterik ez ditu emango. Entrenatzailea ordea —Mister deitzen diote denek eta ez dugu izena jartzeko lanik hartuko—, Misterra, bada, Martarengana doa, suak harturik bera ere. Bereak eta bost esango dizkiote elkarri, ez bata ez bestea ez baitira isilik egotekoak, baina gu oso finak gara eta ez dugu zatarkeria horien guztien xehetasunik jasoko.

Lau. Aldageletan. Entrenatzen aritu diren futbolariak larru gorritan ageri zaizkigu, dutxan, lehortzen, janzten... Barre algaraka ari dira, eta barre-eragilea Mikel izan da: Mikel, eta neska ezezagun horrek ekarri dizkion loreak. Sortako loreak jokalariek hartu dituzte eta elkarri botako dizkiote txantxa artean, maitemin keinuez eta. Baten batek ilean sartuko du lorea, eta ausartagoren batek sabelpeko ilajean.

        — Joder, a ze ligea e!

        — Loreak eta guzti!

        — Hi, non lortzen dituk halakoak?

        — Eta ez al dik ahizparen bat edo?

        — Nekatzen haizenean emaiok nire berri.

        Halakoak esango dituzte. Mikel bitartean isilik, irribarre herabez, pentsakor edo. Ameskor agian?

Bost. Taberna batean daude Txetxu eta Marta, arrats partean sarturik dagoeneko. Marta batez ere, moxkor-moxkor eginda. Estadioko gorabeherak zapuzturik, bere amorrazioan edanari emana, bere artean «nazkagarri, putaseme hori» eta antzekoak marmarka.

        Txetxuk etengabe betetzen dio Martari edalontzi hustu berria, eta, bera ere piripi samar badabil ere, bestearen atxurra zaintzeaz arduratzen da batik bat, aldi berean futbolarien kontra esan ahalak esateko aprobetxatuz.

        — Mongolo hutsak dira denak, erremediorik gabeko oligofrenikoak, eta barka nazatela oligofrenikoek konparazioagatik. Ez dute bihotzik, ez sentimendurik, ez pentsamendurik, ez ezer. Muskulu mordo bat besterik ez dira... kaka mokordo bat.

Sei. Mikel agertzen zaigu berriro, bere kotxe dotorean andregaia jasotzen duela: etxe oneko neska pinpirin bat da hau, gaxtea. Kotxean sartu, ohizko muxua eman eta mutturrak okertuz demanda egiten dio Mikeli, mainati.

        — Ez didazu ezer ekarri?

        — Zer ekarri behar nizun ba? —Mikelek, despistaturik.

        — Opariren bat, ez dakit, zerbait, edozer gauza. Inoiz ez zara nitaz gogoratzen, ez duzu detailetxo bat ere izaten...

        Mikelek purrustadatxo bat egiten du, halako sesioek asperturik edo.

        — Bueno: zuk ere ez didazu oparirik egin.

        — Neskek ez dute oparirik egiten —azkar asko andregaiak—. Hori mutilen gauza da.

        — Zergatik?

        — Hargatik.

        Andregaia serio geratzen da, aurrera begira, eta Mikel, motorra abian jartzen duen bitartean pentsakor sumatzen dugu berriz ere.

        Andregaiari ez diot oraindik izenik jarri. Maribel izan liteke izen aproposa.

Zazpi. Txetxu eta Marta berriro ere. Marta guztiz mozkortuta, eta Txetxu ere hortxe-hortxe, neskari bere etxera joaten laguntzen diola. Nori dagokio bere hori? Euskal gramatikaren legeek ez digute argitzen. Eman dezagun Martarena dela: apartamentu txiki baina txukun eta moñoñoa. Txetxuk, beraz, Marta erdi arrastaka daramala, «Non ostia ote dago argia?» eta halakoak botako ditu hitzetik hortzera; Marta gaixoa bitartean, mozkorren marmar ulergaitzean.

        Nola edo hala komuneraino eramaten du Txetxuk. Zintzilik dagokeen bularretako bat sudurraren aurrera eramaten du Txetxuk txoraturik, baina, une egokia ez dela oharturik, lababoaren kontra jartzen du Marta.

        — Bota orain bota beharreko guztia —esaten du Txetxuk, ispiluan bere aurpegiera aldrebesari begiratzen diola.

        Marta ez da mugitzen. Burua altxaraziko dio Txetxuk eta bere behatzak sartuko dizkio eztarrian. Brastakoan hasiko da Marta botaka, gonbito batzuk bien gainera ere erortzen direla. Gainerakoa lababo gainean makurtuta botako du, ohizko mugimendu eta hotsez. Txetxuk bitartean txixa egiteko aprobetxatzen du.

        Horkoak bukatuta, logelara eramaten du Txetxuk Marta; hobetoxeago dator hau, baina Txetxuk ondo helduta darama, badaezpada ere; ohe gainean etzanaraziko du, eta ondoren eranzten hasi, Txetxu Marta eranzten alegia, botoiak askatzen dizkiola, gero eta berotuago, aldi berean (bera lasaitzeko edo Marta ez konturatzeko) gelditu gabe hizketan diharduela, futbolarien kontrako betiko leloarekin.

        Txetxuk zerean aritzeko gogo bizia du, nonbait, baina Marta lotan geratzen zaio.

        — E, aizu, Marta, Marta, ez lo hartu —esaten dio, aurpegian zaplaztadatxoak emanez—. Aizu, ez zaitez lotan geratu, Marta...

        Martaren logaleari aurre egiteko lagungarriren bat behar-eta, ohe aurrean dagoen telebista-aparailua pizten du Txetxuk.

        — Hara, Marta, begira telebisioari, begira txoritxoei, ez gelditu lotan.

        Besotan altxatuko du neska, pantaila ikus dezan, eta, begiak zabaltzen dituenean, zer ikusiko Martak eta orduantxe agertzen den Mikel Arrese, goizeko berrietako erreportaje bera ari baitira ematen. Eztitasun aurpegiz geratzen zaio telebistari begira, eta Txetxu koitadua zer egin ez dakiela. Aparailua itzali eta besarkatu egiten du Marta, indarrez.

        — Baina zertan ari zara? —botatzen dio Martak, bat-batean itzarri eta bere erdi-biluztasunaz izuturik.

        — Ez al duzu ikusten? Ba...

        Txetxu esku leunez saiatzen da erantzuten, baina esku zartada latza izango da Martaren arrapostu bipila.

Zortzi. Larru kontuak utzi gabe, Mikel eta Maribel kotxean, eserlekuak atzeraturik, musukaldi bortitzean. Jarrera dela eta, Maribeli gona altxatu egin zaio, eta argi eta garbi ikusten dugu nola Mikel, erregatean trebatua, eskua txoko kixkurretan sartzen hasten den.

        — Geldi —entzuten da zorrotz Maribelen ahotsa.

        Eskuak ez du belarririk.

        — Geldirik egoteko —are zorrotzago, mugimenduak oro izozturik utziz.

        — Baina zergatik? —bidegabekeria izugarria egiten ari zaizkion gaztetxoaren gisan.

        — Hargatik —erantzun azkar eta biribiletakoa neskatxa.

        — Baina ez al gara gizon eta emakume helduak?

        — Bai, baina oraindik ere itxoin egin behar dugu.

        — Noiz arte?

        — Ez dakit.

        Eta azeleradorea indarrez sakatuz arrankatzen du Mikelek.

Bederatzi. Marta bakarrik, negar-zotin emean, maindire muturra hozkatuz, pentsamendu-txinparta bat begietan.

Hamar. Mikel bere ohean, eskuak garondoan sabaiari begira, bularra agerian, gogoetaren printzak begi-ninietan.

Hamaika. Goizean goiz jaiki da Mikel, ohean egon ezinda; telefonoa hartu eta zenbaki bat markatzen du. Telefono bat agertzen zaigu txirrina joka, Misterraren mesanotxeko telefonoa hain zuzen. Misterra une horretantxe bere emaztearen gainean ari da, senarrari dagozkion betebeharrekin konplitzen.

        — Segi, segi —esaten dio emazteak.

        Misterra, arnasestuka, txirrinaren axolarik ez izaten ahalegintzen da, baina alferrik: kontzentrazioa galduz gero, akabo. Telefonoa hartzen du.

        — Nor da? —tximistak eta trumoiak botatzen dituela.

        — Mikel... Mikel Arrese naiz.

        — A, bueno —apur bat lasaitzen da Misterra, bere mutikoei ia edozer barkatzen baitie—. Eta, zer behar duk, Mikel?

        — Bueno, zera, nola atzo kazetari bat agertu zen entrenamenduan...

        — Bai. Ta?

        — Ez, ba, nik, zera galdetu nahi nizun, alegia, ba, ea ze mediotakoa zen badakizun...

        — Eta horretarako deitu didak ordu honetan? Mekauensos! Eta gainera... Mekauenlaletxe! Entzun ezak ondo, mutiko: berriz ere halako alukeria batekin izorratzen banauk, bankilloari brilloa eta guzti atera beharko diok ipurdiarekin, mekauenlaostia!, berdin zaidak direktibak zer esaten duen, kabroi halakoa...

        Berehala eskegitzen du Mikelek, «ederra egin diat» bere artean esaka.

Hamabi. Aldizkariko erredakzioan. Jefearen bulegotxoan, hau eta Marta.

        — Ez eta ez. Ezetz esan dizut —Marta builaka—, ez dut elkarrizketa hori egingo, ez dut ezer jakin nahi futbolarekin ez futbolariekin, nazkagarri hutsak dira denak, eta horien moda... sartu dezatela ipurdiko zuloan —begiak itxi eta eskuak burura eramaten ditu; ajearen arrastoak nabari—. Ai, nire burua... lehertu egingo zait!

