Aitaren isiltasuna

 

 

 

Ez nuen Lurrera joandako guztietan bisitatzen aita. Batzuetan, Euskal Herritik nahiko urruti dauden lekuetara eramaten ninduten nire zereginek. Beste batzuetan, berriz, aitak nirekin zuen jarrerak bultzatzen ninduen Lurreko nire egonaldia hari kasurik egin gabe pasatzera. Aitaren isiltasunak. Inoiz ez zen izan oso hiztuna, ezta bere egunerokotasunetik eta bere mundu txiki eta itxitik irtetearen oso zalea ere. Baina azkeneko lau urteetan, ama hil zenez geroztik, gero eta itxiagoa zegoen bere barruan, gero eta zailagoa zen traturako.

      Orduko hartan, ordea, Paristik pasatu behar nuen, eta bi urtetik gora ziren aitari azken bisita egin nionetik. Horrez gain, aitaren urtebetetzea zen hurrengo astean, hirurogeita hemeretzigarrena zehazki. Bisita haren ondoren, aita bisitatu beharraz denbora puska baterako libre izango nintzela pentsatu nuen neure artean, eta akaso azken bisita izan zitekeela ere pasatu zitzaidan burutik, pena pixka batekin.

      Parisen nengoela deitu nion lehenik, biharamunean baserrian izango nintzela abisua emateko. Parisko lanak amaitu eta han lo egin ondoren, AGK Agintaritza Global Konputarizatuaren IZE Ilargiko Zerbitzu Estazioak Lurrean duen garraio zerbitzu automatizatua erabili nuen baserriraino bizkor eta eroso iristeko.

      Aita bazkalduta zegoen ordurako, eta kafea hartzen lagundu nion, bazkaltzeko eskaintzari ezezkoa eman eta gero, enpresaren garraio zerbitzuak janaria ere eskaintzen duela argudiatuta. Bidaian ez nuen askorik jan eta tentatu egin ninduten eltzeko babarrunek, baina denbora asko neraman janari sintetikoa besterik jan gabe, eta gutizia hark urdaila nahastuko zidalako beldurrak ezezkoan tematzera bultzatu ninduen. Kafea, hori bai, gustura hartu nuen. Pariskoaren nahiz Ilargikoaren inbidiarik gabekoa iruditu zitzaidan, bien oso antzekoa azken batean. Ezer gutxi dago ni mutil koxkorra nintzenetik gaur arte kafea bezain gutxi aldatu denik.

 

 

Gutxieneko kontuak esanak genizkion ordurako elkarri, eta nire asmoa kafea hartu orduko alde egitea zen, aitari eguneroko kuluxkatxoa galarazi gabe. Etxera eramateko prestatua zidan barazkien poltsaz gogoratu nintzen, baina ahaztuarena egiteko asmoa nuen. Unax eta Oier, nire senarra eta bion semea, ez dira inoiz aitaren barazkien zale izan, eta niri ezinegona eragiten dit Ilargian horiek jateak, baita janari sintetikora ohitutako urdailari kalterik egiten ez diotenak ere.

      Kafeari azken zurrupada eman eta mahaitik jaikitzear nengoela, gelditzeko keinua egin zidan aitak eskuarekin.

      — Egon hadi pixka batean, mesedez, gauza bat esan nahi diat eta.

      — Nahi duzunean —erantzun nion, harridura disimulatzen saiatuz.

      — Lehenengo eta behin, eta ezusteko mingarririk izan ez dadin, ni hiltzen naizenean baserria ez dela hiretzat izango esan behar diat.

      — Aita! Bizirik eta osasuntsu zaude! Bizitzean pentsatu behar duzu, ez hiltzean. Dena den, hori baldin bada zure kezka, jakin ezazu niri ez zaidala axola. Badakizu nik ez dudala inoiz gustuko izan baserriko bizimodua.

      — Alferrik esango duk baietz! Nire ilusio guztiarekin opari emandako jostailuzko traktore gorri dotore hura antenaz, radarrez eta bestelako trepeta zatarrez gainezkatu eta espazio-ontzi bihurtu huenean etsi nian. Argi zegoan ez hintzela baserrian geratuko.

      — Hala ere, nire lanpostutik, baserritarron alde lan egiten dut, aita, AGKren aginduei jarraituz.

      — Ez duk gauza bera, ezta hurrik eman ere. Nik hemen nahi hindudan, baserriari bizitza ematen... Tira, utz ditzagun kontu horiek —esan zuen, besoak gorantz astinduz, mugimendu harekin gaia uxatu nahiko balu bezala—. Kontuan hartuta Unax eta biok ez zaudetela inondik ere diru premian, erabaki diat baserria Josune eta Mikelentzat geratuko dela.

