Ez da zinemazaleentzako herrialdea
Atzeko eserlekura zuzendu zituen begiak berriro. Hogei urte izango zituzten gutxi gorabehera, baina hamalaukoak zirela esango zukeen: ume mokoak! Xuxurlaka pelikula osoan!
Javier Bardemen plano amerikarrak betetzen zuen pantaila erraldoia. Autoa bide-bazterrean utzita, errepide ertzeko dendatxo horietako baterantz zihoan, bakerozko jaka eta kopeta estaltzen zion orrazkera psikopata harekin. Su-itzalgailu gorri arrunt bat zirudien tramankulu hura arma hilgarria zen bere eskuetan. Agure batek egin zion harrera:
— Kaixo, egun on. Zerbaitetan lagun zaitzaket?
Ferminek gibelera so egin zuen beste behin. Shshshsh, errieta eman zien hamaikagarren aldiz. Hiru neska ziren, eta haietako batek begirada desafiatzailea bota zion bueltan. Harroputz halakoa, esan zuen bere kabutan Ferminek, pelikularen hasieratik isiltzeko adierazi, eta haiek hala ere segi eta segi, txutxu-mutxuka aurrena, krispetak janez gero, barrez hurrena... Coca-Cola lata bat ere ireki ez zuten ba pelikularen erdian!
Bardemek txanpona bota zuen airera.
— Aukeratu —agindu zion agureari.
Ferminen aldamenean, besaulkian hondoratuta zegoen bere emaztea, Bardem zoroarekin izututa, atzeko marmarrei entzungor. Bazekien, agureak txanponaren aldearekin asmatu edo ez, berbera izango zela emaitza. Berriz barreak sentitu zituen atzealdean Ferminek. Adrenalina zerion, baita belarriko zuloetatik ere, eta ez pelikularen eraginez preseski. Beti higuingarriren bat tokatu behar alboan, edo aurrean, edo atzean. Ez da zinemazaleentzako herrialdea!
Zerbait esango zien pelikula bukatutakoan. Ez zen posible. Ez al duzue ikasi zineman ez dela hitz egiten! Baina etxera bidean imajinatu zituen, metroan algaraka, ahots lodia jarrita bata besteari esanez burlaizearekin: ez al duzue ikasi...
Amaitu zen pelikula, piztu zituzten argiak. Besaulkitik jaiki eta, emazteari jaramonik egin gabe, desafioz gibelera begira geratu zen Fermin, panazko jaka jantzi bitartean. Filmaren bukaeraz ziharduten hiru neskatoek. Sumatzen zuten Ferminen begiratua gainean, bazekiten haserre zegoela, baina berdin zitzaien.
— Abisatu dizuet kakatzar bat zela bukaera —esan zien politena zen neskatoak beste biei.
Pelikularen amaiera kontatzen duten horietakoa, gainera. Borborka zeukan odola Ferminek.
— Buf —esan zion emazteak—, ez dut erdia ere ikusi.
— Ez dakit zergatik etortzen zaren. Bazenekien ezingo zenuela jasan.
Ez zuen pelikula ikusi eta ez zen atzekoekin izandako pelikulaz ohartu ere egin. Meritua behar zen, gero.
Berokiak jantzi eta kalerako bidea hartu zuten neskatoek. Fermini bizkarra eman aurretik, imintzio petral bat egin zion pinpirinak, zer begiratzen duk, izorratu hadi, esanaz bezala. Horixe bakarrik behar zuen...
— Zoaz etxera —esan zion emazteari.
— Baina...
— Segi etxera eta afaldu zuek.
— Bakarrik joan behar al dut ordu hauetan? —galdetu zion emazteak, Bardemen oxigeno-botila gogoan.
— Ez esan txorakeriarik. Haize pixka bat behar dut.
— Haize pixka bat? Erotuta zaude. Bihar lanera joan behar dugu. Nik ez dizut gauerdian afaria prestatuko. Haizea hartzera... Nori okurritzen zaio.
