Susa literatura - Euzkadi merezi zuten

Koldo Izagirreren lehendabiziko nobela da “Euzkadi merezi zuten”, 1984an argitaratua, eta hala ere gaur egun idatzia balitz bezalako perfekzioz iraun duena denboraren higaturik sufritu gabe, harrigarri moderno estiloaren indarrez. Ahoz, bestek kontaturik ezagutu duen mundu erdi rural erdi industriala dakarkigu Izagirrek ikuspegi kritiko bezain maitekorrez: giro katoliko itoa, langileen neke gorriak, garai hobeen esperantza zapuztua.

Monarkiatik Errepublikara, altxamendu militarretik gerrara, 20 eta 30eko hamarraldien testigu den mutil baten ahotsaren arrastoan kontatzen dira, sekuentziaka kateatuta, eleberri honetako gertakariak. Epoka bati buruzko murala konposatzen du narratzaileak, umore eta ironia eztiz eguneroko bizimodua arakatzean, pasadizo krudel eta bortitzetan hunkigarri.

elkarrizketak:

Koldo Izagirre: “Euzkadi merezi zuten komedia triste bat da” (Argia, 1984-11-11)

kritikak:

Ilusioa, Felipe Juaristi, El Diario Vasco, 2009-10-30

«Euskal literaturak ibilbide sarizko eta saritsua egin du azken urteotan, baina nago, freskurarekin batera, galdu dituela orduko literaturaren ezaugarririk behienenak: ilusioa eta idazteko lilura».

Euzkadiren oihartzuna eta nostalgia, Patxi Sarriegi, Deia, 2009-11-28

«Komatxo artean hizkuntza bizia darabil etengabe, herri hizkerara gerturatzeko ahalegin etengabea da liburua. Helburu nagusia kontaketa historikoa bada ere, badu istorioak hizkuntza aldetik bestelako asmorik ere, hain zuzen, euskara bizia eta ahozkoaren lekukotza fidela ematea».

Arrasto baten testigantza, Iker Zaldua, Gara, 2009-12-24

«Herri hizkerako hitzez zipriztintzen da kontakizuna, oso-osorik, hiztegi aldetik erakusketa aipagarria da, norberak erabaki behar du erakusketa horren aurrean zer egin, paratu eta behatu, burua nekatu eta hitza hitzari lotu edo aurrera jarraitu, hiztegia hartzearen nagi».

"Euskaldunen odolak ez du odolkiyak egiteko ere baliyo", Gema Lasarte, Argia, 2010-02-07

«Espazio, denbora eta sekuentzia bakoitza hizkuntzak bizitzen ditu eta nago literatur lan honek egiten duen ekarpenik nagusiena, hizkuntza paisaiarena litzatekeela».