      — Nor dira Josune eta Mikel? —galdetu nion, harrituta.

      — Josune Bergarako hire lehengusina duk, eta Mikel, haren senarra. Ez duk oroitzen Josune?

      — Ez ba. Ez daukat gogoan.

      — Ez duk harritzekoa, egia esan. Ez diagu inoiz harreman handirik izan Bergarako ahaideekin. Umea hintzen garaian, zerbait, baina aspaldi handian batere ez —une horretan oroitu nintzen Josune izan zitekeen lehengusina hartaz; azkeneko aldiz gehienez ere hamabi urte nituela izango nuen ikusia—. Baina Josune familiakoa duk azken batean, gure odolekoa, eta orain, irakasle gisa duen lanpostua utzita, baserritarra izan nahi dik. Niretzat primerako aukera duk hori, pare-parekoa. Hona etorriko dituk bizitzera senarra eta biak, baserriaren ardura hartzeko. Nire laguntzarekin, jakina, hasieran behintzat. Eta nitaz ere arduratuko dituk, premia izaten hasitakoan... Horrela ez nauk zahar-etxe batera eraman beharko. Ni hildakoan, berriz, haiena izango duk baserria.

      — Goizegi da, nire ustez, kontu horietaz pentsatzen hasteko. Baina horrela lasaiago baldin bazaude, ondo iruditzen zait dena.

      — Ederki. Baina ez hadi joan oraindik, mesedez. Beste kontu bat ere badiat hirekin hitz egiteko...

      — Esan, aita.

      — Kanpotik begiratuta, hainbestean eusten zioat, itxuraz, indartsu. Baina bazekiat barrutik gastatzen hasita nagoela. Nire adineko jendeari begiratzen hasi eta... Ez zeukaat ezer zehatzik, baina igartzen zioat gero eta gutxiago geratzen zaidala...

      — Beldurtu egiten nauzu. Nora iritsi nahi duzu?

      — Hi, hire lanarengatik, AGKtik gertu habil eta, zera galdetu nahi diat... Egia al da kriogeniaren bidez, edo beste teknikaren batekin, odola berrituta eta gaztetuta, zientzialariek ekoitzitako txerto bat hartuta... Tira, nik han eta hemen entzun ditiat horrelako kontuak, eta badaezpada ere jakin nahiko nikek, inondik ahal balitz... Aurrezki batzuk baditiat, eta akaso hire laguntzarekin...

      Jo eta ma geratu nintzen, ezin sinetsita. Uste nuen munduan inor izatekotan heriotza naturaltasunez eta kezkarik gabe onartzeko gauza, hori aita zela. Beti lurrarekin harremanetan bizi izan zena, beti tradizio zaharrei eta kristau fedeari atxiki zitzaiena, beti bere burua sakrifizioaren eta heriotzaren adiskide aldarrikatutakoa...

      — Ez kasurik egin esaten dutenari —esan nion, ahalik eta naturaltasun handienez—. Ez dago ezer. Hiltzea da, lehen bezala gaur egun ere, “derrigorrezko gauza bakarra”, zuk beti esaten zenidan bezala.

      — Ilargian bizi zaretenok bizi-itxaropen luzeagoa duzuela esaten ditek, zahartzeari utzi diozuelako. Hilezkorrak zaretelako zurrumurruak ere zabaldu dituk...

      — Bai zera! Nahiago nuke hala balitz! Edo, tira, akaso ez, horrek arazo larriak sortuko lituzke eta. Baina ez, aita, gezurra da guztia. Ez egin kasurik zurrumurru horiei.

      — Benetan?

      — Heriotzak ez du erremediorik. Ezin dizut esan inoiz izango ez duenik, baina ziur izan, inoiz halako ezer baldin bada, ez zuk eta ez nik ez dugula heriotzak erremedioa izango duen eguna ezagutuko.

 

 

Ez dut berriro hitz egin aitarekin, ezta bideotelefonoz ere, eta susmoa dut aurrerantzean handiagoa izango dela haren isiltasuna, eta batez ere mingarriagoa egingo zaidala.

      — Zuzen jokatu zenuen —esan zidan Unaxek, kontsolatu nahian, aitari egindako bisitaren berri eman nionean—. Egia esan bazenio, aitari alferrik kalte egiteaz gain, zeure burua jarriko zenuen galbidean. Baita Oier eta biok ere, familia osoa. AGK-k dena jakiten baitu.

      Hitz zentzudunak eta zintzoak ziren, baina ez ninduten lasaitu.

      — Orain abian jarri dugun esperimentua ondo ateratzen baldin bada —gehitu zuen, irribarrez eta ilusioz—, denbora asko izango duzu aitari esan behar izan diozun gezurraren oroitzapen mingotsa zeureganatu eta onartzeko.