Hau mundu arrano hau
Hau mundu arrano hau
1997, kronika
200 orrialde
84-86766-78-8
azala: J&P
Batxi
1887, Arratzu
1916, itsasoan
 
Hau mundu arrano hau
1997, kronika
200 orrialde
84-86766-78-8
aurkibidea

Aurkibidea

Hitzaurrea
Iñigo Aranbarri
Koldo Izagirre

Gibraltar-tik
1914ko urtarrilean

Rotterdam-etik
1914ko urtarrilean

Tyne ibaitik
1914ko otsailean

Savona-tik
1914ko otsailaren 12, 15 eta 23an

Sagunto-tik
1914ko martxoaren 13an

Rotterdam-etik
1914ko martxoaren 27an

Newcastle-tik
1914ko martxoaren 31n eta apirilaren 4an

Erandion
1914ko apirilaren 12an

Cardiff eta Barry Dock-etik
1914ko maiatzaren 13, 15 eta 18an

Ingalaterratik albisteak
1914ko maiatzaren 21ean

Venezia-tik
1914ko maiatzaren 19an

Sfax-etik
1914ko maiatzaren 19an

Genoa-tik
1914ko maiatzaren 31n eta ekainaren 3an

Sagunto-tik
1914ko ekainaren 21ean

Durban-go ekanduak
1914ko uztailean

Nire lehenengoz Buenos Aires-era joatea
1914ko abuztuan

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 11 eta 13an

Cargo Flect-etik
1914ko irailaren 15ean

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 18 eta 22an

Lisboa-tik
1914ko urriaren 10ean

Anberes
1914ko urriaren 14an

Barakaldon
1914ko azaroaren 10ean

Cardiff-etik
1914ko azaroaren 22 eta 23an

Barry Dock-etik
1914ko azaroaren 26an

Lisboa-tik
1914ko abenduaren 4an

Errumania
1914ko abenduan

Cardiff-etik
1915eko urtarrilaren 3an

Genoa-tik
1915eko urtarrilaren 29an

Aguilas-ko Hornillo-tik
1915eko otsailaren 9an

Cardiff-etik
1915eko otsailaren 24an eta martxoaren 8, 11 eta 13an

Itsasoan
1915eko martxoaren 23an

Genoa-tik
1915eko martxoaren 29an

Almeria-tik
1915eko apirilaren 14an

Irlandako itsasotik
Itsas egunekotik hartua 1915eko apirilaren 24an

Ardrossan-dik
1915eko apirilaren 26an

Glasgow-tik
1915eko maiatzaren 11n

Genoa-tik
1915eko maiatzaren 23 eta 31n eta ekainaren 3an

Mazarron-dik
1915eko ekainaren 6an

Glasgow-tik
1915eko ekainaren 26 eta 30ean eta uztailaren 1 eta 4an

Savona-tik
1915eko uztailaren 20, 21 eta 23an

Mazarron-dik
1915eko abuztuaren 1ean

Glasgow-tik
1915eko abuztuaren 25ean

Melilla-tik
1915eko irailaren 28 eta 29an

Glasgow-tik
1915eko urrian

Savona-tik
1915eko abenduan

Genoa-tik
1915eko abenduan

Huelva-tik
1916ko urtarrilaren 3an

Batxi Bilbaoren artikuluak

Batxiren inguruko prentsa artikuluak

Erosi: 10,85
Ebook: 3,12

Aurkibidea

Hitzaurrea
Iñigo Aranbarri
Koldo Izagirre

Gibraltar-tik
1914ko urtarrilean

Rotterdam-etik
1914ko urtarrilean

Tyne ibaitik
1914ko otsailean

Savona-tik
1914ko otsailaren 12, 15 eta 23an

Sagunto-tik
1914ko martxoaren 13an

Rotterdam-etik
1914ko martxoaren 27an

Newcastle-tik
1914ko martxoaren 31n eta apirilaren 4an

Erandion
1914ko apirilaren 12an

Cardiff eta Barry Dock-etik
1914ko maiatzaren 13, 15 eta 18an

Ingalaterratik albisteak
1914ko maiatzaren 21ean