        — Banengoen ba ni. Txetxu txoro horrek konbentzitu zaitu bere ideia xelebreekin...

        — Ez zaidazu aipatu zerri hori. Bere erruz daukat gaur buruko min hau. Ez dut ikusi ere egin nahi, zerri alaen hori...

        Jefea harriturik dago. Hala ere, ez du berehalakoan amore emango. Hartzen du egun hartako egunkaria mahai gainetik, zabaldu kirol orrialdeetan, eta Mikel Arreseri buruzko erreportajea erakusten dio.

        — Ikusten duzu? Mutil hori notizia da. Elkarrizketa hori lortzea boom bat izango da, nahitaezkoa dugu.

        — Bidali beste norbait.

        — Zu zara ordea onena —esaten dio gozo Jefeak, eskua sorbalda gainean pausatzen diola—, ez daukat zu bezalako kazetaririk.

        — Hortaz, beste edozein sailetan ere lan egin dezaket.

        — Bueno, hori nahi baduzu —irri maltzurrez—, badut zuretzako lantxo bat.

        — Zein?

        — Kontsultorio sentimentalean: jendearen galderak asmatu eta zerorrek erantzuten.

        Martari ez zaio Mikel Arreseren elkarrizketa onartu beste aukerarik geratu. Beharko onartu.

Hamahirua ez dakit zorte txarreko zenbakia ote den baina ni behintzat hortxe trabatu nintzen lehenbiziko aldiz. Hasteko, Mikel jarri nuen berriz ere telefonoz deika: honakoan estadiora, Matxainen bila, huraxe zelako kazetari ezezagunarekin egon zena. Horretan arazorik ez. Beste zalantza bat nuen ordea. Maribel bere gurasoen etxean utzia genuen: kasu horretan zaila egingo zitzaion ezer susmatzea; Mikelen etxean egonda, ordea, telefono dei horiekin harriturik zerbaiten errezeloa piztuko zitzaion; Mikel bera ere, telefonoz hau esan ez esan kontuz ibiliko zen, eta egoerak, oro har, askoz emankorragoak izan zitezkeen. Beraz, Maribelek Mikelen etxean pasatu zuen gaua. Baina orduan beste izaera bat behar zuen, eta ez guk jarri diogun ñaño antzeko hura. Bego. Pixka batean pentsatzen jardun ondoren, Mikelekin batera bizi zen andregaia jartzea erabaki nuen. Horrek aldaketa batzuk eragiten ditu, noski: bata, esan dugunez, izaerari dagokiona: helduxeagoa. Seigarren eszena ere aldatu egin behar, elkarrekin bizi badira arraroa baita kotxean geratzea elkar ikusteko. Agerraldi hori, hortaz, etxean. Zortzigarrena aldatu egingo da, halaber, kotxean daudela eskua hankartetik sartu nahi eta neskak uzten ez dionekoa. Horren ordez, eman dezagun, oheratzen direnean jolasean hasi direla, baina Mikel despistaturik dabilela, Maribel gogogabeturik, eta utzi egiten dutela. Gainerakoak berdin jarraitzen du.

        Mikel orduan Matxaini deika jarri dugu. Telefono dei mordoa izango dugu hemendik aurrera, eta komeniko litzateke erritmo gero eta bizkorragoz aritzea parte honetan. Matxain jartzen denean kazetari hura nongoa den ba ote dakien galdetzen dio Mikelek, ea esan zion. Matxainek baietz, esan ziola, baina ez duela izena gogoratzen, moda-kontuak agertzen diren horietako bat zela, kioskoan ikustetik akordatzen dela azalean kolore asko zituela.

        Orain arte egin ez badugu ere, aldizkari horren xehetasunak erabaki beharra dugu. Izena adibidez. Baina izena ebazteko izana ezagutu behar. Andre edo gizonezkoentzat ote zen ez genekiela esan dugu lehen ere. Emakumeentzakoa baldin bada Andere dei diezaiokegu, eta gizonezkoentzat izanez gero, Andros. Ez dira oso soluzio orijinalak, baina batetik bestera erraz aldatu ahal izatea dute bentaja. Behin-behinekoz Ander izan liteke, edo bestela, hobe Ander's, txolinberdeagoa bada ere.

        Orduan Matxainek «Andere edo Andrex edo antzeko zeraren bat» esan dionean, etxeko egongelako mahaitxoko errebistei begira geratzen da Mikel; bertan, kirol aldizkarien aldamenean, Maribelenak ikusiko ditu, eta tartean Ander's. Hara doa, esertzen da, esku artean hartzen du, gainbegiratzen hasten da, eta, une horretan, esku bat jartzen diote sorbalda gainean. Susto txiki bat hartzen du Mikelek, atzera begiratu eta Maribel ikusten du, deshabillé polit eta iradokor batez jantzirik. Bere ustekabea agertzerako, neska mintzo da.

        — Nori zabiltza telefonoz deika?

        — Zera, kazetari bat azaldu zen atzo entrenamenduan, entrebista baterako, eta ez nekien nongoa zen.

        — Eta Ander's-ekoa al zen? —Maribelek irribarrez.

        — E, nola, zer? Ez, ez, ez, kirol aldizkari batekoa.

        Eta kontu horiei gogaikarri iritzita, «bainatzera noa» esan eta ibilera kulunkariaz desagertzen da Maribel.

        Ez dakit irakurlea edota balizko film-egilea konturatu ote diren pasa berri den elkarrizketaren garrantziaz. Ohartarazi egin nahi nuke badaezpada, hortxe dagoela lehenbiziko gezurra, eta, beraz, litekeen adulterioaren hazia. Lehenbiziko pausoa emana dago.

        Filmak aurrera segitu behar, dena den.

Hamalau. Marta erredakzioan, telefonoa eskuan, zenbakiak markatuz. Estadiora deitu du eta hantxe hartzen dute. Kazetaria dela, halako eta halako tokikoa, Mikel Arreserekin elkarrizketa izan nahi duela eta ea telefonoa emango dioten.

        — Sentitzen dut baina Misterrak debekatu egin du futbolarien telefonorik ematea bere baimenik gabe.

        — Eta bera enteratu gabe ezin al duzu salbuespenik egin...? —goxo-goxo Martak.

        — Ez. Misterrak debekatu du —zakar; Martaren begirada eztia ezin ikusi, nonbait, telefonoaz bestaldetik.

        — Eta Mister horren telefonoa emango al didazu orduan, edo hori ere debekatuta dago? —kabreatzen hasita.

        — A ba ez, hori ez digu debekatu...

        Misterraren telefonoa lortu, antza, eta berriro deika Marta. Beste telefono bat ikusten dugu joka, eta segundo batzuk geroago Misterra dutxatik ateratzen, kabendioska, toalla txiki batez bilduta etxeko zoru guztia zipriztinez blaitu eta kristorenak esaka.

        — Nor da? —esaten du, esan gabe ere «kabroi, zerri, putaseme hori» adierazten duen doinuaz.

        Martak izena, lantokia eta entrebistarena botatzen ditu ahapeka, apur bat kikilduta.

        — Mekauenlaputa! Eta horretarako deitu... Eta zuk, gainera zuk... Besterik ez nuen behar, kauenlaletxe! Badakizu zer esaten dizudan? Bata bestearen ipurtzuloan sartzeko, eta betirako han geratzeko!

        Besterik gabe eta kolpe batez uzten du telefonoa Misterrak.

Hamabost. Mikel berriro, Ander's oraino eskuetan, erredakzioko helbide-telefonoak dakartzan orriari begira. Telefonoa hartu eta deitzekotan. Sarrerako atea zabaldu da orduan, eta emakume heldu, zartatu bat sartzen da, asistenta, xigarro muturra ezpainetatik txintxilika, egunonak marmarka.

        — Joxepi! Zu al zara? —bainugelatik Maribelen ahots gardena.

        «Bai» antzeko marmarra asistentaren hortz artetik, kearekin batean.

        — Zer izango dugu gaur bazkaltzeko? —Maribel berriz ere.

        Erantzunari jaramonik egiteke, Mikelek telefonoa utzi, boligrafo batez aldizkariaren helbideari zirkulu bat marraztu eta janztera abiatzen da.

Hamasei. Marta telefonoan. Estudiora beste behin deitu, lehengo berberak hartu, eta jenio txarrez hasten da.

        — Aizu, horko langile batekin hitz egin nahi nuen, zahar bat...

        — Hemen asko gara zaharrak.

        — Mutur okerra...

        — Hori zu izango zara.

        — Txandalez ibiltzen dena...

        — Hemen gehienak.

        — Herrena...

        — A, bai, Matxain esaten duzu zuk. Zaude pixka batean, oraintxe esango diot eta.

        Jartzen da Matxain telefonoan, hasten zaio Marta gozo-gozo hizketan, emateko faborez Mikel Arreseren telefonoa, arren eskatzen diola, horren gizon jatorra izanda ezin ukatuko diola... Matxain bitartean larri eta harro, harro baina larri. Aitzakiaka hasi, ezin duela, ikusten badute ez dakit zer, hau eta hura, baina Marta bere mimo eta trikimailu guztiekin saiatzen da eta azkenean Matxainek mahai gaineko agendan begiratu eta eman egiten dio zenbakia.

Hamazazpi. Mikel kalerako ia jantzita, bainugelan sartzen da eta ispilu aurrean orrazten hasi.

        — Nora zoaz? —Maribelek bainera barnetik, aparrez inguraturik.

        — Kalera.

        — Zertara?

        — Enkargu batzuetara.

        — Baina ez al ninduzun pelukeriara eraman behar? —eta erdi altxatzen hasten da, bere bularrak desnaufragaraziz.

        — Hartzazu taxi bat.

        — Baina... —promesa borobilak berriz ur azpitan gorde eta muturrak aurreratuz.