Hiru nesken atzetik abiatu ahala entzun zuen emaztearen purrustada, pausoz pauso gero eta ahulago.
Jende ugari zebilen zinemaren inguruetan, eta horrek hurbil samarretik jarraitzea ahalbidetu zion hasieran. Zinematik berrehun metro eskasera zegoen metro-geltoki zuloan geratu ziren une batez, farolaren argipean elkarri bi musu ematen.
— Ondo hasi astea.
— Ea hurrengoan zerbait politagoa ikustera eramaten nauzuen, ez dakit ba, zerbait erromantikoagoa.
Aitatxoren alabak, pentsatu zuen Ferminek. Pa eta pa.
— Ez ukatu Bardem benetan ikusgarri dagoela.
— Alkandora kendu duenean, ikusi duzu? Orrazkerarengatik ez balitz...
— Hurrengoan komedia bat, mesedez.
— Hori, hori.
Aurpegiera politeko neskatoa bakarrik sartu zen metro-zulora, eta Ferminek ez zuen zalantzarik egin. Gaueko hamarrak. Igandea. Lotara zihoan hiria. Hasierako jende saldoa barreiatu egin zen bideak banatzen joan ahala, eta neskaren arrastoa galtzeko beldurrik gabe egin zuen segikako bidea. Linea berderantz jo zuen, eta halaxe egin zuen Ferminek. Geltokian, erabatekoa zen isiltasuna. Jendea astelehenerako zegoen astebururako bainoago, beren burutazioetan galduta denak, ezer esateko eta entzuteko gogorik gabe.
Segituan etorri zen trena, karranka eginez. Beste ate batetik baina bagoi berean sartu zen Fermin. Barruan, leku berera jo zuten biek, eta bagoi hartako koordenatu ezezagun batean gurutzatu ziren euren begiratuak une batez. Irribarre egin zion neskatoari. Ferminen soa ekidin nahian, beste norabait zuzendu zuen berea neskatoak. Kopeta belztu zitzaion, gizon hura non ikusi ote zuen gogoratu nahian. Eseri egin zen, eta baita Fermin ere parez pare. Haien artean bizpahiru pertsona zeuden zutik, ondo elkar ikustea eragozten zietenak.
Ferminen aldamenean azal beltzaraneko mutil gazte bat eseri zen. Ekuadortarra edo. Panazko jakatik berrogeita hamar euroko bi billete atera eta hari luzatu zizkion:
— Zure txaketa nirearen ordez, eta ehun euro hauek zuretzat.
Beltzaranak ez zuen bitan pentsatu. Ezin esan Ferminen panazko jakarekin ekuadortarra arraro samar ez zegoenik; batez ere, handi samar geratzen zitzaiolako. Xelebreagoa zen, ordea, Ferminen irudia, zilborreraino ozta-ozta iristen zitzaion bakerozko jakarekin.
Zutik zegoen jendearen desoreka eragiten zuten metroaren balantzek, eta halakoetan Ferminek aurpegiera politeko neskatoa ikus zezakeen —orain bai, orain ez— metroaren zanbuluen erritmora dantzan ari ziren gorputz anonimo haien artetik. Begiratuak gurutzatu zituzten bigarrenez, eta orduan bai, orduan ohartu zen bera nor zen igarri zuela neskak.
Betaurrekoak erantzi eta bakerozko jakaren poltsikoan sartu zituen. Hurrengo geltokian jende dezente atera zen; lotura zeukan bosgarren, zazpigarren eta hamargarren bideekin. Ateak ixtera zihoazela, salto batean jaiki eta bagoitik irten zen neskatoa. Ateekin borroka egin ostean soilik lortu zuen ateratzea Ferminek ere. Ozta-ozta.
Neskatoa ez zen geltoki hartatik mugitu. Hantxe geratu zen hurrengo trenaren zain. Fermin bi metro eskasera jarri zen, bere atzealdean. Ez zitzaion axola ikus zezan. Are, aldamenean zeukala igartzea nahi zuen, bere arnasa epel sentitzea kaskezurrean.
