Laurak eta hodei

Manda huevos, murmurikatu zuen berekiko izerdiz blaitutako Ramirok, oinez igotzen zituen bitartean, beste erremediorik gabe, Alcobendasko Jarama kaleko bere etxerainoko 216 eskailera aluak, banan-banan, bat bestearen ondoren, zortzigarren pisuraino, octavo ce.

        Berrogei urte baino gehiago Deco S.A. enpresarentzat lanean, dena konpontzen dugu, igogailuak, eskailera mekanikoak, igo eta jaitsi egiten den guztia, eta orain hura. Egun osoa igogailuak konpontzen jardun eta gero, laugarren eta bosgarren solairuen artean trabatu zirenak edo bigarren eta hirugarrenaren artean —zer axola dio—, eta baita eskailera mekanikoak ere, ez gora ez behera ez aurrera ez atzera, geratutakoak, bat-batean den-denak, ados jarri izan balira bezala, laurak eta laurden laurak eta hogei aldera, birus informatiko batek eraso balitu legez, horiek guztiak konpondu ondoren, hamabi ordu 40 gradutan lanean eman eta azkenean infernuko zulotik irten eta gero, etxera iritsi, hogar dulce hogar, eta berak, Ramiro zaharrak, oinez igo behar zortzigarren solairu demonioraino, hain zuzen igogailu madarikatua matxuratuta zegoelako, NO FUNCIONA.

        Etxean, hori bai, dena zegoen bere lekuan: telebista, bolumena topera igota; loretxo horidun sofa urdinaren gaineko koadroa, okertuta, bertako belaontziak —enbataren aurka borroka egitearekin nahikoa ez eta— itsasoa maldan gora duela; Zaragozako loreontzi txinatarra, lorerik gabe; ezer ikusi nahi ez duen tximinoa, begiak bere eskuez estalita; Carmen; erositakoan zuria zen alfonbra grisa, horituta; Maria Dorada gaileta-kaxa hutsik, pinu txarrez egindako mahaitxoaren gainean; eztei-egunean Carmenen gurasoek oparitutako ordulari-termometroa —zoritxarrez primeran zebilena 35 urte geroago ere—, harrera-gela eta egongela banatzen zituen zutabean betirako iltzaturik, jaungoiko gurutziltzatu bat bailitzan: hogeita bederatzi gradu, bederatziak laurden gutxi, orratz handia orratz txikia estaltzen.

        Ramirok ez zeukan denbora galtzeko gogorik. Biharkoa egun gogorra izango zen. Denda askotatik pasatu beharko zuen, etxe askotatik. Jende asko izango zuen zain, trabatuta hirugarren eta laugarren solairuen artean, ernegatutako madrildar anitz, 7:34ko metroa hartzeko eskailera mekanikoa izerditu behar izango zutenak Lavapiesen edo Tirso de Molinan edo Tribunalen edo. Dutxatu egin zen. Koipearen usaina kendu nahi zuen gainetik, izerdi zahar eta lehor hura, ozpindutako aldarte txar aldagaitz hura. Mikrouhinean sartu zuen patata-tortilla, Marcako izenburuak irakurri bitartean. TODOS A UNA. El Madrid sin Zidane, se la juega ante el Bayern.

        — Lotara noa —esan zion Carmeni sukaldeko atetik.

        Ez zen emaztearen agurraren zain nekatu.

        Bero zegoen logelan ere. Leihoa ireki eta atea itxi zuen. Hatz puntekin uki zezakeen logelako aire lodia. Seietan jarri zuen iratzargailua. Hamarrak hamar gutxi ziren; orratz handiak orratz txikia estaltzen zuen.

Esnatu zenean, sei eta erdiak dira. Hori asmatu ahal izan du orratz txikia orratz handiaren atzean ezkutatzen dela konturatu ondoren. Janzten hasi da presaka, iratzargailuak seietan jo ez zezan zer arraio egingo zuen gaizki pentsatzen duen bitartean. Edo ez dabil ezer herri alu honetan...

