SARGENTOA: iPieles rojas, mi general!

G. CUSTER: Muy bien, Flagerthy iYa los he visto!

SARGENTO: ¿Sus órdenes?

G. CUSTER: ¿Son muchos?

SARGENTO: No lo sé, señor.

G. CUSTER: iPues vaya y cuéntelos!

SARGENTO (Va y vuelve): Son pocos mi general.

G. CUSTER: ¿Cree usted que corremos algún peligro?

SARGENTO: Si me lo permite, señor, creo que será una gran victoria.

G. CUSTER: iExcelente! iSoldados del 7 de Caballería! Os habla el General Custer. Teneis ante vosotros a un enemigo feroz y desalmado. Hoy, en este pequeño arroyo de Little Rig Horn, se escribirá una de las páginas mas gloriosas del ejército de la Unión. La vais a escribir vosotros, vuestras armas. Sólo os pido en estos momentos, soldados, que penseis en vuestras madres, en vuestras esposas, en vuestros hijos. Que a nuestro regreso podais erguir bien alta ante ellos la cabeza con el orgullo de la victoria.

iPor la grandeza de América! Trompeta: iMoooonten!.. ¡¡¡A la carga!!!

FEDERIKO: Zaila dirudi leiendako lurralde hauetatik balaren txistua entzun gabe ibiltzea. Nortzuk ari dira borrokan?

IÑIGO: Bertakoak ari dira kopeta luma multikoloretako koroiekin apainduta. Larru zurien armada ari zaie erasoka. Beraiek ere eraikia dagoen ordenaren aurkakoak dira, nonbait.

ESTANISLADA: Turistek inguratuta daukaten Zuberoako euskaldunak dirudite (Aitaren egiten du). Lagun diezaiegun, jaunak.

FEDERIKO: Arrazoi duzu. Jar ditzagun gure karabinak haien kausaren zerbitzura. Geografian urrutikoak garelarik ere, horretara behartzen gaitu gure zapaldu egoera berdintsuak.

IÑIGO: Eraso formazioa! Jo!

GERLARI INDIOA (Biajeroengana hurbilduta): Jao!

IÑIGO: Agur jaunak! Agur t'erdi!

GERLARI INDIOA: Agur anaia! Hemen gira!

ESTANISLADA: Euskaldunak!

GERLARI INDIOAK: Bai andrea, hau da gure hizkuntza betidanik!

FEDERIKO: Gu karlistak gara, eta zu?

GERLARI INDIOA: Mohikarra!

ESTANISLADA: Baina mohikarrok ez al zineten ba, erabat desagertu?

GERLARI INDIOA: Ezta gutxiagorik ere. Gezur hori larru-zurien eskritore batek zabaldu du mundu guztiaren luze zabalean, Fenimore gazteak, hain zuzen ere. Bere aitak, Cooper izeneko tranperoak, hala esaten zion bere makaltasunagatik errierta egiterakoan: «Mohikarren lasterketan hi izango haiz beti azkena!». Geroztikan, ezizen horrekin geratu zen, hau da, azken mohikanoa.

INDIO BURUAK: Baina kontu hori onerako izan da eta ez txarrerako. Berari esker, jende guztiak sinestu egiten du desagertu garelako gezur hori.

GERLARI INDIOAK: Mohikarrok estrategak gara okultismo eta disimuloan. Zuzenean erasotzen digutenean bakarrik sartzen gara batailan, gaur ikusi duzuen eran. Egia esateko, gaurkoa izan da, zuen laguntzari esker, gure herriak bere historia osoan irabazi duen bataila bakarra.

INDIO BURUA: Babestu beharra daukagu hala turistek nola soldaduek, misiolariek eta saltzaileek elkarrekin nahastuz egiten diguten inbasiotik.

GERLARI INDIOA: Kasu horietan, erasotzen digutenean, tribuko aitonei ikasi diegun ahalmen haundiko medizina bat erabiltzen dute gure sqawek.

INDIO BURUA: Bataila honek odol-anaiak egiten gaitu. Erre dezagun bakearen pipa.

SQWAK (Eskutan ke gorri berde eta zuri bat darion lapiko bat dakar eta sutean utzita): Formula ikas ezazue hala nahi izanez gero. Untza, amapolak eta lis lorea egosten dira eltze batean, eta lurrun edo laino berde-zuri eta gorri bat sortzen da orduan, kanpamentu guztia izkutatzen duena, bai behintzat kanpotarrak joan arte. Medizina horri esker libratu izan gara beti etsaiengatik, eta horregatik eutsi diogu gure hizkuntzari ere.

ESTANISLADA: Untza, lisa eta amapolak! Hori da juxtu juxtu bala zauriak sendatzeko etxean erabili izan dugun ukenduaren formula; bakarrik Iparragirreren kantuarekin lagundu behar izaten zaiola efektorik egin dezan!

