—100—

NEMESIO ETXANIZi

Azkoitiko Santa Krutzera

Paris, 1953-II-18

        Adiskide:

        Arrituta nago igorri nizkizun Euzko Deyaren bi aleak jaso ez dituzulako. Sobre itxian biali nizkizun gainera. Norbaitek, nonbait, bide-erdian edo beretzakotu ditu. Beiun daiola, euskera irakurri ta maitatzeko akulatuko badute laguntxo ori. Egun beste bi ale bialtzen dizkitzut, bata zuk eskatzen zenidana, eta bestea azkenekoz argitara dugun zenbakia. Auek beintzat iritxiko al zaizkizu. Bestela beste bideren bat arkitu bearko dugu euskal-aldizkariok zure eskuetara ziurtasunean eldu ditezen.

        Atzo Guatemalako berriak izan ditut, Zaitegirenak. Argitara omen Euzko-Gogoaren beste zenbaki bat. Oso atzeratua dabilala dio guztiz lanpeturik arkitzen delako, eta irarkolakoak ere oso nagi dabiltzalako. Ez naiz arritzen bat ere, bada Zaitegi gizajoak lerrenak egin bear ditu bere burura eta aldizkaria ere aurrera ateratzeko. Berriz ere dei egiten dit arat joateko eta nere erabakia len-bait-len adierazteko diost. Ni ara ezkero, aldizkaria ere garaiz atera al izango dugula dio... Bere Bidalien Eginak Zarautzera igorri ditu irar dezaten. Liburu eder eta betea izango. Euskal apaiz erdelzaleak jarraibidetzat artuko al dute.

        Orixeri ez omen zaio bat ere atsegin izan Obidiren Maita-bidea euskeratu dudala jakitea. Ni naizelako, bestela sekulako astinaldi bat emango omen lidake. Ez naiz arritzen bat ere Orixek ori esana. Bainan nere ustez, nolarebait gure euskaldun astoak iratzarri bear ditugu. Bide asko erabili ditugu, eta ondorioak nik bezin ongi ezagutzen dituzu. Bide berriak ere ibili-bearrak genituen, eta ortan ari gaituzu. Ikusiko ditugu zer dakarten. Bainan, eskandalu piskat euskeraren inguruan sortzea bearrezko dugu, Kine-Star-ak (ez iztarrak) bezala zuk poliki diozunez.

        Ain zuzen, Mirandetar Jon, jo ta ke ari da bere olerkiak orrazten liburu baten argitaratzeko. Berriak ere egin ditu, oso eder eta bakanak. Ogeitazazpi poema izango dira guzitara, bata baino bestea ernegarriago. Lizunak bat edo bi, besteak gai sakon ta bitxiz apainduak, intelektudunentzat egokiagoak erri-abarrarentzat baino. Diru pixkat ere ba daukagu poema-liburu ori irartzeko. Geien ere 100 edo 120 orrialde izango ditu. Bainan apaina nai genuke, irudi gabe ordea. Or argitarazi nai genuke, Euskal erri ortan errexago salduko litzakelako. Ondo dakit baimenak eta bearko lirakela, bainan orko agintariek ez dute inoiz ere baimen ori emango, olerkien-gaia dala bide, eta olerkaria orkoa ez dalako. Alaz ere ixilpean atera ditekela nik uste. Irar lanetan oiturik zauden ezkero, zenbat kostako litzake ni eman neurrietako liburua irartzea? Ber ere emen baino merkeago noski, bainan esaidazu zerbait, gutxi-gora-bera baino ezpadare gure ardurak ar ditzagun. Liburu orrek jenderik aunitz inarrosiko ditu....

        Ez dizkidate oraindik Argentinatik igorri Hamleten iekiak. Aita Urrutiak itzalditxo bat egin zuen euskeraz BBCtik liburu ortaz. Il ontan ere beste euskal-saio bat egingo dute irrati beretik, bainan ez dakit zein egunetan. Gurea ezti bezala ari da, auzo-lanean ari geranon laguntasunez. Zuk ere, adiskide, zerbait idatzi bear zenuke. Neoni biali ezadazu, eta nik barreia eraziko dut irratiz. Pozik izango da ango zuzendaria.

        Beti zure adiskide.