Neskatoak buelta eman zuen bat-batean:
— Zer nahi duzu!
— Zer? —esan zion Ferminek, harrituarena eginez.
— Barkamena eskatzea nahi duzu? Hori da, ezta?
— Elkar ezagutzen dugu?
— Erotuta zaude!
Metroa iritsi zen. Jada ez zekarren horrenbeste jende. Barrura sartu zen neskatoa. Fermin ere bai. Aurrez aurre eseri zen berriz ere Fermin. Betaurrekorik gabe ez zuen ezer askorik ikusten, baina neskatoak begirada ekiditen ziola nabaritzeko adina bai. Ez zait hain gaizki geratzen, pentsatu zuen Ferminek bere jaka berriari behealdetik tiraka. Garrantzitsuena falta zitzaion, dena dela: ilea! Lisoa zeukan Ferminek, baina albo batera orraztuta zeraman beti. Eskuarekin ilea kopetaren gainean zabaldu zuen, Paul McCartneyk hirurogeietako hamarkadan izan zuen tankeran. Atzean zeukan beiraren islan behatu zion bere buruari. Ez, ez zeukan Bardemen antzik batere, baina pelikula ikusi berri zuen bati gogorarazteko adina bai. Neskatoak begirada okertu zuen, higuinez.
Husten ari zen trena, geltokiz geltoki; hamar bat pertsona soilik geratzen ziren bagoian. Belarriak zulatzeko modukoak ziren metroaren arrantza mingarriak. Neskatoa urduri sumatu zuen, giharrak tenk, lurrera zuzendurik begiak. Ferminek irribarre egiten zion, begi-zeharka begira zeukala sumatzen zuen bakoitzean.
Isiltasuna nagusitu zen hurrengo geltokira iritsi zirenean; takoi-hots bakarti baten soinua soilik estazio desertuan. Supituan eserlekutik altxatu eta aterantz jo zuen neskatoak, deabruak hartuta bezala. Adi zegoen Fermin, eta atzetik segitu zion. Bagoitik irten, geltokian metro batzuk lasterka egin eta hurrengo bagoira igo zen neskatoa. Gauza bera egin zuen Ferminek haren atzetik: bagoi barrura sartu zen, baina neskatoak hurrengo atera jo eta handik ihes egitea lortu zuen doi-doi, ateak itxi aurretik. Barruan geratu zen Fermin, itxi berria zen ateari ukabilkadak eta ostikoak ematen.
Metroa martxan jarri zen. Banatzen zituen kristalaren bestaldetik, oraindik arnasestuka, erdiko hatza erakutsi zion neskatoak, I-ZO-RRAI ahoskatzen zuen bitartean, ondo ahoskatu ere. Trenaren burdinazko oihu histrionikoek ere ezin izan zuten desitxuratu ezpainen lengoaia mutu hartan neskatoak bidalitako mezua, eta bere azalean zigilatutako morse-letrak bailiran sentitu zituen Ferminek banan-banan: I-ZO-RRAI! Astiro, abiadura hartu, eta tunelean desagertu zen metroa, ferietako beldurraren etxean barneratzen den orgaren moduan.
Neskatoa estazioko aulkian eseri zen, artean erabat laxatu gabe. Arimarik ez ezker-eskuin; fluoreszente zurien burrunba ahula soilik, erle temati galdu bat bezala. Gustura entzun zuen hurrengo metroa estaziora sartzen. Hamaikak hamar gutxi ziren. Badaezpada beste bi pasatzen utzi eta hirugarrenean igo zen. Aspaldi behar zuen etxean! Lasaitu egin zuen bospasei bidaiari bazirela ikusteak.
Tunelean barneratu zen trena. Kanpoko erreferentziarik gabe, airean zihoala zirudien, zulo beltz urrun horietako batean galdutako espazio-ontzi baten gisan. Argia ikusi zuen neskatoak: berearen aurreko geltokira sartzen ari ziren. Behar baino gehiago hondoratu zen besaulkian, bere burua ezkutatuz.
