Poesia kaiera
Poesia kaiera
2002, poesia
64 orrialde
84-95511-31-2
Joan Mari Irigoien
1948, Altza
 
 

Jaioterri

 

  «Lehenean nahi dut iraun, / lehena oraina eginez...»

                                G. Aleman

 

Haizeak eraman zuen haurtzaroko jauregia

eta oroimenaren gelak ere husten hasiak zaizkizu.

 

(Mendeen hautsa kulunka

zokoetako amaraun poligonaletan).

 

Bizitza airean desegiten den kea da,

udazkenaren balkoitik dakusazun desolazioaren paisaia.

 

Baina ametsak

ezerezaren lurretan aurkitu zuen bere gorputza

eta zuk ere

zerbait solidoa eraiki nahi zenuke

zeure oroit-hondakinen gainean.

 

Maiatzeko kilkerrak

erloju bat zuen bere elitroetan

eta handik isurtzen zituen eternidadeak tantaka bere segundoak,

—basaliliak eta sekulabelarrak perfumatutakoak—,

oihanaren harrabotsetan gaindi.

 

Enarek eta irrigoek espazioa gezikatzen zuten

argiaren galsoroetan

eta haltzak zaintzen zuen erreka

etxeko neskatxa zen,

uraren gorputz higaezina.

 

Haurtzaroaren jauregian

ez zegoen ezer ulertu beharrik,

usainduz ulertzen baitzenuen mundua,

arrosak eta krabelinak.

 

Eta loreak zerizkion haurtzaroko udaberri joriari,

loreak eta loreak,

haragi errugabearen eremuetan

gladiolo gorriak dardar.

 

Apirilak erbesteratutako usoak

atzera ekartzen zizkizun urriak

eta haien joan-etorrietan ez zen ezer galtzen

mugimenduaren ibai guztiek

eternidadearen ozeano geldia baitzuten helmuga.

 

Baina iragan zibilizazioetan bezala,

haizeak eta denborak

zure betiko tenpluak ezabatu ditu,

hegazti hegal-beltzek bete dute zeruaren urdina

eta bakardadeak habitatzen ditu orain

arkitekturaren eskeletoak,

husgune bat hemen, husgune bat han.

 

Astunak dira

  aire itoaren berunaz

      eginak dauden

        husgune horiek

eta denborari espazioaren ahidura dario.

 

Horrelako hondamenaren aurrean

haurtzaroko begiak berreskuratu nahiko dituzu

eta begion prisma optikoek eragindako inbertsioan

haragi hilezkorrez jantziko duzu

iragan errautsiaren hezurdura,

ilunabarreko zerua kobalto-urdinez,

eternidadez mugagabetuko denboraren iheskortasuna.

 

Eta azkenean ez duzu jakingo

zuk mundua asmatu duzun

ala munduak zu.

 

w1991