        Mutturrak goxatu eta adixkidetzeko asmotan, orrazketa lanak bukatzean Maribelgana makurtzen da Mikel, muxu eman nahiz. Horretan dagoela, esku-palasta bat eginez mela-mela uzten du Maribelek.

        — Nirekin ezer nahi ez baduzu, beste bainugela bat ere baduzu.

        Mikel bere alkondara-jaka bustiei begira, zer esan asmatu ezinik geratzen da momentu batez harriturik, eta ondoren, hitzik egin gabe, haserrea begietan, ate danbada izugarri batez joaten da.

Hamazortzi. Martak telefonoa eskuetan. Deitu. Telefono txirrin bat joka. Mikeleneko neskameak hartzen du, beti ere zigarro bat ezpainetatik dingilizka.

        — Bai?

        — Mikel Arrese hor dago?

        Martak ohizko azalpen guztiak ematen ditu.

        — Ez dago ba etxean. Oraintxe atera berri da.

        Martak dagoeneko ez daki madarikazioka hasi edo besterik gabe telefonoa eskegi, noiz-eta ahots emeago bat iristen zaion, asistenta erretzailearenaz harantzago, «nor da?».

        — Neska bat, kazetaria dela eta Mikel Arreserekin hitz egin nahi duela eta ez dakit zer komeria —ahotik urrunduta aurikularra.

        — Bai, esan. Nor da?

        Iritsi zaion ahots berriaren bestaldean sumatzen duen emakume hori nolakoa ote den antzeman ezinik, goiz hartan hamaikatan esana beste behin hasi behar du, etsita, errepikatzen, baina hara non honakoan hasi orduko damutu eta aparailuaren aberia bailitzan ustekabean eskegitzen duen.

        Maribel, zutik, mahai gainean lagatako Ander's aldizkariari so geratzen da, begirada lausotzen zaio, eta asmatu ahalak igartzeari ekiten dio.

Hemeretzi. Mikel bere kotxean: berri, dotore eta garestia. Gidatzen doala, halako batean gelditu, doblefilan aparkatu, pareko gozotegian sartu, eta segituan, bonboi kaxa handi bat besotan, kotxera itzultzen ikusten dugu.

Hogei. Maribel telefonoarekin. Misterraren etxean jotzen du beste behin. Gosaltzen ari da hau, eta hotsarekin esku artean zuen kafesnetik parrastada bat erortzen zaio, artega nonbait. Badoa suak hartuta telefonoraino eta ohizko trumoikada botako du.

        — Maribel naiz, Mikel Arreseren andregaia —korrika ari da, besteari purrustadaka hasteko astirik ez uzteko—; lehen neska batek deitu du beragatik galdezka, kazetaria bera, eta galdetu nahi nizun ea badakizun nor den kazetari hori, ze aldizkaritakoa edo...

        — Kaka zaharra zuretzat, Mikelentzat eta kazetari puta horrentzat. Nik ez dakit ze rollo duzuen zuek denok; nahi baduzue elkarri ipurdia miazka aritu, niri bost axola, baina utz nazazue behingoz bakean, nazkatuta naukazue eta...

        Besteak egin aurretik Maribelek berak eskegi du aurrena.

Hogeita batgarrenera iritsi gara. Hemen ere berriz sortu zitzaidan problema: Zer egin?, Vladimir Ilitxek esaten zuen legez, zer egin? Txandakatze horiekin segituz kazetariak atera beharko nituen, baina ez nekien zertan jarri. Gainera hortxe zegoen Txetxu, aspaldian agertu gabe, eta sarbideren bat eman behar hari ere. Nola eta nondik segitu asmatu ezinik, trabaturik nengoen, zalantzaz beterik. Banuen ideiaren bat edo beste. Adibidez, susmo txarrak harturik, Maribel estadiora joaten da, eta Marta ere bai, Mikelen bila biak; bi emakumeek topo egiten dute eta borrokan hasten dira, tximetatik tiraka, elkarri kristorenak esaten dizkiotela. Bitarte horretantxe, Mikel erredakziora iritsi da, berari elkarrizketa egin nahi ziona non den galdetu du, Txetxu aurrean jarri diote, bi hauek ere sesioan hasi dira —Txetxu oldarkor ari baita, beti bezala futbolarien kontra berealdiko txakurkeriak esanaz— eta azkenean Mikelek begiondoko bat emanda alde egin behar izan du, bonboiak bazterren batean utzita. Ez zegoen horren gaizki ere: irudi bisual batzuk bazituen, emakumeen arteko iskanbila batez ere (Matxain bereizten saiatuz tartekatuko zen), baina oro har bortxatuegia zen, paralelismoa muturrera eramana...

        Halaxe bada, 21. horretan, paralizatuta. Egun pare batez egon nintzen holaxe. Ez zen gertatzen zitzaidan lehen aldia, ezta azkena izango ere seguruenik. Halaz guztiz amorragarri zitzaidan: hasi-masietan horrenbeste kostatu zitzaidan istorioa bide erdira eraman eta bertan gelditu beharra ere. Hasieran, arrankatu ezinik nenbilela, futbolariaren andregaia sartzea izan zen motorra; gero, berriz, ataskatu nintzen hartan, andregai hura gurasoen etxetik atera eta Mikelekin bizitzen jartzea izan zen aurrerabidea. Erreparatuz gero, argi nabari zen, holakoetan aurrera joko bazen atzera egin behar zela lehenik, eta zerbait aldatu. Osterantzean, tematzea harriaren kontra buru joka aritzea zen. Ikusten nuen, baina gauzatzeko modurik sumatu ez. Inspirazioa txorrada bat da, konforme, baina batzuetan zerbait okurritzen zaizu edo ez zaizu okurritzen. Eta okurritzen ez bazaizu ez duzu zer eginik. Baina horretarako erne egon behar, jakina. Zer edo zer aldatu behar hori buruan nerabilela, zera otu zitzaidan halako batean, andregaia senargai egitea, alegia, futbolariaren laguna marikoia izatea, barka esamoldea, hots, biak homosexualak izatea. Ez zen oso orijinala ere, baina sumatzen nuen aldaketa horren bidez istorioa berriz ere martxan jarri eta bukaeraren bateraino eraman ahalko nuela.

        Noski, horretarako aurreko gauza dexente aldatu beharko nuen, eta oro har istorio osoaren tonua, Almodovarren film zaharren estilo kutre hori hartuz nolabait.

        Agur beraz Maribel; eta ongi etorri... nor? Nolakoa egingo genuen Mikel Arreseren nobioa? Behin film txotxolo bat egitea erabakiz gero, osorik egin behar txoropito eta groteskoa. Hortaz, maritxu bat jarriko dugu, keinu, hizkera eta imintzioetan emakume trazak eta plantak dituena, garrasi erdi histeriko eta topiko guztiekin. Izena ere halamoduzkoa beharko luke: Iñake.

        Eta aurretik aldatu beharrekoak. Ikus ditzagun eszenak banan-banan. Seigarrenean agertzen zen estreinakoz Maribel, etxean, Mikel ailegatzen denean, oparirik egiten ez diola eta demandan hasten denean. Nik bere horretantxe utziko nuke. Ordura arte sex simbol gisa azaldu zaigun Mikel Iñakeri muxu ematen ikustea flash bat izango da. Nahiz eta, horreur, konturatu gabe Mikelen heriotza ari naizen kopiatzen; tira, hor konpon. Elkarrizketa zertxobait aldatu beharko da, jakina: «Neskek ez dute oparirik egiten» esanari «eta ni zure andregaia naiz, ezta?» erantsita gordinago geratzen da. Mikelek «Neskek ez dutela oparirik egiten? Zergatik?» eta gainerako guztia berdin.

        Zortzigarrena lehen ere aldatu dugu, kotxeko eserlekutik etxeko ohera eramanez: hemen ez dugu zer aldatu handirik, maindire artean gizon-emakumeek egiten dutena eta bi gizasemeren artekoa ez baitira igual-igualekoak baina bai elkarren antz handikoak. Hamahirugarrenean deshabillé-arekin utzi dezakegu Iñake. Hamazazpigarrenean, tamalez, Maribelen titi freskoei adio esan behar.

        Mami gehiagoko aldaketaren bat edo beste egingo nuke halere: telefono deien inflazioa iruditzen zait eragin dugula, eta crescendo horrek behar bezalako klimaxik ez duenez, hobe batzu-batzuk kentzea: hamasei, hamazortzi eta hogeigarrenak, hots, Martak Matxaini, Martak berak Mikelen etxera, eta Maribelek, edo Iñakek, Misterrari deitzen ziotenekoak. Pena da Misterra beste behin ikusi ezina baina tira. Hamalaugarrenean ere aldaketa: Martak estadiora eta gero Misterraren etxera deitzen zuen; orain estadiora egindako deia bakarrik utziko dugu, eta Misterrarena hamaseigarrenera pasako, hamabostgarrenean Mikel janztera abiatu ondoren. Hamazortzigarrena kendu egin dugu, eta horren ordez Marta eta Txetxu jarriko ditugu. Misterraren purrustadaren ondoren Marta haserre baina bere lana bukatzeko burubidean tematuta, Txetxurengana doa eta estadiora joan behar dutela.

        — Pasatu zaizu atzoko ajea? —Txetxuk.

        — Ajea bai baina ez malaletxea. Eta gaur autobusez etorri naizenez zure kotxea hartu beharko dugu.

        — Nire bolidoa? —ilusionatu egiten da Txetxu—. Ikusiko duzu nola gustatzen zaizun. Txikitxoa da baina martxa handikoa. Ni bezalakoa.

        Begitarte eszeptikoa Martarena.

        Hogeigarrena ere kanpora bota dugu eta hortxe gaude beraz.

