PUNTU SUSPENTSIBOAK

Mototsak lepoaren atzealdea fereka diezazun mugitzen duzu burua atzera eta aurrera, eta gero pixka bat aurrera, pixka bat atzera. Oraindik samurragoa iruditzen zaizu begiak itxita, eta hala ematen dituzu bi-hiru segundo edo gehiago, adatsen garroekin sama laztantzen. Sorbaldak goraka bildu zaizkizu nahigabean, goi-goraino, belarriak ukitzeraino kasik. Narrasti imitazioko alkandora orlegi honekin, eguzkipean erdi-lo dagoen iguana dirudizu, ez balitz goizean ezpainak pintatu dituzulako, bordeaux vif. Sentsuala zara. Baina ez da eguzki errainurik sartzen estoreen zirrikituetatik, zu ez zauden sofa granatean, eta ez dago ez atzapar gihartsurik, ez tripa puztu iletsu eta zain lodiz betetakorik, ez lan osteko zirririk bere emazteak ezagutzen ez duen Euskal Herria kaleko apartamentuan, ez sudur zabaleko gazterik Kubako hondartza batean, ez saunarik, ez ordu txikietako eskusartze alkoholiko eta anonimorik modaz haratagoko diskoteketan, ez ezer.

        Itolarria sentitu duzu, atzamar bat lepoaren ingurua tinko estutuz, bulego horretatik alde egin beharra.

        —Ahaztu egin zitzaidan esatea: dentistarenera joan beharra dut, orain, hamabietan —esan diozu zurekin bulegoa konpartitzen duen idazkariari.

        —Esan al diozu Xantiri? —berak, luneten gainetik begiratzen zaituela.

        —Ez. Orain esango diot —erantzun diozu kikildurik, apartamentuko sofa gaineko eszena igarri izan balu bezala.

        Eta abiatu zara. Goizean takoiak jantzi dituzula ahaztu zaizu eta oreka galdu duzu aulki ergonomikotik altxatzean. Marisa ez da ohartu, fakturak konprobatzen jarraitu du. Ez da inor ohartu.

        Pasilloko paretak gainera datozkizula iruditu zaizun arren, Santiago Urrutia Dtor. Comercial-en bulegoko atea jo duzu, sorbaldekin airean zirkuluak marraztu ostean. Arnasa sakon hartu duzu, segundo pare batez sabelean eutsi, ederki, eta emeki ziztu mutu batean kanporatu, beste behin, ederki. Garbantzu kolorekoa da dena hor: paretak, sabaiak, ateak. Bulegoetako altzariak krema kolorekoak dira eta marra gorri ilun bat daukate ertzetan. Tresneria-enpresa bateko departamentua izateko femeninoegia iruditu zaizu beti diseinua, inkoherentea. Dietetika edota plangintza familiarrerako zentro baterako egokiagoa.

        —Aizu, Xanti, atzo ahaztu egin zitzaidan komentatzea baina, dentistarenera joan beharra daukat, orain, hamabietan —esan diozu bere emaztea zuk karminez zikindutako alkandora urdinaren lepoak lisatzen imajinatu duzun aldi berean. Ezin duzu onartu txorakeria harengatik dena bukatu izana.

        —Ondo. Gaurko egina egongo al da balantzea?

        Azkenean su-etena: igogailua. Ateak itxi direnean, poliuretanozko hormatik plastiko beltzeko zoruraino irristatu zara, betzuloak hatz irrikatsuez arakatu dituzu, begi-puxikak barrurantz bultzatu, haragizko malguki bat daukate eta horrek jatorrizko lekura itzularazten ditu nahiz eta zuk berriz ere indarrez sakatu. Lasaigarria da ariketa. Alkandoraren botoi bat lotu duzu, eta hautsa kendu nahian bezala egin diozu putz. Ateak ireki eta korrika dorpean irten zara, karreretarako galgo hankamotzek egingo luketen moduan. Plaza zeharkatu orduko harrapatu zaitu nekeak, eta erdi-oinez, erdi-korrika, aurrera jarraitu duzu, joatea xede bakar.

