Behien azentu dialektalaz

Bere eleberri orotan ikusi dugunez, Txillardegik alde batetik nekez onartzen du denboraren joana; iraganak eta hiltzera doanak liluratzen dute. Exkixuk dio Euskal Herriarenganako gupidak bultzatu duela borroka armatura. [84]

        Bestetik, animaliekiko kidetasun sakona dugu, errukia astoagana zein hartzarengana, ziminoarekin nahastea, zakurraren laguntasuna, zaldiaren nostalgia. Horiekin guztiekin bat egin nahi du eta bat egiten du Txillardegik.

        Alabaina, gizakia eta animalia bereizteko antropologiak tresnagintza, gezurra, kultura, mintzamena eta abar erabili ostean, alferrik itxuraz, Clément Rossetek, Alexandre Kojèveren gisara, denbora erabili du, baina Kojèveren ikuspuntutik urruti: Rossetentzat, animalia, gizakia ez bezala, aldiune soilean bizi omen da eta ez dirudi denboraren emanaz ohartzen denik, ez du sentitzen denbora badoala. [85]

        Hala izatera, Txillardegik bere obraren bidez nolabait adieraziko liguke, galduaren oroimina etengabe dakarkion gizatasun nekagarriari muzin egin eta denbora oraingo une betean bizi ahal izateko jorana, animaliatasunean atseden hartzeko beharra, zimino bilakatu nahia.

        Borroka sozio eta psikolinguistikoek bederen Txillardegi bakean utziko luketela uste genuen, behin animalia bilakaturik.

        Ez bada. Reuters berri agentziak 2006ko abuztuaren 24an jakinarazi digu behiek azentu desberdinak dituztela lurraldearen arabera. Lloyd Green abeltzainak igarri zuen: «Nire behi frisiarrekin denbora luzea ematen dut, eta kalitatezkoa, eta bistan da Somerset-eko doinuaz egiten dutela mu. Inguruko baserritarrekin mintzatu eta beren abelgorriek marru mota berdina egiten dutela diote. Antzeko zerbait gertatzen da zakurrekin».

        John Wells Fonetika katedraduna da Londresko University Collegen, eta uste du txorien artean ere badirela azentu desberdinak. Erresuma Batuan espezie bereko txorien txorrotxioa aldatu egiten omen da lurraldez lurralde.

        Dom Lane-k adierazi du azentua behien artean gizakien artean bezala hedatzen dela, eta azentu diferenteak dituzten baserritarrekin luzaro egotearen ondorioz ager litekeela. [86] Dirudienez, azentuen eraginik handiena berdinek osaturiko talde itxietan gertatzen da, umeen artean kasurako auzoan edo eskolan, eta behi saldoak, oso trinkoak izateaz gainera, ez dute beren lurraldetik irteteko ohiturarik.

        Halatan, Altzürükü inguruko azienda horiek behi jin berriaz ari dituzu apika: «Zein marru eskas eta ganorabakoa, seguru manexa dela, edo manexina, edota Oreretakoa. Bistan da ezinbestekoa zaigula euskal marru batua, kontzientziatu beharra dago, baina beti ere zuberera hartuz oinarri, tradizio hobea baitu, jasoagoa eta fidagarriagoa».

        [84] Exkixu, 173 or.

        [85] Michel Polac eta Clément Rosset, Franchise postale, PUF, Paris, 2003, 126 or.

        [86] www.farmhousecheesemakers.com