Venezia-tik
1914ko maiatzaren 19an

Sfax-etik
1914ko maiatzaren 19an

Genoa-tik
1914ko maiatzaren 31n eta ekainaren 3an

Sagunto-tik
1914ko ekainaren 21ean

Durban-go ekanduak
1914ko uztailean

Nire lehenengoz Buenos Aires-era joatea
1914ko abuztuan

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 11 eta 13an

Cargo Flect-etik
1914ko irailaren 15ean

Middlesbrough-etik
1914ko irailaren 18 eta 22an

Lisboa-tik
1914ko urriaren 10ean

Anberes
1914ko urriaren 14an

Barakaldon
1914ko azaroaren 10ean

Cardiff-etik
1914ko azaroaren 22 eta 23an

Barry Dock-etik
1914ko azaroaren 26an

Lisboa-tik
1914ko abenduaren 4an

Errumania
1914ko abenduan

Cardiff-etik
1915eko urtarrilaren 3an

Genoa-tik
1915eko urtarrilaren 29an

Aguilas-ko Hornillo-tik
1915eko otsailaren 9an

Cardiff-etik
1915eko otsailaren 24an eta martxoaren 8, 11 eta 13an

Itsasoan
1915eko martxoaren 23an

Genoa-tik
1915eko martxoaren 29an

Almeria-tik
1915eko apirilaren 14an

Irlandako itsasotik
Itsas egunekotik hartua 1915eko apirilaren 24an

Ardrossan-dik
1915eko apirilaren 26an

Glasgow-tik
1915eko maiatzaren 11n

Genoa-tik
1915eko maiatzaren 23 eta 31n eta ekainaren 3an

Mazarron-dik
1915eko ekainaren 6an

Glasgow-tik
1915eko ekainaren 26 eta 30ean eta uztailaren 1 eta 4an

Savona-tik
1915eko uztailaren 20, 21 eta 23an

Mazarron-dik
1915eko abuztuaren 1ean

Glasgow-tik
1915eko abuztuaren 25ean

Melilla-tik
1915eko irailaren 28 eta 29an

Glasgow-tik
1915eko urrian

Savona-tik
1915eko abenduan

Genoa-tik
1915eko abenduan

Huelva-tik
1916ko urtarrilaren 3an

Batxi Bilbaoren artikuluak

Batxiren inguruko prentsa artikuluak

 

GENOA-TIK

1915eko martxoaren 29an

 

        Banekien... Gaur goizean ohetik jagiagaz batera badinost neure ontziburuak:

        — Batxi, zenbat diru beharko dozu hemen?

        — Ba, Don Rikardo, ez dakit. Ez dakigu zenbat egunean berton egongo garen be-eta.

        — A, oraingoan guztiz arin urtengo dogu hemendik eguraldi onak egiten baditu —dinost berak.

        Hau entzunik guztiz alai joan naiz herrira Joselito bigarren sukaldina atzetik dodala (zer hainbat gitxien bertora etorteko herri egokiagoa da herri hau, sarri etorteko baino, guretzat hornikarientzat).

        Handik lastertxoan badinost neure lagun Joselitok:

        — Jozú!, ¿qué é lo que se ve allí?

        "Nekatxin el amuzki!", dinot neure artean. "Zer dok hori?". Hor berrehunen bat gizon etozen kantu ikaragarrietan, eta '¡Viva el Sciopero! Gora oporketa!', deiadarrez.

        Kaian egon diren italiar ontzi guztietara joanik hareetako itsaskide guztiek urtetan izan dabe 'Gora oporra!' zarataka, eta honetara berehala aldra hori hasi da, eta eurenagaz urten dabela uste izan dabenean, denok urten dabe Milano kalera handik manifestazzione edo arranoan joateko Genoako gobernadorearengana.