Hogei (berria). Txetxuren kotxean igotzen dira jabea eta Marta. Dyane 6 zahartu eta herdoildu bat, bultzaka erabili beharrekoa dirudien karraka zaharra, bazter guztietan eranskailu, zintzilikario eta antzeko hornizioz apaindua.

        — Bueno, hola ikusita ematen du ez dela oso itxurosoa, baina barrutik oso-oso erosoa da.

        — Erosoa izan beharko —Martak, atzamar bat gainetik pasatu eta zenbat hauts geratu zaion begira.

        Sartzen dira. Eserlekuarekin eta atearekin arazotxo batzuk ditu Martak; dena kili-kolo.

        — Hasieran pixka bat kostako zaizu asmatzea —Txetxuk, bere burua zuritu nahian—, baina ohituz gero primeran dabil.

        — Lasai, ez dut ohitzeko batere asmorik.

        Kontaktuarekin puska batean ri-ra aritu ondoren lortu du azkenik Txetxuk arrankatzea.

Hogeita bat. Mikel ziztu bizian gidatuz, erredakzio ingurura hurbiltzen ari da. Norabide galarazia duen kale batetik sartzen ikusten dugu.

Hogeita bi. Marta eta Txetxu kalera ateratzen. Alde batera besterik ez dute begiratzen, abiatu, eta irten orduko kotxe bat gainera datorkiela ikusten dute; Mikelena, jakina, eta hau gelditzen saiatu arren, danba!, txokea ezinbestekoa da.

        Ez ikaragarria halere: paratxokea eta faro bana geratu dira hondatuta. Halaz guztiz, suak harturik atera da Txetxu, oihuka.

        — Erotuta hago edo zer? Ez al duk ikusi hortik ezin dela sartu, buruhandi alaena...!

        Mikel ere atera da, eta futbolaria ikusi orduko are sutuago da metxa handirik behar ez zuen Txetxu.

        — Hi izan behar gainera! Txulo arraioa, asesinoa, ostikoak ematen besterik ez dakian astakirtena...

        Hitzak nahikoa ez direla, Mikelengana iritsi, paparretik heldu eta astintzen hasiko zaio.

        — Lasai, gizona, nire aseguruak ordainduko du dena... —Mikelek apal.

        — Horixe, dirua botatzeko barra-barra duzue zuek, eta jendea zapaltzeko ere bai, txuloputa nazkagarri halakoa...

        Gainetik ezin kendurik, begiondoko bat ematen dio Mikelek, eta lurrean ziplo utzi.

        Marta ere atera da, hurbildu da sesianteengana, ikusi du ukabilkada, eta hitzik esan orduko ateratzen du Mikelek bonboi paketea kotxe barrutik eta eskura luzatzen dio.

        — Tori.

        — Niretzat? —eta begi zabalduetan pozak txoratzen dagoela nabari zaio Martari.

Hogeita hiru. Jatetxe dotore bat. Ikusmira orokorraren ondoan Marta eta Mikel ikusten ditugu mahaitxo batean, aurrez aurre bazkaltzen. Begiratu eztiak batak besteari. Bazkariaren hondarretan daude, eta Martak tabako paketea —gorria— ateratzen du poltsatik txiskeroarekin batera.

        — Nahi duzu? —mahai erdian utziaz.

        Mikelek ezetz, irribarre isil batez. Zigarroa hartzeko aitzakiarekin, eskua heltzen dio Martak.

        — Gehiegi ari naiz hitz egiten. Kontaidazu orain zure bizitzaren berri.

        — Zer nahi duzu kontatzea? —etsipen kutsu bat mutilaren irribarrean—. Normala da nire bizitza. Bueno, hala ematen du kanpotik, baina nik ere izugarrizko problemak dauzkat.

        — Ez da egia izango?

        — Bai, bai: ikaragarriak.

        — Baina nolatan? Dena daukazu eta: dirua, ospea, gustatzen zaizun lanbidea, jendearen maitasuna...

        — Bai, horiek denak badauzkat, baina ez dakit ni zer naizen, nor naizen, zer nahi dudan ere...

        — Kezka filosofikoak?

        — Ez, ez dira filosofikoak.

Hogeita lau. Iñake etxean, bata batez jantzirik, urduri, eskuak bihurrituz batetik bestera dabilela, gelditu gabe hizketa desesperatuan.

        — Non ote da? Non ote dabil nire Mikel? Ezer esan gabe alde egin du... Non ote dago orain? Norekin ote dabil? Ai, eta ni hemen bakarrik utzita. Ezta dei bat ere...

        Zer ote da hobe: Joxepi neskamea, garbiketak egin, bazkaria prantatu eta alde egina izatea, edo hortxe bertan, Iñakeren solaskide egotea? Ni zalantzan ibili naiz, baina azkenean asistenta narras, zakar eta axolagabe bat maritxuaren konfidente izatea txistosoa iruditu zait eta halaxe utzi dut.

        Batetik bestera dabilela, sukaldera iristen da Iñake, ia negarrari eutsi ezinik. Hortxe dago Joxepi, mantala jantzita, ontziak fregatuz zigarroa beti bezala ezpainetan, bazterretan hautsa barreiatuz.

        — Beti abisatzen du bazkaltzera ez badator, eta estadioan ere ez da agertu. Nik jada ez dakit zer pentsatu, Joxepi, zuk zer uste duzu?

        — Seguru emakume batekin joan dela.

        — Hori uste duzu? Ai ene! —ia zoratzear.

        — Bai, seguru, hogeita hamar urtean egon naiz ezkonduta, eta oso ondo ezagutzen ditut gizonak. Denak igualak dira: andrea ez beste emakume guztien atzetik gau eta egun.

        — Bai? Ai, ez da egia izango! Eta norekin ote dago?

        — Auskalo. Joango zen ez titi ez ipurdi ez duten marimutil horietako batekin eta badakizu... —zigarroa bukatzen ari zaiola, eskuak mantalean igurtziz lehortu, paketea atera eta baten kondarraz pizten du berria—. Ez dago dezentziarik, ez dago; martxa honetan ez dakit zer ikusiko dugun.

        — Ai, Joxepi, zuk bai arrazoia. Auskalo ze txerri bargastarekin ote dagoen. Eta ez al dizu esan nora zihoan, aztarrenen bat...

        — Ezta hitzik ere. Hortxe zegoen, errebista bati begira, eta ezer esan gabe alde egin du.

        — Errebista? Ze errebista...

        Zapatilla bat bidean utzita, zalapartaka abiatzen da egongelara eta mahaitxotik aldizkaria hartu: zabalduta dagoen orrialdean, Ander's-eko erredakzioaren helbidea zirkulu batez inguraturik dator. Telefilm amerikarretako aurpegiera jartzen du Iñakek, «banengoen ba ni» marmarka.

Hogeita bost. Jatetxera berriz ere. Hautsontziko zigarrokinei eta kafe katilu hustuei erreparatuz gero denbora puska bat eman dutela jakin liteke. Lehengo leloarekin segitzen dute nonbait.

        — Ez zenuke ulertuko —Mikelek.

        — Kontatu...

        — Ez, ez, ez nago prestaturik... Hurrengo batean agian.

Hogeita sei. Erredakzioan telefonoak jo, eta hartu duenak oihu egiten du:

        — Txetxu, uste dut zuretzat dela, Mikel Arrese futbolariaren konturen bat.

        Txetxu agertzen da, begia ubelduta, sandwich bat eskuetan, eta amorratuta esaten du:

        — Bai, nor da?

        Hariaren bestaldean Iñake ageri zaigu, ahots zakar horrek alaiturik.

        — Hara, bueno, zera, horko norbait uste dut zebilela Mikel Arreserekin hitz egin nahian, baina zurekin baldin bazen ez zait inporta.

        — Mikel Arrese? Makarra, txuloputa, nazkagarri alu hori? Krematorio batera bota beharko zuten, baina ez, hor joan da berarekin goxo-goxo periodista puta bat, oiloak baino beroago, lerdea zeriola, sekula santan potro pare bat ikusi ez balu bezala... —geldiune labur bat eginda bere jarioan—. Baina nor ostia zara zu?

        — Ez, ba, ni zera, managerra, horixe, Mikel Arreseren managerra naiz.

        Telefonoa utzi eta negarrez arrantzaka hasten da Iñake.

        — Banekien, banekien... Emaziringa zikin batekin joan da... Eta ni engainatu... eta bakarrik utzi...

        Joxepi aldamenean eseri eta burua bere magalean jartzen dio.

        — Lasai, mutiko, emakume guztiak igualak dira eta: puta hutsak denak.

Hogeita zazpi. Buelta jatetxera. Giro animatuxeagoan, barrezka sumatzen ditugu Marta eta Mikel.

        — Horrenbeste berriketa eta azkenean elkarrizketarako galderarik ez dizut egin. Hurrengo baterako geratu beharko dugu...

        Mikelek erlojuari begiratu eta altxatzeko keinua egiten du bat-batean.

        — Konturatu gabe pasa zait denbora eta izugarri berandu da: entrenamenduan egon beharko nuke

        — Zurekin eramango nauzu? —Martak ere altxatzeko eginez.

        — Bai horixe. Aizu —kamareroari—, kobratuko didazu?

        — Utzi, utzi, nik egingo dut —biak zutiturik, karteratik visa bana hartuta.

        — Ezta pentsatu ere. Nik ordainduko dut.

        — Ez, ez, hau aldizkariaren gastuetan sartuko dut.

        — Inondik ere ez. Nik gonbidatu zaitut eta nik egingo dut.

        — Hori feministen kontrakoa da —kexatzen da Marta.

        — Zuk uste?

Hogeita zortzi. Iñake telefonoz deika. Negarrak itota, oso esajeratua. Bera bakarrik agertuko da, telefonoz bestaldekoa ez ikusten ez entzuten ez dugula. Atzeko aldean joan-etorrian, Joxepi.

