PLUS ULTRA
Joan zitzaizkion Jesusi bere ama eta anai-arrebak,
baina jendearen jendez ezin iritsi ziren berarenganaino.
Eta jakinarazi zioten:
— Ama eta anai-arrebak dituzu kanpoan, zu ikusi nahian.
Jesusek, berriz, erantzun zien:
— Hauek ditut nik ama eta anai-arreba:
Jainkoaren hitza entzun eta betetzen dutenak.
Lk 8,19-21
Hil zinenean tiraderan neuzkan
zuk egindako galtzerdi pare guztiak
gordetzen ditut.
Batzuen orpoak, dagoeneko,
xahututa daude,
baten bat sitsak janda.
Guztiak gordetzen ditut, Pilar, baita
bikotekiderik gabe geratu direnak ere.
Emily Dickinson irakurtzen dudanean
zugan pentsatzen dut:
udazkenean zatozela jakingo banu,
uxatuko nuke uda
irribarre erdi batekin
bularrean daramadalako zure irudi bat.
Zarauzko argazkia da,
zuen bizitza betea
gorostiaren drupa heltzen denean bezala
belztu aurreko udan.
Mutxioko maldaren behean ikusten zaitut,
ikaskidez inguratuta,
guztiak daude,
baita Angelita Arano maistra ere,
seme Rafaelekin.
1933ko uztailaren 8a zen,
negu hartan hil zen
Xabier Lizardi poeta,
argazkia egin zenuten
tokitik gertu paseatzen zen.
Viteriren Eskolekin
egindako txangoa zen,
12 urte zeneuzkaten
zuen bizitza betea
gorostiaren drupa heltzen denean bezala
belztu zenean.
Ikasi zenuen biderketak egiten,
zatitzen eta josten,
bitartean zure lehengusu nagusiek
paskinak inprimatzen zituzten,
mitinak eta dantzaldiak antolatzen,
futbolean jokatzen zuten eta grebak egiten,
aitari hamarretakoa eramaten zenion
Union Cerrajerara,
zure osabaren
tabernaren irekiera ospatu zenuen.
Zuk bazenekien
burkiderik ez baduzu
galduta zaudela:
maitatu zenituen gazteak eta zaharrak,
oihukatu zenion arbitrillo
nahi zuena adierazi zuen epaileari,
ikusi zenuen Celestinok eta beretarrek
erreskatatzen zutela
andre bat guardia zibilek
jipoitzen zuten bitartean oihukatzen zuena
¡Que no soy vasca, que no soy vasca!,
ikusi zenuen Victor
jauzi egiten tranpolin altuenetik,
eta zure bizitza betea
gorostiaren drupa heltzen denean bezala
belztu zen.
Izan zenituen kartzelan ama eta aita,
neba frontean,
amona ohean
barruan txanponak zeuzkan
larruzko gerriko bat jantzita,
sotoan gorde zenituen
zuen argazki guztiak.
Hezetasunak suntsituko zituen.
Eta oraindik,
zuregandik ikusten dut mundua.
Zuk zure amonaren begietatik
ikusten zenuen bezalaxe,
barruan txanponak zeuzkan gerrikodun andrea,
gazterik Gatzagan balde bat ur
bota zuena zangoak ukitu zizkion
militarraren buru gainera.
Horregatik itzultzen naiz argazki honetara,
belztu aurreko
bizitza betearenera,
eta ziur banintz, bizitza hau amaitzean,
zurea eta nirea egongo direla,
bizitza hau botako nuke azal eta guzti,
dastatzeko eternitatea.