        Orraztu gabe atera hurbildu da, eta etxetik atera aurretik, a) enpresako Renault Kangoo zuri-zerriaren giltzak hartu ditu —Deco S.A., denetarik konpontzen dugu, igogailuak, eskailera mekanikoak eta abar eta abar—, b) burua jiratu eta emazteari begiratu dio, sofaren luzapen horri, zeina lotan baitago, lasai asko, ohartu gabe, ene jainkoa!, Erroman, Italia, bero latza egingo duela gaur, zirimiria Florentzian eta ekaitza Milanen, c) dena hortz den italiar putaseme irribarretsua itzali du, 5:03an esnatzea axola izan ez balio bezala, ciao bambino!, eta d) harrera-gela eta egongela arteko zutabean iltzatuta dagoen ordulari-termometroa behatu du, zeinak primeran funtzionatu baitu bere aitaginarrebak oparitu zion zorigaiztoko 1971ko martxoaren 31 hartaz geroztik —¿sí, quiero?—, 7:35 direla egiaztatzeko (orratz handia berriz ere, bereak eta bi egiten!), eta ohartzeko, beraz, beste biktima bat eragin duela gaizki dabiltzan tresnen izurriteak —Madrilgo Alcobendas herriko Jarama kaleko 32. zenbakitik hasi eta, nork daki, Erromako eguraldi-gizon irribarretsuaren etxeraino zabaldu denak—. Eta ordularia izorratu izanak, betidanik honen ordez erosi nahi izan duen eguraldi-iragarle digitalaren oroitzapenari lotuta, poz apur bat ekarri dio, keinu arraro batean bilakatu dena eta —nondik begiratzen den— irribarre bat dirudiena, zeina supituki desagertu baita ohartu denean oinez jaitsi behar dituela kalerainoko zortzi solairuak.

        Callao kaleko El Corte Inglesera iristean, beroa iraingarria da, asfaltoa tolestu egiten da bere begiradapean. Normala eskailera mekanikoak izorratzea. Barruan, giro arraroa dago. Lasaiegi bezala, isilegi, bareegi. Ez da hari musikalik entzuten, ez bezeroen marmarrik, ezta besoak gurutzatuta dauden saltzaile urrien elkarrizketarik ere. Eta, noski, ez da entzuten eskailera mekanikoaren soinu urrun, antzemanezin baina nekagarri hori. Denbora gelditu balitz bezalakoxea da, pentsatu du Ramirok une batez. Arduradunak patxadaz mozorrotutako errieta batekin hartu du, soseguz hitz egin dio, jarraidazu mesedez, norbait esnatzeko beldur balitz bezala, lagungarria izan zaiona Ramirori, eta ez du aitzakia gisa bere zerbitzuaren zain dauden gainontzeko hogeita hiru lekuak aipatzeko beharrik sentitu.

        Bidean, osagarrien ataletik igaro dira. Poltsak, zapiak, kapelak, eguzkitakoak, aterkiak. Horiek dituk horiek titiak, pentsatu du Ramirok, zinta berdedun lastozko txapel bat soilik daraman manikiaren albotik pasatzerakoan. Beherapenetan gaude, diotso arduradunak. Drogeriako sailetik igaro dira. Eguzkitik babesteko kremak nonahi; after sun eta sun baino lehen. Koloniak, eau de toilette, gizonarentzat eta emakumearentzat, Hugo, your fragance. Bitxien atalean: perlazko lepokoak, konpromisorik gabeko eraztunak, zilarrezko belarritakoak, eskumuturreko ordulariak made in Switzerland, eta, han, horman iltzatuta, ordulari gehiago. Ordulari mordoa. Ordulari mordoa eta denak... Guztiak... Hamarrak hamar gutxiago jotzen! Hamarrak hamar gutxiago honetan, hamarrak hamar gutxiago beste urdin ilun hartan, hamarrak hamar gutxiago mespretxuz begiratzen dioten ia berrogeita hamar ordularietan. Orratz handiak jan du txikia!

        Arduradunaren buruko puntu batean finkatu du begiratua. Ez da posible. Ez da posible. Ezin liteke. Eta kito. Saltzaile argi ustekoren bat izango zen, beste egitekorik ez eta, ordulari guztiak ordu berean eta orratz handiak txikia tapatzen duela jarriko zituena, libre dabilen inozenteren bati grazia egingo ziola sinetsita-edo. Ramiroren begirada sentitu balu legez, arduradunak buelta eman eta irribarre egin dio. Ziur bera izan dela.

        Eskumuturreko ordularian egiaztatu du ordua. Hamaikak... Hamaikak bost gutxiago! Bere ordularia ere herren dago! Begibakarra da! Nahi gabe, hormako ordularietara doakio begirada. Hamaikak bost gutxiago dira mespretxuz, nazkaz, begiratzen dioten berrogeita hamar ordularietan. Lasai, Ramiro, lasai. Ordulariak soilik dira. Begibakarrak, baina ordulariak. Ingurura begiratu, eta ez du inor ikusi. Saltzailerik ez, bezerorik ez. Arduraduna bakarrik, zeinak oraintxe burua jiratu baitu, ia iritsi gara, irribarrea ezpainetan. Bitxien ataletik urruntzen ari diren bitartean, Ramirori iruditu zaio, errezeloa dauka, zelatan dituela berrogeita hamar ordulariak, begira dituela adi, garondoan iltzatuta balu bezala euren begirada begibakarra.