        Urruti iritsi zara. Goiko ezpaina izerditurik daukazu, baina ez zaizu bordeaux vifa joan, ikusi duzu Renault Expressaren alboko retrobisorean, bordeaux vif zurbiltasun marianoan. Sartu zaren taberna periferiko horretan ez dago jende asko. Realeko argazki infektatuak ditu zintzilik; Zamora, Lopez Ufarte, Txiki Begiristain, Rekarte, Uria, Arkonada eta Bakeroren aurpegi errepikakor eta astunei begira lasaitu zara apur bat.

        —Tila bat, mesedez.

        —¿Una tila?

        —Sí, por favor.

        (...)

        (Puntu suspentsiboak, hiru ez baizik eta kate amaigabe bat izan ziren jarraian; txinatar edo filipinar edo ez dakit nongo hark, oholtzaren gainean, begi egartien aurrean, alutik, zilarrezko zapata takoidunek mugarritutako alutik atera zuen hiru metroko nakarezko idunekoa; eta gero bai, gero puntu suspentsiboak).

        Zerbitzari periferikoak, horiztatua egon ezin den baina horiztatua dagoela iruditu zaizun El Diario Vasco-tik bista altxatu gabe esan dizu: «Cuidado que está ardiendo y se va a quemar». Zuk ezin duzu begiratua bere esku etorkinetatik apartatu, J.M. letrak dituen urrezko zigilutik behatz biluzietara mugitu duzu eta, handik, ezkontide eraztunez beztiturik daukan hatz falikora. Eta barraren atzealdeko ispiluan irribarre bat luzatzen ikusi duzu zeure burua, zuk ez beste inork sumatzen ez duen dardararen azpitik.

        Kalera irten zara infusioa epeldu artean, eguzki errainu bat edo beste harrapatu nahian. Platanondo baten kontra estutu zara, bizkarra enbor arrakalatsuan pausatuz, eta lepoa, luze-luze jarrita, begiak itxita, mimetizaturik zaude kasik, nahiz eta alkandoraren narrastitasuna naturalegia ez izan. Ez eta bordeauxa. Ondoko obra bateko langile bat daukazu begira. Izpi ahulak jaitsi zaizkit kolkotik, eta bularren arteko kanalaren ihintzetan bainatu direla sentitu dut. Honezkero epelduko zen tila, baina ez dut gogorik taberna horretara itzultzeko.

        Platanondoa atzera utzita, lepoaren atzealdea igurtzi duzu, nazien kontzentrazio esparruan egin ez dizuten marra-kode tatuaia ezabatu nahian bezala; eta horren ordez urragoma papurrak diruditen atomotxo koloregabeak sartu zaizkizu azkazal barruetan, Bourjois, ez Bourgeois, Blanc Cassé 02.

        Itzuli zara tabernara eta tila infusioa gehiegi epeldu da.

        Batzuetan gertatzen zait: nor naizen ere ez dakit, non nagoen, zergatik sostengatzen nauten zangoek, nork agindu dituen nire ahotik irtendako hitzak. Eta horrelakoetan dentistarena bezalako irtenaldia asmatzen dut lanean banago, edo beste zerbait beste edonon egonez gero. Adibidez: etxeko sua pizturik ahaztu nuela asmatu nuen nire ahizparekin bazkaltzen ari nintzela; edo autobusaren zain baldin banago eta gertatzen bazait, inori azalpenik eman behar izan gabe irteten naiz korrika, nekatu arte, toki babestu batera iritsi arte, nire etxera, komun batera, kotxe trintxera batera, edonora; eta hantxe, nire baitan bildurik gelditzen naiz desagertu arte. Etortzen zaidanean ez dut nire besoa ezagutzen, nahiz eta hor eduki zintzilik, eskuineko sorbaldatik, nirea ez den beso hori, eta gero nirea ez den sorbalda, baina nire lepotik hazten dena, eta nirea ez den lepoa baina nire burutik hazten dena. Edo beste batzuetan, behatz puntetan pizten da matxinada, eta burura ailegatu orduko ez dago nirea den ezer burua ez beste, eta hori izaten da okerrena, buruaren tirania hori.