        — Xabi... Zu zara?... Bai, Iñake naiz; ez dakizu zer gertatu zaidan, izugarria, Mikelek utzi egin nau, beste batekin joan da... Ez, neska batekin, hori da okerrena... Ez, oraindik ez, bueno, ez dit ezer esan baina badakit harekin dagoela. Ez dakit zer egin, desesperatuta nago, ai, zatoz hona azkar, bestela ez dakit zer egingo dudan, behar ez denen bat, zatoz lehenbailehen... bai, zain egongo naiz.

Hogeita bederatzi. Marta eta Mikel honen kotxean estadio aldera.

        — Eskerrak ezer gutxi izan den. Hala ere, a ze jenioa zure lagun horrek...

        — Esan dizut kasurik ez egiteko —mespretxuz—, txoratuta dago. Intelektual horietako bat, badakizu.

        — Ba nik uste nuen baketsuagoak zirela.

        Momentu bateko isilunea. Irrati-kasetean musika jartzen du Mikelek.

        — Ondo iruditzen zaizu entrenamenduaren ondoren elkarrizketarekin hastea? Nik bitartean hantxe itxoingo dizut.

        — Ez al zara aspertuko entrenamendua ikusten?

        — Ez. Hartara gainera, igual ikasiko dut zer edo zer futbolaz.

        — Beharra baduzu behintzat.

        Biak barrez. Iristen ari dira.

Hogeita hamar. Iñake oraindik telefonoan, lehen bezala bera bakarrik ageri.

        — Ritxi? Zu al zara?... Bai, Iñake naiz. Izugarrizko bat gertatu zait...

        Eta lehengo berberak errepikatuko dizkio.

        — Lehenbailehen etorri... Xabiri ere deitu diot...

Hogeita hamaika. Futbolariak beren entrenamenduan. Estadio barneko telefono batetik Marta deika. Erredakzioan hartzen dute.

        — Aizu, Marta naiz; jarri nazazu Jefearekin.

        — Esan —Jefeak jartzean.

        — Marta naiz, estadioan nago. Mikel Arrese entrenatzen ari da, baina entrenamendua bukatzean egingo diot elkarrizketa. Bera konforme dago, baina argazkilari bat behar dut. Lortu ezazu baten bat eta bidali lehenbailehen.

        — Okei, nire esku. Zu bai neska panpoxa; esaten dizut bai, zu zarela onena.

        Martak telefonoa eskegi eta bere artean esaten du: «koipetsu halakoa».

Hogeita hamabi. Mikel eta Iñakeren etxean, egongelan jarrita, Iñake, Xabi eta Ritxi. Xabi maritxu hutsa da bere keinu, janzkera eta abarrekoetan. Ritxi berriz, sasoi ederreko morrosko gazte, bibotedun, baldarkotea. Iñake, negarretan, bere zoritxarraren kontaeraren amaieran.

        — Eta horixe da dena. Neska horrekin joan da, eta seguru asko ordu honetan ohe batean egongo dira... biluzik, elkar besarkatuta, muxuka... A! Ze nazka! Hau zoritxarra!

        — Lasai, Iñake, lasai —Ritxi bere ahots sendo eta beso sendoagoez laguna trankiltzen saiatzen da—. Itzuliko da, denak itzultzen dira.

        — Eta kontrako bazterrekoa bihurtzen bada?

        — Ui! Hori ez —Xabik—. A ze gauza nazkagarria!

        — Eta okerrena da ezin joan naitekeela bere atzetik. Nola futbolaria den, eta famatua, ez du inork gure rolloa jakiterik nahi.

        — Eta ze onak dauden gainera futbolistak —Xabik, beheko ezpaina hozkatzen duela.

        Joxepi bere gauzak hartuta azaltzen da.

        — Bueno, Iñake eta konpainia, bukatu ditut hemengo lanak eta banoa. Bihar arte.

        — Ai ez, Joxepi, zatoz, jarri hemen gurekin ea denon artean zeozer sumatzen dugun.

        — Eta zer egingo dut ba nik?

        — Ez dakit. Asmatuko dugu zerbait. Ekartzazu horko whisky botila.

Hogeita hamahiru. Erredakzioan. Jefea idazkari batekin hizketan, edo errietan hobe.

        — Baina nola? Argazkilari guztiak okupatuta daudela? Ez dagoela batere libre? Eta Felix?

        — Felix umeen moda jaialdiko erreportajea ari da egiten.

        — Eta Jaime?

        — Lehendakariaren bisitako argazkiak egiten.

        — Kabroi horiek denak plurienpleatuta daude eta. Itxoin, itxoin, eta Joana? Joana libre egongo da ba?

        — Oporrak hartu omen ditu.

        — Deituiozu halere.

        — Deitu diot, eta Egipton dabilela esan didate.

        — Puta halakoa. Norbait bilatu behar dut halere... Aber, aber...

        Pentsakor geratzen da momentu batzuez, hara eta hona paseatzen dabilela; halako batean zerbait bururatu eta idazmakina batean gogo txarrez tekleatzen ari den Txetxuren aurreraino doa.

        — Aizu, Txetxu, uste dut zu Argazki Talde batean zabiltzala, ezta?

        — Nenbilen —zipotz.

        — Eta izango dituzu argazki... artistikoak, ezta?

        — Bueno, bai, batzuk.

        — Eta zer irudituko litzaizuke aldizkarian zure argazki horietako batzuk agertzea, orri betean?

        — Tira —gero eta ilusionatuago—, aspaldikoak dira eta ez dakit merezi duten...

        — Berriak ere egin zenitzake, ezta?

        — Bai horixe!

        — Tresnak behar, akaso...

        — Ez, ez. Beharrezko makina eta aparailu guztiak etxean ditut —pozak gainezka.

        — Zoragarri orduan. Hasteko, datorren alerako erreportaje bat egingo duzu.

        — Zer? Nola?

        — Bai, entrenatzeko. Elkarrizketa bateko argazkiak.

        — Ze elkarrizketa? —moskeatzen hasita.

        — Martak Mikel Arreseri egin behar diona.

        — Ezta erotuta ere. Inondik ere ez: nik kabroi zerri, biolento, matxista, faxista, putaseme horri...

        Jefeak barrenak husten uzten dio, eta bukatzen duenean kontsultorioko sailarekin mehatxatzen du. Protestaka baina argazkiak egitera joaten da Txetxu.

        — Nik ez dakit zergatik dioten halako beldurra kontsultorioari —bere artean Jefeak—. Nik primeran pasatzen dut eskutitzak asmatu eta erantzuten.

Hogeita hamalau. Egongelako mahaitxoaren inguruan, Iñake, Xabi, Ritxi eta Joxepi, elkarrizketa bizi-bizian. Whisky botila erdiraino jaitsia, edalontziak erdizka beteta, oliba eta kakauexak platertxo banatan.

        — Nola, nola esan duzu? —Iñakek.

        — Horixe bada —Joxepik—. Estadiora joaten gara... eta Mikel ateratzen denean, segitu egingo dugu.

        — Baina non? —Iñakek.

        — Nire furgonetan —Ritxik.

        — Errepartokoan? —Xabik—. Barazki ustel kirats horrekin?

        — Bai, bai, bai —Joxepik—, furgoneta primeran datorkigu plan honetarako.

        — Bueno: segitzen dugu, eta zer? —Iñakek.

        — Nora doan ikusi —Joxepik.

        — Eta maripurtzil horrekin elkartzen bada? —Iñakek.

        — Sekuestratu egingo ditugu —Joxepik, segurtasun osoz.

        — Sekuestratu? —besteek.

        — Bai: sekuestratu, bahitu —Joxepik.

        Bai eta ez, ez eta bai, eztabaidan hasiko dira, baina denak agertzen dira berehala bahiketaren alde. Xehetasunei kasu gehiegi egin gabe, berehala abiatzea erabakitzen dute, eta badoaz laurak ate aldera.

        — Zu ez, Joxepi —esaten du Iñakek—. Gera zaitez hemen gu itzuli arte.

        — Baina nik ere joan nahi dut.

        — Norbaitek geratu behar du erretaguardian, etxea zaintzen.

        — Nire ideia izan da eta...

        — Ez. Hau gizonen gauza da —Iñakek serio-serio, solemne ia.

        Ikusgarria da nola generoa hautatzeak erabat kutsatzen dizun istorioa, nola sartzen zaizkizun topiko eta klixeak ia-ia konturatu gabe: pelikula almodovartarra egitea erabaki eta hara non, sartze aldera sartua nuen asistenta, Chus Lampreave bera bihurtu zaidan. Aupa esperpentoa, biba kitsch-a!

Hogeita hamabost. Estadioko harmailetan Marta futbolariei begira, freskatzen hasi duenez eskuak galtzarbeetan sartu eta pauso txikitan gora eta behera dabilela. Izkina batetik Txetxu agertzen da, argazki-makina, flash eta halakoak lepotik zintzilik.

        — Zu? —begiak zabalik Martak—. Zu al zara bidali didaten argazkilaria?

        — Nik ez nuen nahi baina Jefeak...

        — Zu Mikel Arreseren argazkiak atera behar dituzuna? —Martaren haserreak ez dio bestearen aitzakiei kasu egiten uzten.

        — Baietz, laletxe, baina behartu egin nauela Jefeak. Zu gustura ez bazaude, ni gutxiago; badakizu nazka eta gorrotoa besterik ez diedala txuloputa horiei. Begira zer egin didan goizean, begira —begiondo ubeldua erakusten diola.

        Biak ere bero, baina Martari profesionaltasuna gailentzen zaio.

        — Nahikoa dugu, e, nahikoa dugu! Argazkiak egitera etorri bazara, argazkiak egin eta kitto.