        Ramirok zirrara hotz bat sentitu du bizkarrezurrean. Aire girotua izango da, pentsatu nahi du berak, zeina —harrapazak!— primeran baitabil. Ordulariekin gertatu berri zaiona ahazten saiatu da —zelatan dauden begibakarrak—, jazotakoa ezinezkotzat joz —zain dauden hildako erlojuak—, eta, burutapen inozook uxatzeko, arduradunaren urrats bakoitza gertutik behatzea izan du helburu bakar hari segika doan bitartean, harik eta hondatutako eskailera mekaniko madarikatura iritsi diren arte. Por fin. Arduradunak alde egin duenean, Ramirok trasteak lurrean utzi, ingurura begiratu —begi-zeharka— eta erlojurik ez dagoela egiaztatu du. Hasperen egin du inork ez igartzeko moduan, eta lanean hasi da.

        Eskaileraren mekanismoa ezkutatzen duen tapa ireki orduko igarri du betiko pieza bera hondatu dela. Aldatu, eta martxan jarri da eskailera. Astiro-astiro doa gorantz. Gorrotatzen du egiten duen soinu nabarigaitza, ezin du eraman. Arduradunaren bila hasi da, baina ez du inondik inora aurkitzen. Ezerezetik bezala agertu da, trasteak jasotzen bukatu duen une berean. Oniritzia jasota, El Corte Inglesetik irten da, zapaltzen ari den lurra begiratzeari utzi gabe, kanpora daraman bide osoan barrena.

        Kalean, zilborreraino sartzen zaio beroa. Baina zarata dago, behintzat. Autoak, jendea, zakurrak, obrak. Fox-terrier bat caniche baten uzkia usaintzen ari da. Arnasa sakon hartzen saiatu da, baina ezin du. Airea lodiegia da. Ez zaio eztarritik igarotzen. Eskumuturreko ordulariari begiratu dio, senak hala eskatuta. Ordu bata eta bost. Imajinatu itsasoa. Itsaso leun eta hotz bat. Itsaso bat Madrilgo igerileku baten barruan. Ez da gose, nahiz eta ez duen gosaldu... Beroa izango da. Ordu bata eta bost!, pentsatu du Ramirok berriz begiratzera ausartu gabe. Ez da gose. Egarri, bai. Ordu bata eta bost. Espaloia bigun sentitzen du hankapean. Bi igerileku edango lituzke. Garagardozko bi igerileku. Imajinatu itsasoa.

        Ordulariari begiratu dio berriz. Noraezean dabil batetik bestera. Me cago en la puta. Sakelakoa piztu behar luke, baina hogei leku baino gehiagotara joan beharra dauka. Zergatik ez zen bazkide egingo, aukera eman zioten egunean! Puta zaharrak baino lan gehiago egin behar honek gutxiago izorratuko luke... Me cago en dios. Ordu biak eta hamar! Zerbait jan behar luke, baina ez da gose! Ez da gose, egarri baizik. Itsasoa. Bi igerileku. Ordu biak eta hamar, joder, ordu biak eta hamar!

        Preciados kalearen erdian geratu da. Jendea gora eta behera doa, ezer gertatuko ez balitz bezala. Artilezko beroki lodi batean bilduta, agure bat doa espaloitik, izerdi arrasto bat utziz. Bi ume, galtza motzekin eta kamiseta tiradunekin, atzetik doazkio barrez.

        Astiro-astiro, ikusiko duenaren beldur, Ramirok eskua altxatu eta eskumuturra jiratu du leun-leun, agerian utziz bere Festina dotorea. Uhal beltzekoa da, eta esfera zuria du lau zenbaki erromatarrekin: III, VI, IX, XII. Dotorea baina informala, serioa eta era berean alaia, sinplea eta modernoa. 222 euro. Bere kapritxo bakarra sei urtean. Bizitza osoa iraungo dizu, jauna, ziur egon zaitezke. Zeurea eta baita semeena ere. Eta orain begirada hau. Begibakarraren so hau. Trufaz begira daukan laurak eta hogei hau, harrokeriaz, irribarre alu handiusteko horrekin.