        Aldra horren aurretik joiazan janzki baltz eder, bonbin, erloju-kate eta eraztun ederrak atzamarretan eroazan morroi bi. Bata zen itsas-beharginen lehendakaria, bestea lehendakari-ordea. Honeek morroiok ziren horko Tejero eta enpaiduak legez, beharginen birrerosleak, eurok eraztun urrebitxizkoekin eta bien bitartean atzetik ekarren gizagia barru-prakak apurtuta haragiak agerian. Honeek dira morroiak inor ondo ipinteko burua gertu ipini ohi dabenak, inor txarto ikusteak zeregin handia emoten deutsenak, baina behinik behinean lehenengo euren opilari sua ezartzen deutsienak. Eurok behinik behinean janzki ederrak eta dirua ugari sakelean, eta bardintasuna prediku, eta ederki euren jarraileei izerdia edan.

        Gizon aldratik urtenda, neu egon naizen dendara sartu da lemari bat. Itsastar bikainen antza dauka beronek. Txakur handi baten ogia eskatu dau, eta denda-morroiak damotson arte itauntzen deutsat neuk:

        — Zer jazo jatzue holan ustez uste barik itsastarrok oporketara joateko?

        — Hara, neure adiskidea —dinost—, hamabi urte daroadaz Carmen ontzian. Guztiz ondo nabil barruan, gaur ontziburuak txanela margotzen agindu deust, eta etorri dira lagunak, pintura ontzi eta itsuskia uretara jaurti ondoren dinoste: "Tira geugaz", eta bultzaka atera nabe eta ez dakit ez zer eskatzen daben nire lagunok, ez nora goazen orain.

        — Orduan zuk ez dakizu zer erantzun, edozeinek zeozer itauntzen badeutsu...

        — Ez nik, ene gizontxoa, hareek gure aurretik doazenek jakingo dabe.

        Bertara dendara berehala etorri da emakume ez txiro ez aberats antzeko bat, eta gizon aldrari begira jarririk dino: "Ancora esta salvata la Italia". Lehen ezin ginen elikatu janarien salneurria hodoietan egoalako, hemen gagoz aspalditxuon erdia gari uruna eta erdia arroz uruna daben ogia irentsi ezinik, eta berau be 60 centessimi kiloa, eta oraintxe gagoz ondo, oraintxe salbatu da gure aberria! Ontzi barruetan gari zamakuntza osoak usteltzen nork hutsitu ez da-eta

        Ekarten badira baserrietatik pozik behar eginda berehala ontziok hutsituko leukiezen gizonak... oporra... ontziok aida batean hutsitutea nahi izanik, zama-jaubeari otuten bajako makina elektrikoekin hutsitutea... oporketa... hau esanda negar anpulu zoliak begietatik jaurti ondoren, emakumetxu horrek dino:

        — Eta barriz gehien jasan edo sufritzen dogunok geu, erdikook gara. Gu, ez garelako besteok legez ausartzen horma ertz batean limosna bat eskatzen, ez gaixotzen garenean gaixo-etxe batera joaten.

        Halantxe da, ene irakurle kutuna. Orain 50 egun urten ginen hemendik, eta hor hirurogei ontzi inguru egozan garidunak hutsituten hasi gabe. Euretarik gehienak oraindino hemen dira.

        Behinik behinean iraun duen hile bian hemen dagoz Castaño, Asuarca eta Otañez, horko Bilbaoko ontziak be. Zer balio dau flete edo eroan-ekarri sariak goitik ibiltea, ontziok hemen utzi behar badabez euren irabazi guztiak?

        Bilbaoko ontzijaube abertzaleak, pentsatu ondo nora botaten dozuezan ontziok.

        Hemen gaur itsastarrak dira oporkariak, eta honeei laguntzeko egun gitxi barru hor dira besteok be... eta salerostea lupuak jo daiala.