Espaloian dago munduaren xilkoa
Espaloian dago munduaren xilkoa
1989, poesia
102 orrialde
84-86766-15-X
azala: Ester Fernandez
Joakin Balentzia
1947, Iruņea
 
 

 

Hi Jainkosa haiz

 

                  I

Hi Jainkosa haiz, andrelaguna,

ni neu Jainkoa naun benetan.

Hor hago, ene ametsetako Olynpo horretan,

zabalik, baretua,

atzerritar bota zikinez

zapaldurik izan nahi ez dunas lautada.

 

                  II

Hire bota beltzak

Kale Nagusian erosteko

bost mila pezeta baino gehiago

ordaindu behar izan hituen.

Geroztik neguko jaiegun guztietan

jazten hituen

eta hire oinek

askoz gehiago erakarri ditinate

ene begiradak.

 

                  III

Batzutan, Jainkosa, hire begiek

bizitzaren pisua

jasan ezin dinate eta

malkoek bide gorri batetik

alde egin behar.

Zergatik ez nigarrik egin?

Elkarrekin nigar egiterakoan

zorigaitzaren mugak

hautsi ohi ditinagu.

 

                  IV

Joan zen egunean plater bat hautsi huen,

lehenengo aldia ez zunan izan, jakina,

baina neuk puskak

bildu behar izan nitinan.

Agian nirea izan zunan kulpa,

auskalo, batek daki.

Aipatuko ninduken ene barregurak

hire jainkozko duintasuna

hunkitu izan zuela

hain geloskor izan ez bahintz.

 

                  V

Hire diti eder eta borobilak

ukitzerakoan

ene aintzinako beldurrak

uxatzen ditinat.

Bular horiek dastatzeak

itzaletaraino eramaten nain

eta horrela suntsitzen dinat lehenaldia,

garai ilun eta errukigabea,

nire ametsak zapaltzen zituena.

 

                  VI

Andre abeslari beltz hura

erruki huenean

mozkorturik zegoela bahekien.

Emakume eta beltza zela eta

bere azalpean sartu hintzen

arduradun madarikatu hark

kantatzera bortxatu zuenean.

Hondarrean, denok bezala,

txartela itzul zezatela aldarrikatu huen.

 

                  VII

Etxera itzultzean

lore bitxi eta ilun baten antzeko

aurkitu hindudan;

hire putzu sakonean hengoen

baina hi heu hintzela, betikoa,

ezagutu hindudan;

horregatik heriotza gainditu ondoren

kolorezko ekaitz batek,

ustekabean harrapatuz,

hire aurpegiera tinkoaren zuritasuna

mihisean jartzen jakin huen.

 

                  VIII

Erosi hituen azken galtzek

gogor estutzen dinate

hire ipurdi lilurakorra.

Galtz ilun hauek

hire gorputza estaltzen dinate

eskularruek bezala.

Bero egiten duenean

kentzen ditun,

gure arteko korronte

hertsi eta atsegingarria irekitzeko.

Orduan gure eskuen ondokotasunak

larruaren arnas zerrepelak

sorrerazten ditin.

 

                  IX

Telefonoz hirekin mintzatzean

anitz entzun ohi dinat

eta hitz egin gutxi.

Entzungailuak gure aldentasunaz

ohartzen nauenean

nire zintzurra, listurik gabe,

lehortzen dun oro.

Horregatik beti xuxurlak

edo etorkizunari buruzko

elkarrizketa luzea

nahiago izan ninan

hirekin mintzatzeko zuzen zuzenean.

 

                  X

Gau hartan erabat argitsu hengoen;

gorria heukan aurpegiera barreagatik

gauak hire begi distiratsuak,

sekula baino txikiagoak,

zurbilarazi ezinez.

Hire gorputzaren dantzak,

aretoaren erdikaldean,

dardara egiten zunan.

Mugitzerakoan, jantzi berdearen

azpiko forma gazte adierazgarriak

igartzen hituen.

Mahaiaren neurrigabeko zamauak

kolore zuria zuan, hain zuzen,

eta Euskal Herri osoa

barre egiteko zorian zegoela

iruditu zitzaidanan gau hartan.

 

                  XI

Guztiok behin batean, bederen,

garrasi egin dinagu.

Hik ere, noski. Hamaika aldiz

gure oihu saminduek

hodeiak urratzen ditinate

eta jainkoek ez zigunate inoiz erantzuten.

Horregatik barrurantz

abiatu behar dugula

mistiko guztiek erraten dinate.

Baina gure garrasien oihartzun hutsa

barnean aurkitu ohi dinagu.

Hortaz ohartu hintzelarik

hire duintasuna

aldarrikatu nahiago huen, andrelagunak.

 

                  XII

Lainoa basoan zehar zabaltzen ari dun

eta pinudiak ez ditun

hire gorputz biluziaz jabetu.

Itsua diagon natura

hire edertasunaren aurrean,

ilunbetan,

gizalaba lizunak

ez ditinate ezagutzen hariztiek.

Agian eguzkia ateratzeko zorian diagon

ikuskizun miresgarriari

so egin diezaion.

 

                  XIII

Auzokoak beren etxeetara joan ditun,

adiskideak elkarrekin geratu,

etsaiak auskalo;

ardoa tabernetan,

gaua eta haizea kanpoan,

txakurrak zaunkaka

eta hi berriz nire ondoan, Jainkosa;

gaueko haizeak gozatzen

zaunkak isilarazten ditinate.