        Ramirok bere ordularian finkatu du zorrotz begirada. Begiak kliskatu ere egin gabe. Azaldu beharra dauka! Lehenago edo geroago azaldu beharra dauka! Artega, segundoak erortzen utzi ditu. Bueltan-bueltan dator segundo-orratza, hirutik seira, seitik bederatzira. Tak, tak, tak, tak. Eta azkenean, hamabira.

        Baina minutuen orratzak ez du aurrera egin. Ez da mugitu. Minutu-orratzak bertan jarraitzen du, begi-keinu bat eginez bezala, Ramiroren lepotik barrez. Zegoen tokian geratu da, tinko, orratz txikia janez, orratz txikiari larrua joz, orratz txikia estaliz, orratz txikia bortxatuz. Bai, orratz txikia bortxatzen ari da, eta barre egiten dio Ramirori. Festina putasemeak barre egiten dio, bere lepotik barrez ari da, irribarre mendekari eta gupidagabe horrekin, te ha tocado, cabronazo.

        Nahiz eta. Mugitu egin da. Mugitu behar izan du. Nahiz eta Ramirok ez duen ikusi, mugitu behar izan du, zeren bere Festinan jada bostak eta hogeita bost dira. Begiak kliskatzean mugitu behar izan du... Begiak kliskatzean! Dena dela. Dena dela, berdin dio. Berdin begiratzen dio begibakarrak, soarekin marraztutako irribarre maltzur horrekin. Irribarre higuingarri bera antzeman dezake orratz handiaren —begibakarraren irisaren— azpian dagoen orratz txikian —begi-ninian—, bere buruaren isla obalatu patetikoa ikus dezakeen horretan. Irribarre nazkagarri bera. Begibakarrek irribarre egin balezakete bezala.

Ramiro ihesi aterako da. Preciados kalean behera joango da korrika, zer ordu den galdetuz, zer ordu izango den, eta ez da geratuko. Ez da geratuko, ordua bai?, eta odolaren taupadak sentituko ditu zainetan, sei eta erdiak, segundoen erritmora doazen taupada beltzak, igarotzen ez den minutuaren segundo horien erritmora, ordua esango?, edo bat-batean orduz aldatzen den minutuaren erritmora, zazpiak eta hogeita hamabost, zortziak eta berrogei, eta gaua erortzen zaiola sentituko du begietara, betileetara, bederatziak eta berrogeita bost, ontzian irakiten ari den gau hori, hamarrak eta berrogeita hamar, eta nahi gabe goiza etorriko da, egunsentia, haizetsu argituko du eguna, eta gaua egingo da berriz. Egunsentia, ilunabarra, egunsentia etorriko dira. Eta Ramirok, izututa, Carretas kalean behera jarraituko du korrika, non dago orratz txikia?, bere buruari xuxurlatuz non dago, non dagoen orratz txikia. Eta halako batean euria ariko du, euria ari du zinez, baina euriaren freskurak ez du bere mina arinduko, ezta hankazpietan sendoago, seguruago sentituko duen asfalto bustiak ere, nork dauka nire orratz txikia?, eta haizearen aurka egin beharko du, aterkiei ainguren funtzioa betetzen utziko ez dien haize horren aurka, zeru horretan non ez dagoen aingurarentzat heldulekurik, ez arrokarik ez hondarrik, orratz txikia lapurtu al didazu?, eta euri hori une nabarigaitz batean, non gorde duzu?, elur maluta txikietan bihurtuko da, lurrera astiro-astiro eroriko diren elur-malutak, non dago nire orratz txikia?, lur hori, mila orrialde zuri izango dena, nork arraio lapurtu dit?, orrialde zuriak, Ramirok soilik idatziko dituenak bere urratsen arrastoarekin, elurrak berriz ezaba ditzan, ezabatuz honela Ramiroren istorioa, Ramiroren arrastoa, non sartu zara?, ezabatuz Ramiroren orkatilak, non zaude?, ezabatuz belaunak, eta Ramirok, ezingo baitu korrika egin, hotza sentituko du, hotz zimela, eta lau urrats aurrerago, Jacinto Benavente plazatik gertu, lur jota, zerraldo eroriko da, buruz gora geldituz, elurretan etzanda, eta bere gainean izango duen balkoian kikilduta egongo diren usoetan pausatuko du begirada, dardararik izango ez duten uso elurtu horietan, elurrak guztiz estaliko duen arte, bere istorioa, bere istorioaren amaiera, estaliz, desagerraraziz, justu Santa Cruz elizako kanpaiak hamabiak jotzen ariko diren une berean, orratz handiak jan egin du orratz txikia.