Poesia kaiera
Poesia kaiera
Rosalia de Castro
itzulpena: Koldo Izagirre
2017, poesia
64 orrialde
978-84-17051-04-4
Rosalia de Castro
1837-1885
 
 

 

Akordu tristeak

 

Arratsalde batez, Gaztelako hartan

dirdiran zela eguzkia

leku haietan beti dirdiratzen duen eran

 

argi, erregarri eta harro,

barka nazala, ez baita huraxe

jendea erretzeko modua

 

eta halako indarrez ihartzeko

errubako landare gaixoa

iturria, erreka egarrituak

 

Arratsalde batez, ai nolako tristurak

jo ninduen etoi

halako zakardadean!

 

Non dut ordea bazter jo

neure artean, zerura begira

lurrera ez begiratzearren

 

Zerua, hori bai

nola-halako urdina baitzen

hemen dugunaren antzekoa

 

Lurra berriz... ene Jainkoa!

Jauna, ba ote liteke

hura zuk egina izatea?

 

Baina, zertarako harritu honela

zuk egiten dituzun gauzak

ez badituzu inoiz egiten oker?

 

Halako ordoki tristeak egin zenituen

baina zuk, Jainko errukitsua,

gaztelarrentzat zenituen egin bakarrik

 

Ai, usoa bere habian

untxia bere zuloan

arima bere gozoan

 

Horretan ari nintzen

arratsalde hartan

malenkonia beltzeko akorduan

 

Eta bitartean, ikusten nituen

eguzkiak zuritzen zuen lurraren

ordoki zabal berdina

 

pinudi luze nekatuaren

orban beltz azkenbakoa

herriaren kolore errea

 

eta lurraren eta firmamentuaren artean

haizeak harrotzen zuen

hauts trinkoa ziren hodeiak

 

Basamortuaren eredu jatorra

txingar hats berekoa

erretzeko amorru berdina!

 

Mandoak urruntzen

zezenak hurreratzen

ardia eri marraka

 

Eta erretako arantzan

suzko eguzkian urtua

pausatu zen txoriñoa

 

Ene Jainkoa!, nolako arrangura astuna!

Tristurak ninduen zamatzen

bizirik lurperatu banindute bezala

 

Lur ederraren mina,

senda itzazu zure hezetasunaz

negarretan den arimaren penak

 

Laino gaiztotan bildutako

erreka egarritu honek

kalentura ematen du, hotza ematen du

 

Bat-batean kantua entzun

itolarrian jartzeraino

hunkitu ninduen kantua

 

Galiziakoa zen kantua

gure alalá horrek eragin

nire bihotzari taupaka

 

Pilpira berezian

ezti maitasun onean bezala

anker atsekabean bezala!

 

Hautsez eta izerdiz estaliak

igitaia bizkarrean lasterka

eremu mortu haietan barrena

 

segalari talde bat...

Eta haiek ziren, haiek izan

kantatzaile sorginak!

 

Adio, erretako pinudiak!

Adio, suak kiskali lurrak

eta soildu muinoak!

 

Bildu nituen begiak eta orduan ikusi...

iturriak ikusi, larreak eta ibarrak

nire orpora etzanak

 

Baina berriro zabaldu nituenean

bakardadez hil behar baten

eman nion negarrari

 

Eta ez nuen negarra atertu

behin ere, Gaztelatik

eroan behar izan ninduten arte

 

Eroan ninduten, bertan

ez nintzaten lurperatu behar

 

Tristes recordos

Unha tarde alá en Castilla / brilaba o sol cal decote / naqueles desertos brila. // Craro, ardoroso e insolente, / con perdón del, pois n’e modo / aquel de queima-la xente, // e secar con tales bríos / a probe inxeliña pranta, / a fonte, os sedentos ríos. // Unha tarde, ¡ouh, que tristeza / me acometeu tan traidora, / véndome en tal aspereza! // ¡A donde vin a parar!, / pensaba mirando o ceo / para a terra non mirar. // Por que o ceo era, eso si, / un máis ou menos azul / como o que temos aquí. // Mentras que a terra, ¡bon Dios!... / Señor, ¿posibre será / que aquela a fixeses vós? // Mais, ¿por que estrañarme tal / se as cousas que vós facés / jamás as facedes mal? // Fixestes tan tristes llanos, / mais fixécheos, Dios cremente, / soio para os castellanos. // ¡Ai!, cada pomba ó seu niño, / cada conexo ó seu tobo, / cada ialma ó seu cariño. // Aquesto me eu repetía / naquela tarde, recordo / de negra malencolía. // E namentras, contempraba / da igual, extensa llanura / a terra que branqueaba, // do largo pinar cansado / a negra mancha sin término, / do puebro o color queimado, // i antre o chan i o firmamento / as nubes de denso polvo, / que iba levantando o vento. // Do deserto fiel imaxe, / ¡co mesmo alento de brasa, / co mesmo ardente coraxe! // Ó lonxe o mular pasaba, / viña a tourada máis preto, / a ovella enferma balaba. // E no xa queimado espiño, / fuxindo do sol ardente / pousábase o paxariño. // ¡Dios mío, que ansia cativa! / Pesaba en min a tristeza / cal se me enterrasen viva. // Lembranzas da terra hermosa, / calmá ca vosa frescura / as penas da alma chorosa. // Porque ese sedento río / envolto en malinas brétemas, / dá callentura, dá frío. // De pronto oín un cantar, / cantar que me conmoveu / hasta facerme acorar. // Era a gallega canzón, / ¡era o alalá!... que fixo / bater o meu corazón // con un estraño bater, / doce, como o ben amar, / fero, como o padecer. // De polvo e sudor cubertos / ca fouce ó lombo, corrían / por aqués campos desertos, // un fato de segadores... / ¡I eran eles, eran eles / os meigos dos cantadores! // ¡Adios, pinares queimados! / ¡Adios, abrasadas terras / e cómaros desolados! // Pechei os ollos e vin... / vin fontes, prados e veigas / tendidos ó pé de min. // Mais cando a abrilos tornei, / morrendo de soidades, / toda a chorar me matei. // E non parei de chorar / nunca, hastra que de Castela / ouvéronme de levar. // Leváronme para nela / non me teren que enterrar.