Mikhail I., Mixa, 26 urte, Andoainen urte t'erdi daramana. Bizi den pentsiotik ez urruti, kale nagusiko tabernan gelditu gara (...)

        Errusia zein herritakoa zara?

        Siberia aldean, Vorkutan jaio eta hamabost urte bitartean bertan bizitu nintzen. Aita hil zenean, eta amak lan egiten zuen meategia itxi zutenean, familia hegoaldera, Rostovetik trenez ordu biko bidean dagoen herrixka batera joan ginen: han etxea eta lur puxka bat ere agindu ziguten, joan eta baratza egiteko ere juxtukoa zegoen baina.

        Han ikasten segitu zenuen edo...

        Urtebetez bai. Gero herriko kolkhozean hasi nintzen, anaiarekin. Bagenuen kamioi txiki bat, harekin abereen garraioa eta aldameneko herritik egurrak ekartzen genituen. Gero, gure alaba jaio zenean, ostatu bateko sukaldean aritu nintzen. Tarteka, etxeko baratzean ere...

        Hortaz, bizimodua ateratzen zenuen nolabait. Zertan etorri zinen?

        Uholde handiak izandu ziren. Handik aurrera bizitza oso zaila jarri zitzaigun. Herrian ez zegoen edateko urik. Ura herritik hamabost kilometrora zegoen. Kamioian joan eta ekarri egin behar. Etxe aldean putzua bazegoen, baina ur gazia ematen hasi zen. Baratzerako ere ezin zen erabili. Erosi egin behar. Litroa hamalau kopek saltzen ziguten. Ikatza ere garesti zegoen.

        Zuzenean Euskal Herrira etorri zinen?

        Lehenengo Erribera aldean, frutak biltzen ibili nintzen. Gero zirko batean jardun nuen. Tiketak saldu, animalien jaulak garbitzen nituen. Lagun batek eta biok, karabana batean egiten genuen lo. Zaragozan ginela, egun batean esan ziguten: Gaur libre duzue. Joan ginen hirian buelta bat ematera, arratsaldean heldu ginenean, inor ez zegoen. Zirkoaren tokian, bi dromedario zahar utzi zituzten. Ez dut zirko haren beste berririk izan.

        Salatuko zenuten.

        Artean ez geunden oso... legepean, ulertzen? Handik ni Bartzelonara joan nintzen. Nahi nuen kalean zerbait egin, baina oso gogorra zegoen.

        Andoainen?

        Hemen aldi batez igeltsero, teilatuak jartzen ibili nintzen. Andoainen bizi eta Azkoitian lan egiten nuen. Gero autoan eramaten ninduen laguna lanik gabe gelditu zen, eta nik ere utzi egin behar izan nuen hura, ez neukalako autorik.

        Hemen erraz moldatu zara?

        Hasieran ez. Ohitura batzuek harritzen ninduten, esate baterako koadrillak; hemen han baino gehiago ibiltzen da jendea kalean, hori gustatzen zait, baina koadrillak oso itxiak dira        Han ez dago poteoan ibiltzeko ohiturarik. Bakoitzak bere lagunak ditu, eta festak etxean egiten dira... Beste gauza bat, garbiketak: hemen bazterrak beti txukun eduki nahi dira.

        Zer ematen duzu faltan?

        Janariaz gogoratzen naiz askotan... Gehiena familia. Ikusten ditut familiak hemen, horregatik gogoratzen naiz.

        Euskaraz pixka bat moldatzen zara?

        Etorri nintzenean, euskara bazenik ere! Orain, badakit badela, baina ez dut askotan entzuten. Gainera, oso zaila da!