        Txetxuk ere onartu du proposamena, hasi da tresnei begira, argia eta urruntasuna neurtzen eta halakoetan.

        — Behera noa, entrenamenduko argazki batzuk egitera.

        Zelaira hurbildu orduko, Misterrak bukatutzat eman du eguneko saioa.

        — Aldageletara.

Hogeita hamasei. Aldageletan. Futbolariak dutxatzen, orrazten, lehortzen, janzten, eranzten... eta denak Mikeli adarra jotzen.

        — Joder, Mikel, egunero atzetik daukak neska hori.

        — Aspertzen haizenean pasa telefonoa, e!

        — Ni horrekin ez nintzateke puska batean aspertuko.

        — Ze ona dagoen: ikusi duzue zelako izterrak...

        — Eta titiak...

        — Nik ere egingo nioke erregalotxo bat.

Hogeita hamazazpi. Ilunabarra. Iñake, Xabi eta Ritxi estadioko aparkalekuaren aurrean, furgonetan sarturik, banan-banan atera eta izugarrizko kotxetzarretan alde egiten duten futbolariei begira.

        — Begira, begira horri —Ritxik.

        — Ze ona dagoen! —Xabik.

        — Horiekin ibiltzeagatik ni ere sartuko nintzateke futbolista —Ritxik.

        — Eta gero gainera aldageletan... —Xabik, ia txaloka.

        — Ze marikoiak zareten —Iñakek—. Besterik ez duzue pentsatzen.

        — Jesus! —Xabik—. Katekista sartu al zara? Ba hemen zu zara futbolistaren bat harrapatu duen bakarra.

        — Ai, Mikel! —Iñakek berriro, ia malkotan—. Eta oraindik ez da azaldu...

        — Ez —Ritxik—. Eta bera izango da falta den bakarra.

        — Beharbada ez da etorri —Xabik.

        — Non ote dago orduan? —Iñakek.

        — Neska horrekin edo —Xabik.

        — Oi, ez...

        Iñake arrantzaka hasi eta besteak kontsolatzen saiatzen direla, estadioko atetik agertzen dira Mikel eta Marta, besotik helduta, neska hizketan, eta atzeraxeago Txetxu, argazki-makinez kargatuta eta piperra baino serioago.

        — Hara, hortxe datoz —Ritxik.

        — Ai, neska batekin —Iñakek.

        — Eta besotik helduta —Xabik.

        — Arrazoia nuen! —Iñake, erdi histeriko—. Neska horrekin hasi da. Beste espaloira pasatu da. Hau lotsa! Hau pena!

        Negar-zotinka eta dardarka hasten da berriro, eta lagunek beste behin bizkorrarazten dute.

        — Ezin ditugu hola joaten utzi —Ritxik.

        — Ez horixe —Iñakek—. Zigorra merezi du, zigor latza. Eta esplikazioak eman beharko dizkigu. Bai horixe.

        — Goazen, goazen —Xabik.

        Ritxik arrankatu, faroak piztu, eta une batean beste hiruren aurrean frenatu dute. Labana bana eskutan ateratzen dira.

        — Geldi hor minik hartu nahi ez baduzue.

        Marta, beldurrak airean, diru guztia emango diela esaten hasten da, baina minik ez egiteko, faborez.

        — Nik ere emango nizkizuen makinak —Txetxuk dardarka— baina asko kostatu zaizkit; beste egun baterako geratu eta aldizkariko aparailu bat emango dizuet; konforme?

        — Ixo! —Iñakek, labana luzatuz—. Sartu denak furgonetaren atzeko aldean, txintik atera gabe.

        Ritxik zabaldu eta hantxe sartzen dituzte Txetxu, Marta eta Mikel. Barazki hondarrek nazka eman diote Martari, baina Mikeli besotik heldu eta eutsi egiten dio higuinari, aldi berean beldurrak eraginda galdezka hasten dela. Dena oso azkar.

        — Baina zer egin nahi diguzue: sekuestratu? Oker zabiltzate, guk ez dugu milioirik, langile hutsak gara.

        — Ni apolitikoa naiz —Txetxu ere etengabe hizketan—, eta gainera zuen alde nago, bai, beti egon naiz zuen alde. Futbolaren etsaiak zarete? Ni ere bai. Gorroto diet futbolariei: begira zer egin didan goizean kabroi zerri honek... Eta diruz josita dago alu alaena...

        — Ixiltzeko, puñeta! —Iñake berriz, gogor orain—. Ritxi, arrankatu. Zertarako hartu zaituztegun jakin nahi duzue zuek biok, ezta? Galdetu ba Mikeli, hortxe dago-eta, txokoan isilik, hitzik egin gabe. Mikel, maitea, esaiezu zure lagun hauei nor naizen.

        Txetxuk eta Martak harriturik begiratzen diote Mikeli, eta honek, buru-makur, ez du ahorik zabaltzen.

        — Hauekin ere gezurretan, Mikel? —Iñakek segi—. Nik uste nuen ni bakarrik engainatzen ninduzula. Zenbat gezur eta hitz-erdi, eta dena puta nazkagarri honekin joateko. Zer du ba honek nik ez dudanik, e, zer du? —gogorretik samurrera zuzenean igaroz—: Mikel, maitea, ez nazazu utzi, nik maite zaitut, zoriontsu egingo zaitut, ikusiko duzu ze ondo biziko garen elkarrekin, ze ondo pasatuko duzun nirekin, titi-tente xixtrin honekin baino hobeto, Mikel, nik maite zaitut, ahaztu al zaizkizu elkarrekin pasatako hainbat eta hainbat momentu goxo...

        Holakoak esaten dituela furgonetaren atzeko aldera pasatuz joan da, Mikelengana hurbildu, eta aurpegian laztan goxoak egiten hasi. Mikel uzkur, mutu, lurrera begira beti, eta Txetxu eta Marta aho zabalik, zer pentsa ere ez dakitela.

        — Nora goaz orain, Iñake? —Ritxik.

        — Ez al dakizu etxerako bidea?

Hogeita hamazortzi. Mikelen etxeko garajera iritsi eta furgonetatik jaisten dira denak: aurrekoak aurrena, eta atzeko atea zabaldutakoan hortxe daudenak.

        — Segi aurrera —esaten du Iñakek, eta Ritxik bultzaka lagundu.

        Txetxu arrenka, beldurrak ia zoraturik.

        — Nora goaz? Nora eraman behar gaituzue? Zer egin behar diguzue? Ez hil mesedez, oraindik gaztea naiz. Ni beti egon naiz gay mugimenduaren alde. Benetan. Beti!

        Azentsorean sartu dira denak. Mikel Martaren aldamenean jarri da, eta barkamen eske bezala begiratzen dio.

        — Orain badakizu zein zen nire sekretua —esaten dio ahapeka, eta Martak eskua ematen dio.

        — Zer? Elkarri kontu txikiak esaten? Eta eskua emanda, lehenaz gainera? —Iñakek, haserre; etsita gero—. Lotsagabe halakoak, nire aurrean gainera.

        Txetxu, bitartean, Xabik egiten dizkion desirazko begiratu likitsekin gero eta urduriago.

        — Baina zer egin behar diguzue? Zer nahi duzue? Ni birjina naiz. Eta gizona gainera, oso-osoa.

        Xabiren irribarre maltzurrari Ritxirena gehitzen zaio.

Hogeita hemeretzi. Mikelen etxera iritsi bide dira. Txirrinak jo eta Joxepi hurbiltzen da.

        — Nor da?

        — Gu —Iñakek—. Zabaldu, Joxepi.

        — Eskerrak etorri zareten —zabaltzen duela—; ez dakizue ze urduri nengoen. Ia-ia poliziari deitzeko zorian.

        — Poliziari? —Ritxik.

        — Zuek eseri sofa horretan —Iñakek bahituei.

        — Munizipalei bakarrik. Kaixo Mikel.

        — Zu ere saltsa honetan?

        — Konprenitu behar duzu ez dagoela batere ondo Iñakeri egin diozuna, horrenbeste urtetan nobiotan ibili eta gero. Hau al da orduan neska famatua? Ez da ba hartarainokoa. Eta beste hau, nor da?

        — Ez, ni ez naiz inor —Txetxuk—. Huts bat da hau dena; ni etxera noa.

        — Geldi hor, maitea —Xabik, gerritik eusten diola.

        Garrasika askatzen da baina Ritxik berriz heldu eta sofaren ixkina batean jartzen du. Marta dago erdian.

        — A, ez —esaten du Iñakek—. Neska hau erdian nire Mikeli xirriak egiteko? Ezta pentsatu ere. Jar dadila bizardun hori bien tartean.

        — Nik jarriko dut —Xabik.

        Xabik heltzen dio Txetxuri, hau ikaratu eta, bahitzaileari bultza eginda, aterantz abiatzen da korrika bizian. Xabi, Iñake, Ritxi eta Joxepi atzetik; atera iritsi aurretik harrapatzen dute, eusteko ahaleginak egiten dituzte, baina Txetxu zoro moduan dago eta borrokan hasten da.

        Zalaparta hori aprobetxatuz, Martak Mikeli begiratu, eskutik heldu eta ziztu bizian alde egiten dute. Iñake da ohartzen lehena eta ate aurrean jartzea lortzen du, baina Martak poltsarekin burutik beherako bat eman eta lurrera botatzen du.

        — Lagundu, lagundu —esaten du beso eta hanka guztietatik loturik daukaten Txetxuk, beste biak etxebizitzatik kanpora doazela ikusiz.

        Esan beharrik ez dago bahiketa hasi denetik abiadura gero eta bizkorragoz gertatzen direla hemengo guztiak, eta erritmoa azkartuz gainera: pisuan sartu direnekoa arin-arin jazo da, eta orain datorren ihesa are arinago.