Hiru pertsona jaitsi ziren eta ez zen inor sartu. Arnasa hartu zuen, bozinak jo zuen, ateak itxi ziren. Hasperen egin zuen, lasaituta. Paranoiak jota zegoen: ez zeukan kezkatzeko motiborik. Etxera bueltan behar zuen astakirten hark; aspaldi joana izango zen. Ikusi zuen zineman: emazte bat zeukan zain, seme-alabak ere bai seguruenik. Amaitu zen jolasa. Galdu zuela onartzea, ez zeukan beste erremediorik. Zergatik, eta zineman isilik egon ez zirelako! Zoro demonioa!
Abiadura hartu zuen trenak. Berrogei bat urteko bi emakume zihoazen elkarren ondoan, isil antzean, bagoiaren ezkerraldean. Eskuinaldean, lo-zomorro zihoan agure bat. Luze egin zitzaion tunela neskatoari, baina ez bukatzea ere desiratu zuen. Geltokira sartzearekin batera iratzarri zen agurea —ezkutuko alarmaren bat balu legez—, eta non zegoen ikusirik, altxatu eta aterantz hurbildu zen. Linea berdeko azken hirugarren geltokia zen. Denak altxatu ziren, baita neskatoa bera ere: huraxe zuen helmuga, etxean zegoen ia. Estazio desertuan gora eta behera eraman zuen begiratua. Ez zen inor ikusten bertan, edo..., bai, gizon bat zegoen, han, geltokiaren erdian, aulki batean eserita. Gizon bat... Ez, ez zen posible. Ezin zitekeen bera izan. Nola zekien, nola daki...
Bakerozko jakadun gizona —begirada galdua— plastikozko aulki berde batean eserita dago. Ez da beste inor ageri geltoki mortuan. Halako batean, metroaren marru basatiek iratzarrita bezala, burua altxatu du gizonak, eta haren begiek topo egin dute metroaren barruan datorren neskarenekin. Aulkitik altxatzen ikusi du neskatoak, trena mantso-mantso geratzen ari den bitartean. Neskatoaren bagoia, broma txar bat bailitzan, bera dagoen pareraino iritsi da, patuaren jokaldi ustel batek eramanda. Irribarre egin dio kristalaz bestaldetik gizonak, ile nazkagarri horrekin, eta ezkerretara bi urrats nahikoa izan ditu neskatoa zutik dagoen ate aurrean kokatzeko, justu trena geratu den une berean. Kristalaren bestaldean, zerbaitekin jolasten ari da gizona. Zerbait bota du airera. Txanpon bat. Txanpon bat da.
Ateak ireki eta irten egin dira agurea eta bi emakumeak, bakerozko jaka txikiegi batekin jantzitako gizon arraroari begi-zeharka so eginez. Neskatoa ere saiatu da.
— Et, et, et... Guk aurrera jarraitu behar dugu.
Bagoi barrura bultzatu du besoetatik zakar helduta. Han ez dago beste inor. Trenak abiadura hartu du astiro-astiro. Estazioko argiek isla arraroak marraztu dituzte bagoi barruan, metroa tunelean barneratu arte. Oxigenorik gabeko kaxa huts bat bezalakoa da bagoia.
Begiak gorritu, aurpegia itxuragabetu zaio neskatoari, inoiz egindako iseka eta irribarre guztiak bertan behera deseginda:
— Zer nahi duzu —galdetu dio gizonari.
— Badakizu... —airean jarri du txanpona; zazpi, zortzi, bederatzi buelta eman ditu oxigenorik gabeko bagoiaren zeruan, berriz ahurrarekin jaso eta izter gainean paratu duen arte, eskuaren azpian.
Kurba erre baten erruz txirrio egin du metroak karrankaren gainetik. Destainazko irri-erdi bat bota dio Ferminek, Bardemen ezpainetatik erauzitako agindua eman aurretik:
— Aukeratu!