Baionak ez daki
Baionak ez daki
2015, narrazioak
120 orrialde
978-84-92468-73-7
azala: Lander Garro
Bea Salaberri
1979, Donamartiri
 
 

 

Soroan hordi

 

 

Bidaiaz abiatzeko goiza. Bikote eta haurren buru aire murrukutunak. Hitza xuhur. Esnatu gabe irentsi kafesne goporra, luzaz itzulika ibiltzekoa sabelean, bihurguneen arabera. Oraino lo mokor autoan kokatu, ahal bezain gutxi nardatuz. Haurrak berriz lokar daitezkeelako esperantza. Gibeleko maleta gainezka. Gainerakoak aulki artean kokaturik, zango azpietan. Askariko ogitartekoak bereiz. Jostailuak eskura. Ur botila. Ez ahantzi, ur botila menean. Autoan sar, pitz eta parti.

        — Ñuñua! Ahantziko genuen txikiaren ñuñua! Eskerrak autopistan sartu aitzin ohartu garela!

        Oinetan oraindik egunerokoetako pisuak, astun. Zangoak iltzatuak azeleragailuaren oinpekoari. Bideari lotu. Etxetik urrundu arau, arinduz goazela ohartzea, biziari esnatuz. Bidearen haritik paisaia iragaten doa, mundua bihurtuz ia debaldekoa, agertu arau desagertuz baitoa. Gogo-gorputzen unamak askatzen joan beharko da engoitik, arnasa luzatzen utzi eta arintzen zama. Errutinaren gaitzak peagean utzi. Zangoak bidean, begiak errepideari so, gogoa nehon, libratzear. Denbora geldituko da, zeharbide bat markatzeko, guzia inportantzia galduz doa autoan direnek hartu arau.

        — Ikastolan hasi gara prestatzen zure bestako oparia ama.

        — A bai, zer da?

        — Ezin dizut erran. Berdea da. Aitak badaki, baina ez dizu erranen.

        Okaztatu arte asfaltoa irentsi ondoan, heldu da pausa baten egiteko momentua, autobide bazterretako zelai inpertsonal garbiegi horietarik batean. Kafe erzatz bat, kruasan idor batekin. Itzulipurdika erortzeko prezioa pagatzean lapurreta hutsa iriztea baino, irribarre batean preziatzea oporretako hel lekurako lehen etapa pasatu izana. Bide erditan garela ohartzea, munduak berdin jarraitzen duela gu gabe, han, eta guk hemen, ezin hobeki, askatze minak gainditurik.

        — Aita! Bada tranpolina egonen garen lekuan?

        — Uste dut ezetz.

        — Beraz beste norabait joan nahi dut.

        — Tranpolina niretzat —oldartu da txikiena—, niretzat da, aita, ni e!

        Berriz abiatu aitzin beharko dira haurrentzat hartu abusagailuak atera, bata bestearen ondotik eskura ematea zaindu, agortu arte, fiteegi noski, lekua uzteko: «urrun gira?» erretorikoari, maizago erran eta bidaia zaluago burutzea bailekarren. Hiper eszitazioari erantzuteko estrategia geroxeagoko: klimatizazioa igotzea. Baina ez sobera. Hotzegi bada, pixa egiteko enbeia piztuko dielako.

        — Begira ama! Zubia! Alimalekoa!

        — Gidatzen ari naiz.

        — Begira zubia hor! Aitzinean. GPSan!

        — Zer debru da hau? Nola GPSan? Begira ezazue leihotik!

        — Aita, zendako ez da sekulan tunelik zubien gainean?

        Bada kapritxoaren mailakoa, helmugatik hain hurbil egon eta bide bazterreko leku deskart eta higatuetan gelditzea, udaz uda hamaika, ehunka, nork daki, berdin milaka familien bazkaritako mahai prekario itxurarik gabekoan jarri eta ogitarteko epelak aluminio artetik ateratzea, ñaka-ñaka, etenaldiaren zigilatzeko: ogia eta patea, bakantzetan gara.

        Autopista, departamentalak, kamioiak, gasolindegia, karamelu poltsatxo bat. Etenaldi bat egiten den aldi oro, zailagoa baizik ez da bideari berriz ekitea, berriz jartzea autoan, konfinaturik gure gogoetentzat jada hertsiegia den leku horretan.

        — Helduak gara, ama?

        — Laster.

        — Laster nola? Ikastolara bezala ala amañiren etxera bezala? Maika lokartu da.

        Eta, azkenean, heltzea. Betetzen ahalko da errito partikular sakratua. Aitzineko guzia azken honetarako. Ez baita unea hain ona izanen bidea nekagarria izan delako, alderantziz baizik, ona delako jasan dela nekea.

        Oihan hegi bat, zelai, larre bat atzematea eta zangoak han landatzea. Hantxetan oinutsik jartzea, belardian, behatzak lehertuz belar trinkotan, artekak oro bete arte, mundua oinpean eta burua ortzi-mugan. Sentsazioa, hastapenean, ez da erosoa, aldiz ohitu ondoan gogotik da zangopilatzen masa malgu xixtakorra. Berantago erritoa bukatu etzanez, soropil beltzaun gozoan, luze, zabal, eta zeruarekin buruz buru, gorputza lurrean eta gogoa zeruan. Han egotea, isilik, lur epel eta soro xarpot usaintsuan besarkaturik. Ahal dela, hor iraun, gaua arte. Iluntze epelak eskaini besartean, burua soroan, oinak airean zeruan ibilki eta izarrak nigan. Hordi.