Aurkibidea
Sarrera. Koldo Izagirre
Gizon-erri
(Euskal Egaztiren azken zatia)
Nondik sortu aiz? Zer dakark?
Erri baten arnasa
igan elurtu dek.
Urte joanen amesa,
guraso zaarren mataza,
erio aizez eten zorian
genekusan negargarri.
Jaiki intzan arrigarri,
begietan sorgin argi,
gogoan ezkutu isil,
biotzean, erri osoa
ekarren irekin.
Ez uan bizi kezkarik,
ez intzalako gizon uts.
Gizon bakoitzak, bizi laburra,
laster dek lur azpian auts.
Baina i, gure erria intzan
aragi egina.
Argatik ire lurrina,
ez uan irekin galdu.
Aurrean aut gure mendien
orratz goietan. Lainoak,
ire usain ditek; egoak,
ire izena zekarrek.
Iparragirre! Zein Maitagarrik
soindu indukan?
Nongo aireak doinu biurtu au?
Zelai ta malkor,
ire soinuz pozkor;
ta gauaren etxe iluna
eresiz astundu dek.
Gernika! Aritza lege!
Ostro bakoitza, Euskal erriko
oitura burutua;
gure izate muinean
sakon errotua.
Sustraiak euskal lurrean
odoltzeraino sartuak dituk;
besoak zabal airean,
besarkada eskeinka
mundu osoari. Munka,
ire oinetan auzpez nauk.
Ago! Ez adi zapuztu
ur zikin nastuan.
Munduan,
izan adi aizena:
sendotasuna erroan
zuzentasuna gerrian
zintzotasuna buruan.
Agur, Iparragirre!
Orain oake pakean!
Lurrak ez dik iretzat
arrik.
Geroaren magalean,
iraupena dek oetzat.
Euskalerrian
bizirik
zebilek ire irudia.
I, ez aiz gizon, ez.
I aiz, gure erria!
w 1954