        —Barkatu. Perdone. ¿Me pone otra tila, por favor?; es que ando hoy un poquitín nerviosa.

        Ducados aldartearekin eman dio muturrean esne lehorra duen metalezko tutuari, eta zuk izterrak estutu dituzu, estu-estu, eta atzamar intsumituak zure alua heldu du errime. Lokomotoraren intziriarekin batera apaldu da zure esku bortxatzailearen grina eta, gero, giharrekin barrurantz irentsi nahi izan duzu zulo ubela, gorde, ezkutuan, baina bere kabuz itzuli da haragi-azalera, uretan murgildu nahi ez duen plastikozko pilotaren modura, plop, azalera, garrasika.

        Komunera joan zara zeure buruarekin egotera. Azulejo urdin karratuak. Eskaiola pitzatua sabaian. Plastikozko loreak kristalezko ontzi batean. Ispilua. Badakizu han ez dagoela beste inor, zu zu zarela, zure zangoak zure zangoak direla, urduritasun kontua dela, kontrola, ispiluko hori zeu zarela, zeu, ezin dela beste inor izan, ezin zarela beste inor izan, ilea kobre kolorez tindatu duzula orain ez asko, Varaderon Wilsonek oparitutako koralezko koilarea ipini duzula gaur goizean, begi horiek zure amarenen berdinak direla, «Zuk eta biok Gipuzkoako begi nabar ederrenak ditugu, eta zure ahizpak ondoen egindako gorputza».

        Pixa egiteko posturan ipini zara, kuleroak izterretan sostengaturik, eskuak belaunen gainean oreka mantenduz komuna ez ukitzeko, baina ez daukazu gogorik. Bat-batean zuri motelez pintaturiko hatzak sartu zaizkit aluan eta barrutik urratu naute, oinaze zahar bat sentitu dut, eta horregatik utzi naiz, ezaguna zelako, joan arte, guztiz hustu arte, edo beste modu batera esanda, guztiz beterik sentitu arte, apendizeen jabetza eta erreinua berreskuratuz, buruaren botere absolutua, masailetako tik traidoreen hondamendia, sorbaldetako kirioen akabera.

        Betiko irautea baino ez duzu desira. Beti horrela izateko eskatzen diozu zeure buruari, errukiz. Beti horrela, beste ezer ez.

        Lasaiago, irriño labur batekin, barkamena eskatuz bezala itzuli zara barrara. Kamareroak El Diario Vasco-ri itsatsirik jarraitzen du eta azpitik mehatxuzko keinu bat egiten du Marca-k. Inoiz ez da hain azkar berragertzen, ondo dakizu; bi orduko tartea bederen gelditzen zaizu oraindik, horregatik egotzi diozu lepoaren atzealdeko kalanbrea bart gaueko postura txar bati. Baina tronpatu egin zara.

        Tila izozturik dago. Haizea sentitu duzu buru barruan, haize korronte zirkular bat garezurra igurzten, geroz eta nabariagoa. Belarri zuloetatik atera nahi duela dirudi, eta estali egin dituzu, baina korronteak bere bidea bilatu du eta gorputzeko zulo guztiak estali beharrean aurkitu zara. Baita alua ere.

        —Perdona. ¿Te importaría calentarme la infusión?