FEDERIKO: Erdipurdi ibiltzeari uko egin dion herri baten baliabide interesgarria, medizina horrena. Perileko mementutan, gure izatea ezeztatzeko eta galtzeko zorian dagoenean, zerutik zintzilik utziko dugu Euskadi untz, amapola eta lisaren lurrunetan, hain zuzen ere, eta bitartean okupazio indarrek alferrik patruilatuko dute desertu guztiz garbi batetan.

IÑIGO: Ez, herri baten eskubideak defendatzeko kanpotarren kontra borroka egin beharra dago, fusilez eta ezpatez, txapela bezain odol gorria ixuriz beharrezkoa baldin bada.

INDIO BURUA (Pipa, batetik bestera pasatzen da, beraren efektu aluzinagarri nabariak ikustaraziz): Gazte leihatsua! Gure sekretua, ordea, gure herrialde bizkarrean kontrabandoan hartuta ibiltzean datza, errealitatearen muga gainetik. Turistek beren gidariei galde egiten diotenean, ea zer egiten duten lege guztiez kanpoko zelai sorgin honetako biztanleok, haiek hala erantzuten diete: «Ametsetan ari dira, jaunak, ametsetan. Ixiltasuna eta diskrezioa». Orduan turistak hanka punttetan ateratzen dira.

ESTANISLADA: Zuek, gu bezalaxe, senez zarete separatistak.

IÑIGO: Zer gara ba, euskaldunok Europako azken mohikarrak baizik.

FEDERIKO: Ez zaiteztela ahantz poloniarrez.

ESTANISLADA: Arrazoi duzu, geron herrialdeen independentzia dimentsio unibertsaleko eginkizuna da, geron bizilegeak jarritako beharra. Zer irabaziko luke humanitateak euskaldunen eta mohikarren izkutatzearekin, irudimenezkoa eta imajinaziozkoa dena pobretzea baizik?

IÑIGO: Munduaren barietate orkestal nahitanahiezkoak guztiz beharrezkoa egiten digu gure karabina kontzertuarekin jarraitu eta azken mugetaraino eramatea.

FEDERIKO: Aspaldidanik ari naiz euskaldunen eta indioen arteko ahaidetasun begi bistakoari bueltak ematen, eta aurkikunde etniko eta linguistiko interesgarri batetara iritsi naiz. Badago, nonbait, etimologia eztabaidaeza bat: Muhikar - Mugikar - Mugika. Seguru asko Mugikakoa izango zen kontinente honetara, Cristobal Colonen aurretik jakina denez, iritsi ziren marinel euskaldunen artekoren bat.

GERLARI INDIOA: Litekeena oso. Colon indiskretoak gure izatea lau haizetara aldarrikatu baino lehenago, indioak eta euskaldunak oso ondo konpontzen ginen geron artean, beste inoren beharrik gabe.

IÑIGO: Odolez eta hizkuntzaz gara anaiak, hortaz.

INDIOAK: Bai, baina anaitu gaitezen orain mohikarren antzera, tribuko totemaren aurrean eta dantza sakratua eginez (Dantzan egiten dute, odolak elkar nahasten dizkiote, salmodio bat kantatzen dute)

GERLARI INDIOA: Orain egiazko mohikarrak zarete, geratu zaitezte gurekin.

FEDERIKO: Ez, eskertzen dizuegu zuen harrera ona, baina gure eginkizuna bukatu behar dugu. Blas Galarrisketa zai daukagu San Franziskon arma eta munizioekiko untzi batekin, eta gure herrira itzultzea dugu helburutzat.

ESTANISLADA: Gerra hau bukatu bezain laster, Euskaditik emigrante errefortzuak bidaliko dizkizuegu, eta euskara joan dedila arrapaladan zelai berdeotatik barrena, Nevadatik Idahoraino, mungstang salbaje bat bezala.

IÑIGO: Bisita gaitzazue noizpait gure herrian.

INDIO BURUAK (Piparekin jarrita): Untz, amapola eta lisaren lurrun artetik fabrika-kasino eta hotelekiko etorkizun bat antzematen dut zuen herriarentzat. Usain txarra eta dallarra! Ez dut uste joango garenik.

ESTANISLADA: Edozein modutara ere, zuen laino berde-txuri-eta gorriak ikusiko ditugu, eta hala zuen ametsak ernai dirauela jakingo dugu, eta etzaizuela batere kostatzen errealitatearen mugak pasatzea, halanola Stefan bere koadroetatik sartu eta ateratzen zen, halanola Fabrizio Biankolarak bere gelako paper pintatuetik ihes egiten zuen.

IÑIGO: Badaezpadaere, geratu zaitezte karabina honekin. Erabili beharrean aurkituko bazinate, jakin ezazue LA-an afinatua dagoela. Erabili ezazue tam-tam handi bat bezala. Horren soinura zuei laguntzera etorriko gara euskaldunok, eta etorri egingo dira askatasunagatik borrokan ari diren gure anai afrikarrak, asiatikoak ere.

INDIO BURUA (Tiro egiten du eta denak soinuari so): Manitu handiak lagun diezazuela biajean eta nahastu ditzala zuen etsaiak.