Berrogei. Mikel eta Marta, eskutik helduta, azentsorera iritsi dira baina, okupatuta dagoela ikusirik, eskaileretan behera abiatzen dira.

        — Zenbat pisu dira? —Martak.

        — Hamar —Mikelek.

        — Ene —arnasestuka.

        Besteak Txetxuri nola-hala eutsi nahi eta ezinean daudela, Iñake abiatzen da iheslarien bila. Azentsorera joan eta une horretan atso bat ateratzen da bertatik zakur handi batekin. Zakurra zaunkaka hasten zaio eta Iñake bildurtu.

        — Ixo, Txiki —atsoak—. Ez al duzu ikusten Iñake dela? Ez al dituzu bizilagunak ezagutzen? Baina Txiki, geldi! Ez egin koska, ez dizu minik egin nahi eta. Ai, barkatu, Iñake, badakizu: altan dago eta. Ixo, Txiki.

        Marta eta Mikel atariraino iritsi dira eta kalean behera alde egiten dute.

Berrogeita bat. Iñake bere pisura sartzen da, etsirik, triste, negar-malkotan hasteko zorian.

        — Joan egin dira. Ihes egin dute, eta biek elkarrekin gainera.

        Aurrean, ordea, Joxepi dago bakarrik.

        — Eta besteak? —Iñakek harriturik.

        — Ui! Ez dakizu zuk ze festatan hasi diren. Niri nazka eta guzti ematen didate. Gizasemeak elkarren artean hola ibiltzea ere... Jesus, Maria eta Jose. Martxa honetan alaba guztiak neskazahar.

        Aiuma eta aieneak entzuten diren gelako atea bultzatu, eta hantxe ikusten ditu ohe gainean etzanda, Xabi eta Ritxi, Txetxu erdian dutela, denak erdi biluzik, besarkada eta laztanetan bihurriturik.

        — Joan egin dira —esaten du Iñakek ahapetik.

        — E, Iñake —Ritxik, zerbait entzunik—, zatoz hona.

        — Joan egin dira —errepikatu.

        — Eta zer inporta dio? —Xabik—. Gizonak joan eta gizonak etorri. Beste hau berriz, gureetara bildu da.

        Eta muxu luze eta igurtzialdi bortitzean galtzen dira Xabiren mihi-eskuak.

Berrogeita bi. Gau betean, kale hutsean zehar pasieran dabiltza Marta eta Mikel, honen besoa haren lepoan, eta neskak gerritik heltzen diola.

        — Eta ez nuen inork jakiterik nahi —esplikazio luze bat ari da amaitzen Mikel—; orain zuek prentsan agerrarazten baduzue, jende guztiak jakingo du eta ez dakit zertan geldituko den nire karrera; agian pikutara joango da, oso matxista baita futbol-mundua; baina beharbada hobe: nekagarria da bizitza osoan maskara batekin ibili behar izatea.

        — Lasai. Gure arteko kontua izango da hau, eta inork ez du hitzik esango.

        — Zuk ez agian. Baina zure lagun horrek? Badakizu amorrazio izugarria didala.

        — Utzi nire kontu. Erretxin hutsa da baina nik badakit nola manejatu.

        Bakarrik eta isilik doaz espaloian barrena; lata zahar bati ostikoa ematen dio Mikelek.

        — Eta orain zer egin behar dut nik? Ez dakit etxera itzul naitekeen ere, Iñake hor erdi txoratuta dagoela.

        — Zatoz nire etxera. Badago biontzako nahikoa leku.

        Irribarre zabala egiten du Martak eta Mikel ere hasten da bere aurpegian irri moduko bat marrazten baina zalantzazko keinu irristakorra eratzen zaio.

Berrogeita hiru. Iñakeren logelan, Xabi, Ritxi eta Txetxuk jira eta buelta segitzen dute. Iñake ohera hurbiltzen da. Bazter batean, arropekin nahasian, argazki-makina. Iñakek jaso egiten du makina eta esku artean erabili. Handik pixka batera, oheko panoramari begiratu eta argazkiak egiten hasten da, plano desberdinak bilatuz, handik eta hemendik.

        — Ez, ez, fotorik ez —oihuka hasten da Txetxu ohartzean—, mesedez, zer esango dute bestela nire lagunek ikusiz gero.

        Iñakek mespretxuz begiratzen dio.

        — Denak igualak zarete: erreprimitu hutsak —eta fotoak egiten segitzen du.

Berrogeita lau. Martaren apartamentura sartu bezain laster, muxu luzea ematen dio etxekoandreak Mikeli. Futbolaria dardarka, urduri, azalpenetan urtzen dela.

        — Ni, zera, nik ez dut inoiz emakumeekin... Ez dakit ahal izango nukeen...

        — Bueno. Proba egingo dugu. Eta hasteko ni ez naiz maisu txarrena, ezta?

        Halako sedukzio keinu pikaro bat egiten du Martak, eta amaitu da.

* * *

Bai: amaitu da istorioa. Kostatu zait, baina tira. Kutrea da, topikoa da, gayen kontu hori bereziki merkea atera zait, aintzat hartuz gero iraingarria eta guzti, baina bueno, hala beharko du honezkero. Sedukzio bat dago, horretan betetzen dut hasierako asmoa, neska da sedukzio horren «protagonista», eta bukaera ere, Anek nahi zuen bezala, airean geratzen da. Airean baina nolabait ere ondo amaituz. Horrek ere halako poxa ematen zidan. Izan ere, ni ez bainaiz sekula ixtorio bati amaiera zoriontsua emateko gauza izan. Bazirudien gauzak ondo bazeuden oraindik ez zela bukatu, benetako amaiera tragediak edo gutxienez etsipenak ematen duela. Edo bukaera zoriontsuak belaxkak direla, inozoak.

        Hori guztiori izan zen Aste Santuko opor laburretan buruan taxutu eta gutxi gorabehera harilkatu nuena. Hala ere, eskema narras zirriborratu bat izan ezik, ez neukan besterik idatzirik, erredaktaturik. Ezta idazten hasteko asmorik ere.

        Oporren bezperan gutun hura bidalia nuen, alegia, nire ipuin bat eta Monzóren beste bat zeuzkana, ezer itxurazkorik bururatzen ez zitzaidalako oharrarekin. Orain bai, banuen zerbait buruan, baina zain gelditu nintzen. Deitzen bazidaten ondo eta bestela hobeto.

        Bestalde, argi ikusten nuen nire gidoi proiektuak Aneri ez ziola ia ezertarako balio. Aurretik pare bat bideo xixtrin egin eta orain zerbait luzexeagora pasatu nahi zuen, istorio batekin, pertsonaiekin eta elkarrizketa batzuekin. Baina nirea konplexuegia zen: oso luzea, pertsonaia mordoa, lekuak ere gehiegi... Modu kaxkarrean eginda ere diru dexente beharko zen, ezer ateratzekotan. Hor konpon: nik neurea egin nuen eta ez nuen aldatzeko asmorik. Neurri batean ondo pasatu nuen, eta ipuin bat egiteko argumentua ari zitzaidan ematen, enkargu hari buruzko historia osoa jasoko zuen kontakizun hau alegia, nahiz eta une horretan ipuin honen amaierarekiko zalantza izugarriak izan. Gutxienez beste deiren bat izan arte itxoin behar.

        Bi aste beranduago, gauez etxera iritsitakoan enkargua eman zidaten.

        — Ane delako batek deitu dizu.

        — Eta?

        — Ezer ez. Deituko dizula berriro.

        Biharamunean, lanean nengoela pasatu zidaten deia.

        — Ane naiz.

        — Bai, ezagutu zaitut, ahotsagatik.

        — Aizu, jaso nuen zure eskutitza, eta irakurri ditut bi ipuinak: asko gustatu zaizkit; batez ere Monzórena.

        — Eske zoragarria da.

        Kontatu zidan, istorio horrekin zerbait egitea pentsatua zuela. Ez dakit harira datorren, baina nola oso polita den eta nire istorio hau bestela ere edozer bitxikeria sartzeko bezain zoro ateratzen ari den, kontatu egingo dizuet, ahalik laburren, Quim Monzóren ipuina.