        Purrusta ekidin gabe berotu dizu, «Virgen Santa qué cruz» edo antzeko zerbait konprenitu duzu, eta gero tutuari eragin dio. Katilua barra gainean paratu duenean irriño bat egin diozu, jadanik lasaiago, eta berak ere irribarre egin dizu. Barraren atzeko ispiluan ikusi duzu zeure burua, ilegorri eder. Bularrak sosten beltzaren kanpotik jarriak dituzu, jori abailduz errealitatera. Polita zara. Kamareroari aldartea aldatu zaio bat-batean. Edalontziak lehortzeko zapiarekin sikatu du kopeta, goseti, milioi dolarrez beteriko maletatxoa ikusi izan balu bezala. «No me mires así, que me avergüenzas» esan diozu kaskarin. Diario itxi du eta titiburu morea ukitu dizu. Polita naiz. Kontatu diodan heinean sumatu dut buru barneko haizea itzaltzen zela; «Ez dakit zer gertatzen zaidan batzuetan, ez dakit; bat-batean urduri jartzen naiz eta, ez dakit, nire barruan egongo ez banintz bezala da, nire burutik at egongo banintz bezala, badakizu?; zaila da azaltzen, nik neuk ere ez dut ulertzen, ea tila honekin...», eta aire egokituaren eraginez biloa harroturik duten bular biluzi eta marduletara begiratzen darraiela igarri diozu. Ederra naiz, ederrak dira, nahiz eta Xantiri hautsiak daudela iruditu. Lasaiago nago. Gezurra zirudien minutu batzuk lehenagoko kontrol galtze hura. Barratik irten gabe, hatz zarpail eta maskulinoekin bordeauxa kendu eta aho barrua arakatu dit. «Vámonos al váter que a ver si nos van a cazar». Komunera eraman nau eta utzi egin naiz, bero, utzi egin naiz, berriro joan arte, edo hobeto esanda, itzuli arte. Azulejo urdinen kontra. «Estás muy mojada, eh, golfilla». Azulejo urdinak nire bisaiaren bidaide bakar. Nire bisaia azulejoen kontra. «¿Te gusta?». «Me gusta». Azulejoen azal urdin freskoa nire azalaren aurka.

        Barra jo duten txanpon batzuen soinuak itzularazi du gizona tabernako salara. Bezeroarekin mintzatu den bitartean apaindu naiz ispilu aurrean: urkilak bere tokian sartu eta ezpainak pintatu. Ahal izan dudan moduan garbitu naiz eskuko xaboiarekin, eta sentitu ditut ur tantak nire izterretatik lerratzen, min fin gozo bat aldakak paretaren kontra estutu diren tokian, burua lepo gainean eta lepoa sorbaldek sostengaturik, bular ederrak (irribarre egin dut begiratu ditudanean) sorbalden azpian eta gerria gorputzaren bi hemisferioak lotuz, zangoak lurrari tinko heldurik, ni. Sentitu naiz ni. Eta ispiluko hori ere ni. Eta komuneko hori ni. Eta haragi, zain, odol, bilo, gihar horien guztien jabe. Eta aitarik ez duen pentsamenduaren jabe ni. Eta maitatu nahi dut dioen ahotsaren jabe. Eta saunan asteazkenetan ferekatzen uzten diren gorputz atalen. Eta oraindik izterretatik lasterka dabiltzan ur tanten. Berrogeita hiru urte eta erdiren lekukotasunaren. Nire bizitza osoko arnasen eta hasperenen jabe.

        Hobeto pentsatuta, urkilak kendu ditut komunetik irten baino lehen. Ilea harrotu dut. Betetasun honek bai iraungo duela nire baitan, luze gainera.

        Tabernako salara irten eta, kamareroari azken aldiz begiratu gabe, abiatu zara kaleko grisera. Obrara. Buzodun langileari galdetu diozu ea egiten ari direna parking bat izango den. Irriak entzun dituzu. Langileak barre egin du beste irrien tempotik at. Eta biok urrutiratuz joan zarete, metalezko kaseta baterantz. Gerritik heldu zaitu. Hautsez betetzen ari zaizkizu kristalezko mediak. Takoizko zapatak. Bordeauxa.