        Mutil bat dago. Sarritan neskalaguna ekartzen du etxera, afaltzen dute eta ohera joan. Bakarrik dagoenean, leihoan geratzen da batzuetan, pareko etxeei begira, eta konturatu da neska bat hasi dela hor aurrean bizitzen: neskak ez du gortinarik leihoan, eta mutilak mugitzen, janzten, eranzten, lagunekin, ikusten du. Gero eta gehiago gustatzen zaio neska ezezagun horri begira geratzea (ozta-ozta daki bere neskalagunaren enpresa berean lan egiten duela, honek behin iragaitzaz aipatu zionez) eta, oharkabeko prozesu batez-edo, lehen baino kasu gutxixeago egiten dio neskalagunari. Hobeto begiratzeko teleskopio bat erosten du eta gutxiagotan ekartzen du neskalaguna etxera, lanaren aitzakiarekin. Holakoetan teleskopioa instalatu eta arratsalde osoa ematen du begira: pareko neskak bi gizonezko lagun ditu, txandaka baina egun jakinik gabe etxera eramaten dituenak. Egun batean, pareko neska leihoan dagoela eta bera teleskopiotik begira, neskak ikusi ote duen errezeloa egiten zaio, eta izutu egiten da. Horrekin batera, ohartzen da aspertzen ari dela beti gauza bera ikusten, eta, hortik aurrera, neskalaguna sarriago ekartzen hasiko da berriro, eta teleskopioa gutxiago ateratzen; tresna honi behin betiko jubilazioa ematea erabakitzen du eta, ospatzeko-edo, neskalaguna gonbidatzen du afaltzera; afaria prantatzen amaitu du, eta, neskalaguna etortzeko ordu erdi falta denez, asperduraren kontra azkenekoz ateratzen du teleskopioa, despedida gisa; aparailua muntatu, txulotik begiratu eta... hara non ikusten duen pareko neska berari teleskopio batez begira. A ze flasha! Gau hartan, ohi ez bezala leihoko gortinak zabal-zabalik uzten ditu neskalagunarekin ohera joatean, eta inoiz baino hobeto jarduten saiatzen da. Hortik aurrera, txandaka ateratzen dute teleskopioa auzo biek eta txandaka eskaintzen ikuskizuna, paktu mutu bati jarraiki. Halako batean neskak bi mutil eramaten ditu batera ohera. Lehia bat eratu dela sentitzen du mutilak, eta desafio horri behar bezala erantzun behar diola. Behar adina lagunik izan ez, ordea, eta bi puta kontratatzen ditu. Egiten dute egin beharrekoa, baina mutilari susmoa geratzen zaio, neskak negozio ordainduari antzeman ote dion. Hurrengo egunetan neskak espektakulurik eskaintzen ez duenez, garbi geratzen da oraindik ere mutilaren erantzunaren zain dagoela. Adiskide batekin hitz egiten du, noizbaiteko neskalagunez oroitu, eta bi bikote batera oheratzen dira (ohizko neskalaguna ez). Hori duk erronka! Biharamunean neskalagunarekin geratua zegoen, baina, pareko neskak zer egingo zain dagoenez, deitu egiten dio neskalagunari lantokira. Lana duela eta betiko aitzakiak. «Kasik hobeto» erantzungo dio neskalagunak, «nik ere banuen zereginen bat». Arratsalde horretan, teleskopioa instalatu, pareko neska atea zabaltzera joan, eta zeinekin etorriko eta mutilaren neskalagunarekin.

        Borobila, ezta? Beharbada nik ez dut ondo kontatu baina jeniala da. Bueno, hori duzue ipuina. Anek esan zidan marrazkiak sartzea pentsatua zuela, ze bestela oheko kontuak zailak zirela.

        — Baina benetako aktoreekin hobeto, ezta? —nik.

        — Bai, baina... ez da erraza bilatzen.

        — Ni prest egongo nintzateke, baina andregaiak ez dit uzten.

        — A, ba nik esan diot Txofori ateratzeko. Eske ni oso liberala naiz.

        Bai noski. Bera oso-oso zera zen. Problema ez zen momentu batean konpontzekoa, halere: dozena erdi neska eta beste horrenbeste mutil behar ziren gutxienez. Ni ere bilatzen laguntzekotan geratu nintzen, konbentzimendu handirik gabe baina. Berak Madrilgo lagunen artean bilatuko omen zuen, hemen baino aukera gehiago ikusten baitzuen. Bestela, marrazkiekin etsi behar.

        Ane gidoi teknikoa egitekotan geratu zen, eta gero niri pasatuko zidala. Esatekotan egon nintzen, ipuin horrek egile ezagun bat zuela, eta ezin zuela, hori eta horrenbestez, haren historia hartu eta pelikula bat egin. Isildu egin nintzen ordea. Bera pozik baldin bazegoen, ni gehiago. Niretzat bukatua zen komeria hura dena. Hala ere esan nion:

        — Sedukzioaren zera horretarako pentsatu nuen beste istorio bat, baina luzeegi atera zitzaidan eta konplikatuegi. Eta gainera oraindik idatzi gabe daukat.

        — Bale. Hori hurrengorako. Baina idatzi, e!

        Doblajeaz hitz egin zidan gero. Bikoizketa egin beharko zela eta abar.

        — Dena den —esan nion—, ez dago hitz egiten duen pertsonaje askorik. Bisuala da gehienbat.

        Nik ez nekien erdaraz grabatu eta euskaraz bikoiztea pentsatzen zuen edo zer, baina momentu hartan ideia bat etorri zitzaidan burura:

        — Bestela zera egin dezakezu: batzuek euskaraz hitz egin dezatela eta besteek erdaraz, Saizarbitoriaren Ehun metro-n bezala edo. Adibidez, mutilak euskaraz egin lezake neskalagunarekin, baina putekin erdaraz.

        Ez zegoen batere konforme. Planteiamendu arrazista edo ez dakit zer iruditu zitzaion. Nik errealismoaren zera aipatu nion, eta Saizarbitoriaren izena berriro, nire burua estali eta bekatua beste norbaiti egotzi nahian. Berak Parisko puten erdiak euskaldunak omen direlako kontuarekin erantzun zidan. Gehitxo.

        Eta besterik ez. Gigoloaren ipuina ere oso polita zela adierazi zidan, agur esan, eta kitto. Buruhauste harekin akabo. Lasai geratu nintzen. Saltsa hartatik atera nuen bakarra istorio honexen eskeletoa izan zen. Bitarte hartan guztian idazten ari nintzena edo naizena. Kezka bat nuen, halere, eta ez txikia: nola demontre bukatuko dut hau? Anek Monzóren istorioarekin pelikula egin arte itxoin behar ote nuen? Gidoia pasatu arte? Eta gero zer? Beharbada amaiera egokiren bat bururatu bitartean zain gelditzea izango nuen onena. Baina ez neukan pazientziarik.

        Ipuina idatzi nuen bada, azkenean nobela labur bihurtu zitzaidana. Bukaerarik gabe segitzen nuen, ordea. Halako batean, handik hilabete batzuetara, berriz hots egin zidan. Ez dago esan beharrik nork.

        — Egin dut.

        — Zer?

        — Pelikula. Egin dudala.

        — Monzórena?

        — Ez, zurea.

        Une batez futbolariaren istorioaz ari ote zen pasa zitzaidan burutik, baina ezinezkoa zen: inork ez zuen ezagutzen eta.

        — Nire zer?

        — Gigoloarena.

        Ia ahaztua nuen. Gigoloaren istorioa, eskutitzean bidalitako nire ipuina. Filmatuta. Ez nekien poztu behar ote nuen edo zer.

        — Oso ondo gelditu da, pasako dizut kopia bat.

        Baietz nik, herabe. Inon elkartzeko biok lanpetuegi, toki jakin batean utziko omen zidan bideoaren kopia bat, handik egun batzuetara. Kasik nahiago nik. Lotsatuta bainengoen. Lotsatuta edo. Batetik, harrotasun pittin bat nuen, nire istorio bat iruditan grabatu zutelako. Bestetik, beldur itzela, zer geratu zen ez nekielako, eta produktuaren emaitzaz zalantza dexente nituelako.

        Bideoa jaso aurreko egunetan handitu besterik ez zen egin nire irrika, nire ezinegona. Aldizkari eta egunkari pare batean atera zen Aneren bideoaren berri, laster egitekoa zen jaialdi edo lehiaketa batean aurkeztu behar zuela-eta. Bistan zegoen Anek oso ondo zekiela bere buruaren promozioa egiten. Ni ez ninduten ia aipatzen, eta hartara hobeto, ez bainekien ume haren aita zein neurritan ote nintzen: nik txuriaren gainean beltza jartzen nekien, hitzak harilkatu eta esaldiak osatzen alegia, eta kamera, mugimendu, musika eta antzezpen kontu haiek ostera... Gero, berriz, erreportaje eta elkarrizketa haiek denak ikusita, bideoa benetan ona ote zen bururatu zitzaidan, eta orduan penatu, nabarmenago agertzen ez nintzelako: azken batean, argumentuaren sortzailea nintzen, istorioaren egitura niri zegokidan, halaxe esaten nuen neure artean, neure buru hanpatu-harrotua Hollywood-en ikusten nuela.

        Azkar amaitu zen jakin-mina ordea. Jaso nuen kopia. Eskutan nuen azkenik, nire antzik gabeko hilaur zatarra ala aitaren lumaren oinordeko jatorra ote zen ikusteko. Non ikusi ordea? Orduantxe gogoratu zitzaidan ez nuela bideo aparailurik. Lagun bati hots egin nion.

        — Hi, Koldo, ni nauk. Hik baduk hor bideo aparatu bat, ezta?

        — Bai.

        — Pelikula bat ikusi nahi diat eta.

        — Pornoa ala? —adar joka Koldo.

        — Ez; bueno, ez zekiat. Kontatuko diat. Oraintxe bertan joaterik ba al zeukaat?

        — Bai, motell, etorri lasai. Hi, baina... zer duk: Beta ala VHS?

        — Ez zekiat ba. Itxoin ezak. VHS, hori jartzen dik hemen —eskerrak.

        Edaria atera zuen Koldok bideoa hasi bitartean. Eskertu nion. Urduritasun punttu bat bainuen, irri murritzez estali nahi nuena. Zabarkeria hutsa izango zela esaten nion lagunari. «Bodrio bat», hitz horixe erabilita. Gero ikusten hasi ginen. Nire lehen filma abian.

        Irri murritza utzi eta barre algarari eman nion. Beharko, negarrez hasiko ez banintzen. Uste baino askoz okerragoa zen. Musika, planoak... dena desastre hutsa. Baita aktoreak ere, beste lan batzuetan ikusi eta txukunak baziren ere, izatez. Pelikulatxo hartan, aldiz... Bueno, hobe isiltzea.

        Koldo eta biok ez ginen isildu ordea. Hitz eta pitz segitu genuen. Kalera atera eta tabernaz taberna hasi ginen, garagardoa edaten. «Bodrioaren ospakuntza» deitu genion hari.

        Eta besterik ez. Bi ondorio atera nituen anabasa hartatik. Bata, nire eta zinemaren arteko harremanak ez zirela kuttuntasun eredu, idaztea zela nire arloa. Eta bigarrena, banekiela nola bukatu kontakizuna, Anerekiko istorioa bukatu zen bezala. Kitto.

[1988]